انتقاد «علي‌اشرف صادقي» به فرهنگ‌نويسي و مديريت مؤسسه دهخدا

1388/4/1 ۰۴:۳۰

عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي با بيان اينكه مؤسسه لغتنامه دهخدا با شيوه‌هاي امروز فرهنگ‌نگاري به كل بيگانه است، از مديريت اين مؤسسه نيز انتقاد كرد

عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي با بيان اينكه مؤسسه لغتنامه دهخدا با شيوه‌هاي امروز فرهنگ‌نگاري به كل بيگانه است، از مديريت اين مؤسسه نيز انتقاد كرد.

علي اشرف صادقي، عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي و رئيس گروه فرهنگ‌نويسي، ضمن تشريح تفاوت‌هاي فرهنگ بزرگ فارسي و لغتنامه فارسي، لغتنامه دهخدا را فاقد تيم و زبان‌شناس دانست.
صادقي درباره موازي‌كاري تأليف بزرگترين فرهنگ فارسي در فرهنگستان و لغتنامه فارسي در مؤسسه لغتنامه دهخدا اظهار داشت: فرهنگ لغتنامه دهخدا يك فرهنگ قديمي است كه با شيوه‌هاي بسيار كهن نوشته مي‌شود. من خودم دو سال زماني كه مرحوم دكتر معين زنده بود و استاد من بود جزو مؤلفان آنجا بودم. ايشان از من خواست آنجا بروم و همكاري كنم و بنده بخشي از حرف "گ " را هم تدوين كردم.
وي با بيان اين كه لغتنامه دهخدا با شيوه‌هاي امروز فرهنگ‌نگاري به كل بيگانه است، تصريح كرد: لغتنامه به سبك برهان قاطع نوشته شده كه اشكالات زيادي دارد.
صادقي از نگارش نقد مفصلي درباره لغتنامه دهخدا به قلم خودش خبر داد كه زير چاپ است و گفت: ما در فرهنگستان مجله‌اي به اسم "فرهنگ‌نويسي " تأسيس كرديم كه شماره اولش منتشر شده و شماره دوم هم زير چاپ است. در اين مجله مسائل نظري و تئوري فرهنگ‌نويسي امروز را از غرب مي‌گيريم و در اين مجله چاپ مي‌كنيم. همچنين تحقيقات روي لغات و واژگان فارسي را هم در اين مجله خواهيم داشت. از جمله نقد فرهنگ‌هاي گذشته را هم در برنامه‌ داريم كه توجيه كنيم چرا در كشور ايران لازم است فرهنگ و بلكه فرهنگ‌هاي جديدي با آخرين دستاوردهاي روز نوشته شود.
رئيس گروه فرهنگ‌نويسي فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي، تصريح كرد: چندين سال پيش هم فرهنگ معين را نقد كرده بودم. بعد از اين كه از اروپا برگشتم در مجله "كتاب راهنما " نقد مفصلي نوشتم و گفتم ايرادات نظري فرهنگ معين چيست. حالا هم كه به لغتنامه دهخدا پرداختم مسائل كلي و روش فرهنگ‌نويسي را مورد توجه قرار دادم.
عضو پيوسته فرهنگستان بيان داشت: در لغتنامه دهخدا اصلا تيمي وجود ندارد. زبان‌شناس مطلقاً وجود ندارد. چون فرهنگ‌نويسي امروز كار زبا‌نشاسان است و زبان‌شناسان بايد افرادي را كه با ادبيات فارسي آشنايي دارند جذب كنند و شيوه‌هاي فرهنگ‌ نويسي، معني‌شناسي و واژگان شناسي را به آن‌ها آموزش دهند.
علي اشرف صادقي عنوان كرد: درحال حاضر مؤسسه لغتنامه دهخدا فرهنگي مي‌نويسد به اسم "لغتنامه فارسي " كه 20 سال طول كشيده است. اين فرهنگ را به همان شيوه لغتنامه مرحوم دهخدا مي‌نويسند كه البته قدري بهتر شده است.
وي با اشاره به اين كه اين لغتنامه به صورت جزوه جزوه در حد دو جلد منتشر شده است، گفت: دكتر انوري كه فرهنگ سخن را منتشر كرده و جزو مؤلفين لغتنامه فارسي هم هست، گفت حساب كرده با اين آهنگي كه دارد چاپ مي‌شود 540 سال طول مي‌كشد تا تمام شود. چون اين‌ها همان اشتباهات را تكرار مي‌كنند و براي هر واژه 50 شاهد مي‌آورند. درحالي كه در فرهنگ‌هاي بزرگ جهان مثل آكسفورد و وبستر چنين كاري را نمي‌كنند.
عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي، علت قطع همكاري بسياري از اعضاي قديمي مؤسسه لغتنامه دهخدا با اين مؤسسه را عدم مديريت عنوان و تصريح كرد: آقاي افخمي دوست ماست و قبل از اين كه آنجا برود گفتم كه فلان اشكالات وجود دارد. خود ايشان هم زبان‌شناس هستند و اشكالات را مي‌دانند.
وي افزود: دست آقاي افخمي هم بسته است. استادان مؤسسه لغتنامه دهخدا هم آمدن آقاي افخمي را مثبت تلقي نكردند. ايشان هم مجبور شد بگويد من امور اداري را انجام مي‌‌دهم. از سوي ديگر امثال آقاي دبير سياقي هم رنجيدند كه چرا بعد از مرگ دكتر شهيدي كسي را در حد وي رئيس موسسه لغتنامه دهخدا نكردند. من به تعابير سياسي كاري ندارم. فقط از منظر علمي بررسي مي‌كنم كه لغتنامه فارسي هم متديك نيست.

منبع: خبر گزاری فارس