مدافع غیرتمند عقل

1396/6/25 ۰۷:۴۲

کتاب «آفاق معرفت در سپهر معنویت» مجموعه گفت‌وگو‌های حامد زارع با دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد عرفان و فلسفه است که طی شش سال اخیر انجام شده و به تازگی به همت انتشارات ققنوس روانه بازار نشر شده است.

کتاب «آفاق معرفت در سپهر معنویت» رونمایی شد
 

مینا رحیمی: کتاب «آفاق معرفت در سپهر معنویت» مجموعه گفت‌وگو‌های حامد زارع با دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد عرفان و فلسفه است که طی شش سال اخیر انجام شده و به تازگی به همت انتشارات ققنوس روانه بازار نشر شده است.
بحث «معرفت» و «معنویت» دو عنصر کانونی منظومه فکری دکتر دینانی است و کتاب نیز با توجه به محوریت این دومقوله در آرای دینانی نامگذاری شده است. بنا بر گفته مؤلف، اگر زندگی دینانی را به ۴ دوره زمانی تقسیم کنیم، آنگاه می‌توان دینانی را در دهه۶۰ «مدرس فلسفه»، در دهه۷۰ «تاریخ‌نگار فلسفه‌اسلامی» و در دهه۸۰ «پژوهشگر فلسفه» نامید و به‌گواه آثارش، به نظر می‌رسد که او در دهه۹۰ نوعی «گفت‌وگو با خویشتن» را آغاز کرده است. این ۴ دوره به صورت مفصل در این کتاب ارائه شده است.
کتاب «آفاق معرفت در سپهر معنویت» شامل ۴ فصل مباحثه، مصاحبه، مناظره و مکاتبه است. در فصل «مباحثه» دینانی به پرسش‌هایی انتقادی پاسخ می‌دهد. فصل دوم کتاب، ناظر به دوره دوم زندگی او است، اما در فصل سوم که «مناظره» عنوان دارد، آرا و آثار دکتر دینانی در مواجهه با فلاسفه دیگر به قیاس گذاشته شده است و فصل پایانی با عنوان «مکاتبه» به کتاب‌شناسی غلامحسین ابراهیمی دینانی اختصاص یافته است.بیستم شهریور ماه، اندیشگاه کتابخانه ملی، میزبان رونمایی از این کتاب شد. در این مراسم استادانی همچون منوچهر صدوقی‌سها پژوهشگر فلسفه، شهین اعوانی عضو هیأت علمی مؤسسه حکمت و فلسفه ایران، حسین کلباسی اشتری استاد فلسفه دانشگاه علامه‌طباطبایی، کریم فیضی پژوهشگر فلسفه حضور داشتند و از آنجا که هر یک به نوعی تجربه شاگردی
 استاد دینانی را در کارنامه خود دارند، کوشیدند تا به ارائه وجوهی از منظومه فکری استادشان بپردازند.
دکتر اعوانی، استاد خود را «فیلسوفی عقلگرا» خواند که با عقل‌گرایی، ایمان‌گرایی را ثابت می‌کند. وی، قلم دینانی را نسبت به بیانش قوی‌تر دانست؛ چون معتقد است استادش در بیان گهگاهی عصبانی می‌شود و از کوره درمی‌رود.دکتر کلباسی نیز همچون اعوانی، استادش را یک «مدافع غیرتمند عقل» معرفی کرد که بیشتر بر وجه «جلالی عقل» تأکید دارد نه بر وجه جمالی آن؛ تا آنجا که وقتی از عرفان هم حرف می‌زند از عرفانی می‌گوید که با عقل ستیز نداشته باشد.
اما در پایان مراسم، دینانی کوشید تا به نقدی که این روزها در خصوص تکراری بودن آثارش می‌شود، پاسخ دهد و در این راستا گفت: «از آغاز فلسفه تاکنون، یک کلمه تازه هم در فلسفه وجود ندارد، بلکه این بیان تازه است که وجود دارد؛
یعنی هر فیلسوفی که در دوره‌ای ظاهر شده با بیان تازه خود حرف جدیدی زده است. افلاطون، سقراط و ارسطو همه یک حرف می‌زدند؛ ولی هر کدام با بیان خودشان. بنابراین فلسفه شاخ و دم ندارد و همه انواع آن یک مطلب است».

منبع: ایران