ميراث مكتوب نسخه خطي «تاريخ هرات» را منتشر کرد

1387/10/22 ۰۳:۳۰

نسخه خطي «تاريخ هرات» دست‌نوشتي نويافته از شيخ عبدالرحمان فامي هروي است که به کوشش محمدحسن ميرحسيني و محمدرضا ابويي‌مهريزي و با پيشگفتار استاد ايرج افشار به صورت عکسي (فاکسيميله) به چاپ رسيده است

نسخه خطي «تاريخ هرات» دست‌نوشتي نويافته از شيخ عبدالرحمان فامي هروي است که به کوشش محمدحسن ميرحسيني و محمدرضا ابويي‌مهريزي و با پيشگفتار استاد ايرج افشار به صورت عکسي (فاکسيميله) به چاپ رسيده است.

به گزارش اطلاع رسانی مركز پژوهشي ميراث مكتوب، اين نسخه نفيس خطي با همکاري کميسيون ملي يونسکو و انجمن مطالعات جوامع فارسي زبان در مركز پژوهشي ميراث مكتوب به صورت فاكسيميله (عكاسي از متن) منتشر شده است.
چنان‌كه از فحواى اجزاى باقي‌مانده اثر به دست مي‌آيد، اين نسخه، احتمالا تاريخ هرات را از آغاز بناى شهر هرات تا روزگار سلطان سنجر سلجوقى دربردارد و به ‌رغم افتادگي‌هاى زيادى كه در صفحات آن مشاهده مي‌‌شود، مملو از فوايد تاريخى است.
ذكر احوال حكام و واليان خراسان و شهر هرات در اين اثر مشاهده مي‌شود، در اين باب حكمرانان خراسان اعم از واليان اموى و عباسى، امراى طاهرى، ليثى (صفارى)، سامانى، سيمجورى و محمودى (غزنوى) به ترتيب حوادث عمده ايام ذكر شده كه به ‌رغم اختصار از حيث مطالعات تاريخ اجتماعى، اقتصادى و جغرافياى تاريخى از ارزش فراوانى برخوردار است.
در اين باب به شرح حكاياتى جالب و شگفت‌انگيز در تاريخ سوانح هرات، همچون شيوع قحطى و خشكسالى، برخوردهاى اقشار و مذاهب، فعاليت‌هاى اسماعيليه، برخى اجحافات حكومتى، بروز اعتراضات و شورش‌هاى عمومى پرداخته مي‌شود و در خلال آن جزئيات نسبتا زيادى از حوادث تاريخى شهر هرات و توابع و اجزاى آن چون مسجد جامع و بازار شهر، ‌خصوصاً در روزگار سلجوقيان و ايام زندگانى مؤلف، با ذكر تاريخ دقيق آن‌ها بيان مي‌شود.
همچنين به ذكر و توصيف احاديث و رواياتى پرداخته مي‌شود كه دلالت بر فضيلت و برترى خراسان به‌ ويژه شهر هرات و اهالى آن بر ديگر ولايات دارد. مطالب اين باب در تاريخ‌نامه هرات سيفى و روضات الجنات اسفزارى نيز منعكس شده است.
مؤلف نخست به ذكر فضايل خراسان به ‌طور عام و سپس ذكر شرافت هرات به ‌طور خاص مي‌پردازد، به ‌گونه‌اى كه بر حسب اين روايات، هرات «شاه خراسان» قلمداد شده است.