باور به نیروی سنگ

1396/7/4 ۱۰:۵۹

ویژگی‌های جغرافیایی یک سرزمین و گرایش‌های اقتصادی و معیشت مردمان آن، تاثیری بسیار در باورها و زیست روزمره آنان در تاریخ داشته است. سرزمین پهناور ایران با کویرهایی پهناور و کوهستان‌های بلند و دامنه‌دار در کنار کشاورزی به‌عنوان معیشت و اقتصاد پایه‌ای مردم، همچنین وجود منابع گسترده معدنی، وضعیتی ویژه در باور و اندیشه مردمان آن در گذر تاریخ دیرینه‌اش پدید آورده

 سرزمینی سرشار از معدن و تأثیر آن در زندگی روزمره
 

ویژگی‌های جغرافیایی یک سرزمین و گرایش‌های اقتصادی و معیشت مردمان آن، تاثیری بسیار در باورها و زیست روزمره آنان در تاریخ داشته است. سرزمین پهناور ایران با کویرهایی پهناور و کوهستان‌های بلند و دامنه‌دار در کنار کشاورزی به‌عنوان معیشت و اقتصاد پایه‌ای مردم، همچنین وجود منابع گسترده معدنی، وضعیتی ویژه در باور و اندیشه مردمان آن در گذر تاریخ دیرینه‌اش پدید آورده و این وضع همواره در تاریخ پیوستگی یافته است. باور به تاثیرهای شگفت‌انگیز و ماورایی طبیعت و پدیده‌های آن، از نمونه باورها و اندیشه‌هایی در میان ایرانیان به شمار می‌آید که به نظر می‌رسد در آن وضع پیش‌گفته می‌توانسته است ریشه داشته باشد. ‌هانري رونه دالماني، جهانگرد و عتیقه‌شناس فرانسوی که در میانه روزگار قاجار به ایران آمده است، در کتاب «سفرنامه از خراسان تا بختياري» با اشاره به وجود معدن‌های فراوان سنگ‌های گران‌بها و ممتاز در ایران که «در ساير كشورها نظير آنها يافت نمي‌شود و داراي آب ‌و رنگ بسيار عالي و درخشاني هستند»، درباره باور ایرانیان به تاثیرهای ماورایی سنگ‌ها در زندگی روزمره می‌نویسد: «ايرانيان هم عشق و علاقه مفرطي باين سنگ‌ريزه‌هاي گرانبها دارند و براي آنها خواصي قائلند.» او از زبان یک اروپایی دیگر به نام مسيو رينو مي‌نويسد: «خاوريان نظر بخواصي كه براي احجار قائلند، در انتخاب آنها براي تهيه مهر يا انگشتري دقتي بعمل مي‌آورند. آنها عقيده دارند كه ياقوت قلب را تقويت مي‌كند و انسان را از طاعون و صاعقه حفظ مي‌نمايد و اگر آن را در زير زبان نگاه دارند عطش را مرتفع مي‌سازد. زمرد براي علاج گزيدگي افعي اثر مخصوصي دارد و اگر آن را تبديل بگرد نمايند و با آب مخلوط كنند و بياشامند از هرگونه زخم مهلكي كه بواسطه سم توليد شده باشد رهایي مي‌يابند و چون آن را بافعي نشان دهند چشمان اين حيوان موذي را مي‌تركاند.» دالمانی سپس به دیگر ویژگی‌های سنگ‌ها در اندیشه ایرانیان اشاره می‌کند: «الماس را اگر در زير شكم ببندند قولنج و دردهاي معده و امعاء را تسكين مي‌دهد و همچنين براي علاج مرض صرع بسيار نافع است. فيروزه قوه باصره را تقويت مي‌كند و براي درد چشم بسيار مفيد است و گزش عقرب را هم معالجه مي‌كند. عقيق سليماني يا يمني برحسب رنگ خواص نافعي دارد، عقيق قرمز آثار خشم و غضب را زايل مي‌كند و اگر رنگ آن صورتي و داراي خطوط سفيدي باشد براي خونريزي مفيد است و قسم ديگري هم هست كه چون گرد آن را پاي دندان بريزند درد آن را رفع مي‌كند. آهني كه رنگ آن بسرخي يا قهوه‌اي مايل باشد مرض نقرس را معالجه مي‌كند و عمل زايمان را آسان مي‌نمايد و چون گرد آن را با آب يا شير مخلوط كنند و بخورند براي دفع هرگونه سمي نافع است. سنگ يشم و بلور دافع خوابهاي بد و موحش است.»

منبع: شهروند