دومین مجمع عمومی انجمن فهرست‌نگاران نسخه های خطی

1389/3/23 ۰۴:۳۰

دومین مجمع عمومی انجمن فهرست‌نگاران نسخه های خطی روز پنجشنبه 20 خرداد در مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد، استاد «احمد منزوی»در پیامی که در این نشست قرائت شد، انجمن فهرست‌نگاران را نقطه آغازی برای متولیان دست‌اندر کار میراث مکتوب عنوان کرد

دومین مجمع عمومی انجمن فهرست‌نگاران نسخه های خطی روز پنجشنبه 20 خرداد در مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد، استاد «احمد منزوی»در پیامی که در این نشست قرائت شد، انجمن فهرست‌نگاران را نقطه آغازی برای متولیان دست‌اندر کار میراث مکتوب عنوان کرد.
به گزارش روابط عمومی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی،«علی میر‌انصاری» رئیس انجمن فهرست نگاران نسخه‌های خطی در ابتدای این مراسم گزارشی از فعالیت های 17 ماهه این انجمن ارائه داد و گفت: انجمن فهرست‌نگاران نسخه های خطی به مناسبت بزرگان این حوزه جُنگ‌هایی را منتشر کرده است، در این نشست که دومین مجمع این انجمن به شمار می‌رود، از جُنگ مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی رونمایی می‌شود.
وی ادامه داد: ما نشست‌ها و ارتباط‌های متعددی را با مراکزی هم‌چون کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابخانه ملی، مرکز احیاء تراث اسلامی قم، گنجینه باز نسخه‌های ـ اسلامی، کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و مجمع ذخائر اسلامی قم برقرار کرده ایم.
میر انصاری تصریح کرد: انجمن فهرست‌نگاران نسخه‌های خطی، در مدت 17 ماه فعالیت، اعضای خود را از 30 نفر به 120 نفر افزایش داده است، هم‌چنین این انجمن پروتکل‌های همکاری با کتابخانه ملی و گنجینه‌های باز نسخه‌های خطی اسلامی را امضاء کرده است. وی به ضرورت ایجاد کمیته های تخصصی نشانه شناسی، کاغذ، جلد، آرایه و خط اشاره کرد و افزود که در آیندۀ نزدیک این کمیته ها زیر نظر استادان فنّ تشکیل خواهد شد.
«سید‌کاظم بجنوردی» رئیس مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی با بیان این مطلب که کار اصلی فهرست نگاران حفظ میراث است، گفت: فهرست‌نگاران بسیاری از منابع ناشناخته را از دل تاریخ بیرون کشیده و مورد استفاده پژوهشگران قرار می‌دهند. امیدوارم روزی انجمن فهرست نگاران نسخه‌های خطی چهره‌ای جهانی پیدا کند، سازمان یونسکو نقش برجسته‌ای در این زمینه دارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین «سید احمد حسینی اشکوری» رئیس مرکز احیاء میراث استان قم نیز با تجلیل از مقام مرحوم علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی به بخشی از زندگی شخص ایشان اشاره کرد و گفت: این پیرِ فرزانه تمام عمر خود را صرف علم و دانش کرده است و البته با داشتن امکانات اندک همچون کاغذ و قلم همیشه مشغول خواندن و نوشتن بودند. و با سرمایه اندک کارهای بسیار بزرگ انجام دادند که برای ما مایه افتخار است. اشکوری یادآور شد: مرحوم علامه آقا بزرگ تهرانی معروفترین فهرست‌نگار دوره معاصر است و جوانان باید از این منبع بزرگ انسانی استفاده بهینه را ببرند و آنان را الگوی زندگی خویش قرار دهند.
استاد «احمد منزوی» فرزند مرحوم آقا بزرگ تهرانی پیامی به مناسبت این مراسم صادر کرده بوده که در ادامه نشست خوانده شد، در متن این پیام آمده است: «فهرست‌گاری پایه و اساس هر پژوهش است که انکار‌اپذیر است وظیفه هر فهرست‌گار این است که آثار را در تمام رشته‌های علوم به جهانیان بشناساند زیرا این آثار نشان دهنده تمدن جهانی است.
در کار فرهنگی، هنر نیازمند اراده قوی همراه با عشق است که امیدوارم مسئولان این بسته را فراهم کرده و فهرست نگاران این رسالت را به درستی انجام دهند. انجمن فهرست نگاران نقطه آغازی برای متولیان دست‌اندرکار میراث مکتوب است.»
«صادق خرازی» ریاست گنجینه باز نسخه‌های خطی اسلامی نیز از دیگر سخنرانان این نشست بود که گفت: میراث مکتوب و ماندگار حوزه ایرانی اسلامی نشانه هویت و اصالت ایرانی است. در سال‌های اخیر در حوزه فرهنگ برای میراث ماندگار و مکتوب و معرفی نسخه های خطی تلاش جدی انجام نشده است. وی تأکید کرد: متأسفانه از مشکلات این حوزه می‌توان به متولیان فرهنگ اشاره کرد که شناخت و برداشت دقیقی از میراث مکتوب ندارند و به دلیل عدم نگاه عمیق و ژرف به این موضوع توسط کشورهای عربی و اروپایی مفاخر و مشاهیر ما مصادره شده‌اند. می‌توان به آثار فراوان نسخه‌های خطی در ایران و کشورهای دیگر اشاره کرد. فهرست‌نگاران با جمع‌آوری این آثار می‌توانند از مصادره این آثار به نفع بیگانگان جلوگیری کنند. خزاری گفت: با دیجیتال کردن آثار فهرست‌نگاری شده می‌توان با برنامه مشخص و بدون بهره‌برداری سیاسی منابع مفیدی را برای دانشگاه‌ها و کتابخانه‌ها به وجود آورد.
حجت‌الاسلام والمسلمین «محمد‌علی ابهری» رئیس مرکز ایران‌شناسی کتابخانه ملی گفت: ایران داری فهرست‌نگاران بسیاری است که از فضائل ارزشمند دیگری نیز برخوردارند و حدود 3400 هزار نسخه خطی فهرست شده داریم که می‌تواند مورد استفاده محققان و پژوهشگران باشد. وی گفت: با تشکیل اتحادیه برای اطلاع رسانی خوب در زمینه معرفی نسخه های خطی میتوان تشکل کاملی از فهرست‌نگاران را داشته باشیم.
دکتر «غلامرضا فدایی» رئیس بخش کتابداری دانشگاه تهران از دیگر سخنرانان این مجمع تصریح کرد: ما تاریخ در زمینه علم اسلامی ـ ایرانی نداریم، به پشتوانه این فهرست نگاران می‌توان به سبک آکادمیک این دانش را در دانشگاهها تدریس کرد و دانشجو تربیت کرد. فهرست‌نگاران با ارائه پیشنهادات و نظرات خود در حوزه تدریس و نگارش تاریخ علم اسلامی ـ ایرانی می‌توانند دانشگاه‌ها را مورد حمایت خود قرار دهند.
یادآوری می‌شود، در پایان این مراسم از جُنگ دوم انجمن جهانی فهرست‌نگاران نسخ خطی یادمان مرحوم آقا بزرگ تهرانی رونمایی شد و کتاب مجموعه مقالات یادمان علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی به همت رئیس گنجینه باز نسخه‌های خطی و اسلامی به استاد «علی نقی منزوی» و «احمد منزوی» فرزندان مرحوم آقا بزرگ تهرانی اهدا شد.