نگاهی به مفهوم تعلیم و تربیت از منظر اهل بیت (ع)

1396/5/29 ۱۲:۲۸

کتاب «تعلیم و تربیت از دیدگاه اهل بیت» با نگرشی به دین اسلام و کتاب آسمانی،‌ گوشه‌هایی از مبانی و اصول تعلیم و تربیت از دیدگاه اهل بیت (ع) را تبیین می‌کند.

 
کتاب «تعلیم و تربیت از دیدگاه اهل بیت» با نگرشی به دین اسلام و کتاب آسمانی،‌ گوشه‌هایی از مبانی و اصول تعلیم و تربیت از دیدگاه اهل بیت (ع) را تبیین می‌کند.

 
 سیده خدیجه میران، نویسنده «تعلیم و تربیت از دیدگاه اهل بیت» در بیان ضرورت تالیف این کتاب می‌نویسد: «از آن‌جایی که نقش‌آفرین‌ترین مساله در حیات انسان چگونگی تعلیم و تربیت او می‌باشد و این امر از مکاتب گوناگون و با دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد، لذا بر آن شدم با توجه به وظیفه خود در خانه که همانا نقش مادری و شغل اجتماعی‌ام که امر خطیر تعلیم و تربیت است، به نگارش کتابی در این زمینه بپردازم. با توجه به آموزه‌های عمیق و استوار دین اسلام در این مورد و بهره‌گیری موثر از دیدگاه‌های نظری و سیره عملی مکتب اهل بیت (ع) در باب تعالیم سازنده بشری، لازم دیدم این موضوع را از دو منظر بررسی نمایم: الف) بررسی تعلیم و تربیت فردی و نقش خانواده و جامعه از منظر مکتب اهل بیت (ع). ب) بررسی تعلیم و تربیت اجتماعی و نقش متولیان جامعه از منظر مکتب اهل بیت (ع).»
 
کتاب حاضر در چهار فصل با عنوان‌های «مقدمه‌ای بر کتاب»، «جایگاه تعلیم و تربیت در اسلام و سیر آن در آغاز تا شهادت امام علی (ع)»، «تعلیم و تربیت اسلامی از عصر امامت امام حسن (ع) تا شهادت امام صادق (ع)» و «تعلیم و تربیت اسلامی از عصر امام کاظم (ع) تا عصر غیبت صغری» تدوین شده است.
 
نویسنده در صفحه 27 کتاب موضوع «علم و دانش در منطق پیامبر اسلام (ص)» را این‌گونه تبیین کرده است: «از طریق محدثان شیعه، حدیثی با اسناد صحیح از ابی‌الحسن علی بن موسی‌الرضا (ع)‌ نقل شده است که او از پدر و اجداد خود و آنان از پیامبر اکرم (ص) نقل کرده‌اند که آن حضرت فرمود: دانش آموختن بر هر فرد مسلمان (اعم از زن و مرد) ضروری و واجب است. باید علم و دانش را از سرچشمه‌ها و موارد استفاده آن، جویا شوید و آن را از افراد شایسته و اهل علم دریافت کنید؛ زیرا اگر دانش آموختن با هدف الهی توأم باشد، به‌عنوان حسنه تلقی می‌شود. پویایی از علم، عبادت است و مذاکره و گفتگوهای علمی، جهاد در راه خدا است. تعلیم آن به کسانی که از علم بهره‌ای ندارند، صدقه محسوب می‌شود. بذل علم به افراد درخور و شایسته، وسیله تقرب به خدا می‌باشد، زیرا علم مشعل و راهنمایی برای شناخت حلال و حرام و چراغی فروزان فراسوی بهشت،‌ مونس و همدم انسان به هنگام وحشت، یار و رفیق انسان در روزهای غربت و تنهایی، همزبان انسان در حال بی‌کسی، راهنمای او در لحظات خوشی و ناخوشی، سلاح او در برابر دشمن، زیور و زینت او در جمع دوستان است.»
 
همچنین در ادامه مباحث درباره «عمل‌گرایی» در فصل سوم می‌خوانیم: «یکی از بزرگترین آفت‌های تربیت دینی، فقدان عمل‌گرایی در این عرصه است. تلاش در جهت نهادینه کردن رفتارهای دینی در سایر افراد امری است پسندیده اما ترغیب و تشویق دیگران برای دین‌گرایی بدون محقق شدن این رفتارها در سیره عملی شخصی نتیجه چندانی به دنبال نخواهد داشت. عمل‌گرایی در عرصه تربیت دینی از یک ‌سو آزمونی برای سنجش اعتقادات قلبی افراد محسوب می‌شود و از سوی دیگر الگویی است کارآمد برای دیگران. عملکرد امام حسین (ع) در وقایع عاشورا بیانگر این اصل مهم است که ایشان فرایض و دستورات دینر راه حوزه اندیشه محدود نکرده‌اند، بلکه آن‌را در سیره عملی خود متبلور ساخته‌اند. برای مثال تاکید امام بر نماز و عبادت، تنها در محدوده کلام باقی نمی‌ماند، بلکه در عبادت‌های ایشان در شب عاشورا و نماز ظهر عاشورا متجلی می‌شود.»
 
نخستین چاپ کتاب «تعلیم و تربیت از دیدگاه اهل بیت» در 154 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 12 هزار و 500 تومان از سوی انتشارات فرهوش راهی بازار نشر شده است.

منبع: ایبنا