ابوعلی سینا و تصوف / بدیع الزمان فروزان فر

1396/8/14 ۱۳:۲۲

ابوعلی سینا و تصوف / بدیع الزمان فروزان فر

چنانکه عنوان خطابه حکایت می کند دربارۀ ابو علی و ارتباط وی با تصوف که شیخ چنانکه بیاید در بعضی کتب و رسائل خود آنرا تأیید و تقویت نموده و در پاره یی موارد بر خلاف و در تضعیف آن اشاراتی فرموده است.

 

چنانکه عنوان خطابه حکایت می کند دربارۀ ابو علی و ارتباط وی با تصوف که شیخ چنانکه بیاید در بعضی کتب و رسائل خود آنرا تأیید و تقویت نموده و در پاره یی موارد بر خلاف و در تضعیف آن اشاراتی فرموده است.

بی گمان علت توجه ابو علی سینا به تصوف، حوادث و موجباتی بوده است که به تدریج در ممالک اسلامی به ظهور پیوسته و سبب تقویت مبانی دین و مسلک صوفیه شده است از قبیل ضعف و شکست معتزله که اهل استدلال و پیرو اصول عقلی بودند و غلبۀ اشعریه و پیروان ابو منصور ماتریدی که به مبادی سنت و روایت و نقل در مسائل دینی و مبانی مذهبی و اجتماعی نظر داشتند و به خصوص علیت و سببیت اشیا را اتفاقی و به حسب عادت و غیر اصیل می شمردند و تقویت امرا و رجال متعصب از این عقیده و همچنین نفوذ مشایخ صوفیه از جهت آنکه تصوف به مبادی علمی مجهز شده بود و بهترین تعبیرات و دقیق ترین و شورانگیز ترین سخنان از زبان پیران طریقت و در مجالس آن طایفه به گوش می رسید و ظرافت و لطافت روح و اخلاق که صوفیه بدان اهتمام می ورزیدند و ظهور احوال شگفت و ریاضات فوق العاده که خواص و عوام را به حیرت می افکند و بی هیچ شک و شبهتی نظر هر حقیقت جوئی را بدانسو منعطف می داشت، چنانکه همین علل و اسباب ابونصر فارابی و ابوالحسن عامری و ابو حیان توحیدی را بدان مسلک و اصول آن متوجه و گراینده کرد و بالخصوص ابو حیان را به حلقۀ صوفیان کشانید و چون بیان و تحلیل این علل ما را از موضوع اصلی باز می دارد بدین اشارۀ مختصر بسنده می کند و متمنی است که برای توضیح بیشتر به مقالۀ این ضعیف در باب ابو نصر فارابی و ارتباط او با تصوف که در مجلۀ یغما سال 1330 به طبع رسیده مراجعه فرمایند...

یغما، سال هفتم خرداد 1333 شماره 3 (پیاپی 71)

 

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: