پژوهشی در مصحف مذهّب قرآنی عصر تیموری

1396/6/15 ۱۶:۴۵

پژوهشی در مصحف مذهّب قرآنی عصر تیموری

اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحف‌های قرآنی عصر تیموری موزه‌های آستانه مقدسه قم و آستان‌قدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگی‌های صفحات افتتاح، صفحه‌آرایی و عناصر تزئینی وابسته به این آثار می‎پردازد.

 

فاطمه غفوری فر؛ مهدی محمدزاده؛ فرنوش شمیلی

اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحف‌های قرآنی عصر تیموری موزه‌های آستانه مقدسه قم و آستان‌قدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگی‌های صفحات افتتاح، صفحه‌آرایی و عناصر تزئینی  وابسته به این آثار میپردازد.

 روش/رویکرد پژوهشی: مقاله از نظر هدف کاربردی بوده و پژوهش ماهیت توصیفی‌ _ ‌تحلیلی دارد و آثار به روش تطبیقی ارزیابی می‌شوند. اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و به شیوۀ میدانی گردآوری و تدوین شده است.

سؤال‌های پژوهش: صفحات افتتاح از مصحف‌های قرآن‌های تیموری منتخب از موزه‌های آستانۀ مقدسه قم و آستان‌قدس‌رضوی دارای چه ویژگی‌های بصری _  ‌تزئینی هستند و چه نقاط اشتراک و افتراقی بین آنها وجود دارد؟

یافته‌های پژوهش: در بررسی صفحه‌آرایی و طبقه‌بندی عناصر تزئینی مشخص شدبه‌طور کلی 3/63% از صفحه‌آرایی صفحات افتتاح عصر تیموری به‌صورت سه‌کتیبه‌ای و 7/36% پنج‌کتیبه‌ای بازوبندی هستند. بیش‌ترین عناصر تزئینی متعلق به نقوش مصحف‌های قرآنی موزه‌ آستان قدس رضوی است. مهم‌ترین وجه اشتراک در به‌کارگیری نوع رنگ‌ها، ترکیب‌بندی صفحه‌آرایی، موتیف‌ها و نقوش بوده و بارز‌ترین وجه افتراق در میزان درصدهای فراوانی نسبی از عناصر بصری _  تزئینی تشکیل شده است.

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد صفحات افتتاح مصحف قرآنی تیموری از ساختاری متعادل و منسجم در ترکیب‌بندی، نقوش و رنگ برخوردار است. از نقوش اسلیمی، ختایی، هندسی و رنگ‌های لاجورد و طلا با نسبت‌های متغیّر در هر دو آثار دیده شده است. تزئینات صفحات افتتاح قرآن‌های مذهّب موزه رضوی نسبت به موزۀ قم پرکارتر و دارای ظرافت و تنوع نقوش هستند.

مجله کتابداری و اطلاع رسانی دوره 19، شماره 4 (پیاپی 76)، زمستان 1395

 

دریافت مقاله

منبع: بساتین

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: