انعکاس خبری

1387/9/2 ۰۳:۳۰

گزارشي از رونمايي دايره‌المعارف بزرگ اسلامي به زبان انگليسي

 
گزارشي از رونمايي دايره‌المعارف بزرگ اسلامي به زبان انگليسي
زباني گويا برا بيان ويژگي‌هاي فرهنگ و تمدن اسلامي

دايره‌المعارف بزرگ اسلامي به زبان انگليسي، زبان گوياي فرهنگ اسلامي است كه فرهنگ غرب را مخاطب خود قرار مي‌دهد تا ويژگي‌هاي فرهنگ و تمدن اسلامي را معرفي مي‌كند.
دكتر احمد پاكتچي، يكي از تدوينگران اين دايره المعارف، در مراسم رونمايي از اين دايره‌المعارف، ضمن بيان مطلب فوق، طي سخناني با موضوع «دايره‌المعارف فارسي به مثابه بستري براي ديالوگ اسلام و غرب»، گفت: ما در ترجمه اين اثر با معادل‌گزيني سطحي كلمات مواجه نيستيم بلكه هر كلمه با مفاهيمي كاملاً ساختارمند همراه با ذكر كامل جزييات آورده شده است.

در ادامه اين مراسم، دكتر اصغر دابه، دبير جلسه با اشاره به تاريخچه‌اي از دايره‌المعارف‌نويسي در ايران و جهان اسلام گفت: استفاده از محققان ايراني‌، ويژگي برجسته اين كار است؛ محققاني كه اغلب آنها در ايران زندگي مي‌كنند. البته اين موضوع به معناي بي‌نيازي ما از ساير محققان ايراني نيست.

وي شيوه تشكيل پرونده علمي كه حركتي بي‌سابقه در تدوين دايره‌المعارف‌هاست را از ديگر ويژگي‌هاي اين اثر دانست.

دبير اين نشست با اشاره به تلاش‌هاي جنبي مركز دايره‌المعارف بزرگ اسلامي خاطر نشان كرد: علاوه بر دانشنامه ملي ايران كه تاكنون سه جلد آن منتشر شده و پيش‌بيني مي‌شود تا جلد 35 تدوين شود، ايجاد كتابخانه ديجيتالي در ايران را در برنامه كاري خود داريم.

سپس سيد كاظم موسوي بجنوردي، رييس مركز دايرة‌المعارف بزرگ اسلامي با ذكر توانايي بي‌مانند اسلام در هضم و جذب فرهنگ‌هاي گوناگون و ارائه دستاوردهاي فكري بشر خاطر نشان كرد: يكي از مهم‌ترين خصايص دوران جديد، توجه دانشمندان غرب به فرهنگ و انديشه مسلمانان است. تأسيس مراكز شرق‌شناسي و چاپ و انتشار انبوهي از متون علمي و ادبي مسلمانان به دست محققان اسلام‌شناس كه راه را براي تحقيقات وسيع‌تر هموار كرده، يكي از اين نمادهاست.

وي وقوع برخي تحولات شگرفت در ايران و جهان و وجود هزاران پرسش خرد و كلان سياسي و اجتماعي درباره فرهنگ اسلام كه پاسخ به آنها مستلزم ارجاع به صدها كتاب و منبع بود را از دلايل تدوين چنين اثري خواند.

پس از آن، دكتر فتح‌اﷲ مجتبايي، ديگر سخنران اين جلسه، در بررسي موضوع «مراكز اسلام‌شناسي و دايره‌المعارف‌نويسي در غرب» اظهار داشت: همواره در تأليف دايره‌المعارف‌هاي نوشته شده توسط افراد غير اسلامي، نگرش شرق‌شناسي غربي بر تدوين اثر حاكم بود و آنها اسلام را به روايت خاص عربي‌اش مي‌شناختند و آثار آنها از توجه به تمامي جنبه‌هاي دايره‌المعارف اسلامي تهي بود.

وي گفت: دايره‌المعارف‌نويسي در ايران دنباله‌روي دو سنت فرهنگي غربي و شرقي(اسلامي ـ ايراني) است. اولين اثر كه به شكل دايره‌المعارف در ايران نوشته شد، دايره‌المعارف مزداپرستي با عنوان «دينكرد» بود كه يكتاپرستي پيش از اسلام را معرفي مي‌كرد و آخرين نيز همين دايره‌المعارف بزرگ اسلامي به زبان فارسي است كه تا كنون 15 جلد از آن منتشر شده و پيش‌بيني مي‌شود انتشار آن به 60 جلد برسد.

در ادامه، دكتر رضا شاه‌كاظمي، «ويراستار اجرايي دايره‌المعارف بزرگ اسلامي به زبان انگليسي» طي سخناني با موضوع «نقش و جايگاه دايره‌المعارف اسلاميكا» اظهار داشت: اين مركز، جامع‌ترين مركز تحقيقاتي در مطالعات پژوهش اسلامي است.

وي در بخش‌ ديگر سخنان خود كه به زبان انگليسي ايراد شد، برخي از جنبه‌هاي كلي مراحل ويراستاري دايره‌المعارف اسلاميكا را بيان كرد و اظهار داشت: با توجه به نيازهايي كه در اين زمينه احساس مي‌شود، اين اثر مي‌تواند منبعي براي تحقيقات دانشگاهي خارج از جهان اسلام و به عنوان سمبلي از ديدگاه‌هاي ايراني و اسلامي باشد.

سپس دكتر سيدصادق سجادي، به سخنراني با موضوع «دشواري‌هاي تدوين دايره‌المعارف اسلاميكا» پرداخت و با اشاره به عدم تطابق چينش بر اساس الفباي فارسي و انگليسي، تغيير ترتيب مقالات را از دشواري‌هاي اين ترجمه برشمرد و ابراز داشت: براي بسياري از لغات نيز معادل انگليسي يافت نمي‌شد يا قابل معادل‌سازي نبودند كه ما به ناچار آن كلمه را همراه با توضيحاتي در متن جاي داديم.

منبع: خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)