مظهر توامان حماسه و فاجعه ملی چه کسانی هستند؟

1396/10/12 ۰۸:۲۱

مظهر توامان حماسه و فاجعه ملی چه کسانی هستند؟

ظهور پدیده نادرشاهی در سیاست امروز ایران!

 

        
ظهور پدیده نادرشاهی در سیاست امروز ایران!

موسی نجفی: نادرشاه افشار را به نوعی «مظهر توامان حماسه و فاجعه ملی» خوانده‌اند. نادر در قالب سردار ملی بعد از جانفشانی‌های زیاد، سرانجام در سال ۱۱۴۲ هجری قمری افغان‌ها را از ایران بیرون کرد و در سال ۱۱۴۸ هجری قمری پادشاه ایران شد؛ اما طی این 6 سال از «سرداری ملی» به «مستبدی تندخو» مبدل شد. وی در اقدامی عجیب و نفرت‌انگیز، مذهب شیعه را در ایران از رسمیت انداخت و شروع به سرکوب و قتل مخالفان کرد؛ البته کشورهای همسایه از هند و قفقاز نیز از کشتارهای بی‌رحمانه وی در امان نماندند، چنانکه در کشتاری فجیع 30هزار نفر را در دهلی پایتخت هند به قتل رساند. در تحلیل این تناقض عجیب و چرخش افراطی می‌توان دلایل زیادی را ذکر کرد، ولی به دو دلیل مهم در اینجا اکتفا می‌کنیم:

نادر هرچند در نظامی‌گری نابغه و مبتکر و در تراز ژولیوس سزار و ناپلئون بناپارت بود ولی در فهم فرهنگی و سیاست،  نابلد و ناکارآمد و ناپخته عمل می‌کرد. دیگر اینکه نادر به نوعی «مالیخولیای قدرت» دچار شده و رویای امپراتوری مشرق اسلامی را در مقابل عثمانی‌ها در سر می‌پروراند؛ برای همین هم به فتوحات و قتل‌عام همسایگان و تغییر مذهب در ایران دست زد. وی یک‌سال قبل از کشته شدنش به مناسبتی در روز عاشورا در اصفهان کارناوال شادی به راه انداخت! و درنهایت این قهرمان ملی با سرنوشتی شوم و عمر پادشاهی کوتاه 12 ساله در سال ۱۱۶۰ هجری قمری کشته شد.

«پدیده نادرشاهی» از این جنبه شاید در سیاست ایران عبرت‌آموز باشد که میراث وی، عمر حکومتی کوتاه،  همراه با شیرینی و امید اولیه و تلخی و نفرت ثانویه همراه بوده است. اما هرچند امروز از شخصیتی در اندازه نادر در سیاست ایران خبری نیست ولی در ابعاد کوچک‌تر می‌توان «نادرک‌هایی» را شاهد بود که دوره اولیه، شیرین و جذاب و مردمی بوده ولی در دوره دوم با افراط یا تفریط و تحلیل‌های غلط و گاه سودای بازگشت به قدرت،  به فرهنگ اصیل و عمیق جامعه توجه نکرده و عمر سیاسی خودشان را کوتاه نموده،  از چشم و دل ملت افتاده و «اقبال» مردمی آنان به «ادبار» مبدل شد. حماسه‌آفرینان دوم خرداد ۱۳۷۶ و سوم تیر ۱۳۸۴ ان‌شاءا.. بیشتر تاریخ زندگی نادر را بخوانند.

 

 

منبع: فرهیختگان

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: