شريعتی ممنوعه!

1396/4/17 ۱۰:۴۰

قرار بود دیروز دانشگاه تربیت مدرس میزبان یك سمپوزیوم علمی با عنوان «اكنون، ما و شریعتی» باشد؛ برنامه‌ای دو روزه با حضور بسیاری از چهره‌های آشنایی كه در دانشگاه‌های مهم كشور كسوت استادی دارند و تدریس می‌كنند و البته چهره‌های آشنایی در حوزه اندیشه كه نام‌شان با اندیشه علی شریعتی گره خورده است، در نقد و حمایت از او. هر سال در ٢٩ خرداد ماه همزمان با سالگرد درگذشت علی شریعتی همایشی از سوی بنیاد شریعتی برگزار می‌شود اما هر ١٠ سال یك بار این مراسم شكل مفصل‌تری به خود می‌گیرد.

 « اعتماد» لغو سمپوزیوم یادبود دكتر شریعتی در دانشگاه تربیت‌مدرس را پیگیری كرد

 

ناهید مولوی:  قرار بود دیروز دانشگاه تربیت مدرس میزبان یك سمپوزیوم علمی با عنوان «اكنون، ما و شریعتی» باشد؛ برنامه‌ای دو روزه با حضور بسیاری از چهره‌های آشنایی كه در دانشگاه‌های مهم كشور كسوت استادی دارند و تدریس می‌كنند و البته چهره‌های آشنایی در حوزه اندیشه كه نام‌شان با اندیشه علی شریعتی گره خورده است، در نقد و حمایت از او. هر سال در ٢٩ خرداد ماه همزمان با سالگرد درگذشت علی شریعتی همایشی از سوی بنیاد شریعتی برگزار می‌شود اما هر ١٠ سال یك بار این مراسم شكل مفصل‌تری به خود می‌گیرد. امسال به خاطر همزمانی ماه رمضان با چهلمین سال درگذشت شریعتی این برنامه به ١٤ و ١٥ تیرماه موكول شد. برنامه‌ای كه بی‌شك برگزار‌كنندگانش تمایل داشتند نه در دانشگاه بلكه در همان ساختمانی كه بیش از هر چیز یادآور مردی است كه قلم را سلاح خود برای مبارزه با پهلوی قرار داد، برگزار شود. ساختمانی در خیابان دكتر شریعتی كه وقتی گنبد فیروزه‌ای و گلدسته‌های سر به فلك كشیده‌اش پدیدار می‌شود برای بسیاری از عابران یادآور روزهای پرهیاهوی دهه چهل است، به روزهایی كه سخنرانی‌های آتشین شریعتی بسیاری را به جاده شمیران تهران می‌كشاند. اما این سال‌ها كسانی كه بر مدیریت حسینیه ارشاد تسلط پیدا كرده‌اند علاقه چندانی ندارند تا نگین فیروزه‌ای سه راه ضرابخانه را بار دیگر با یاد معلم انقلاب زنده كنند. بنیاد شریعتی تلاش كرد در ٢٩ خرداد ماه همایشی را در حسینیه ارشاد برگزار كند كه با مخالفت صاحبان جدید حسینیه به ناچار به دانشگاه تهران پناه برد و در سالن ابن‌خلدون دانشكده علوم اجتماعی این دانشگاه چهلمین سالمرگ شریعتی را برگزار كرد. همان جا بود كه احسان شریعتی گفت: «ما در سی‌امین سالگرد نیز سمینار مفصل سه روزه‌ای در حسینیه ارشاد برگزار كردیم و امسال نیز امیدوار هستیم كه این برنامه در حسینیه ارشاد برگزار شود كه اگر نشود، نام آنجا دیگر حسینیه ارشاد نخواهد بود.» بنیاد شریعتی كه میزبان هم‌نشینی علمی شریعتی بود همه تلاش خود را به كار بست تا حامیان و منتقدان شریعتی را در خانه اصلی او، حسینیه ارشاد دور هم جمع كند و حتی موافقت شورای تامین استان را هم جلب كرد اما مخالفت گردانندگان حسینیه ارشاد سبب شد تا دانشگاه تربیت مدرس محل این هم نشینی اعلام شود. سه‌شنبه صبح حتی درهای سالن به روی برگزار‌كنندگان باز شد تا كارهای لازم برای آماده‌سازی مراسم را انجام دهند. روز كه به انتهایش رسید و در حالی كه ١٢ ساعت به برگزاری برنامه مانده بود اعلام شد برنامه به‌طور ناگهانی از سوی دانشگاه تربیت مدرس لغو شده است.
برای پیگیری بیشتر ماجرا با احسان شریعتی تماس گرفتیم و آنچه را كه رخ داده است از او جویا شدیم. فرزند علی شریعتی كه خود قرار بود سخنران افتتاحیه این هم‌نشینی باشد، می‌گوید دلایل لغو این برنامه برای آنها هم مشخص نیست. ابتدا از او پرسیدیم چه شد كه دانشگاه تربیت مدرس را برای برگزاری این برنامه انتخاب كردند، او در پاسخ گفت: «از زمستان سال گذشته تصمیم به برگزاری این برنامه گرفته شد و انتخاب ما برای محل برگزاری آن حسینیه ارشاد بود و از همین رو با مدیریت حسینیه وارد مذاكره شدیم. آنها ابتدا موافقت كردند و برگزاری را منوط به مجوز فرمانداری و استانداری كردند. ما موفق شدیم از شورای تامین مجوزهای لازم را كسب كنیم و آنها را در اختیار مدیریت حسینیه ارشاد قرار دادیم اما حدود دو هفته پیش از مدیریت حسینیه تماس گرفتند و گفتند ما امكان پذیرایی از برنامه شما را نداریم و وقتی ما دلیل آن را جویا شدیم آنها همین جمله را تكرار كردند و توضیح بیشتری ندادند. » احسان شریعتی در ادامه توضیح داد كه چرا دانشگاه تربیت مدرس را برای این برنامه انتخاب كردند و اضافه كرد: « از آنجایی كه برخی از اساتید دانشگاه تربیت مدرس قرار بود در این سمپوزیوم شركت داشته باشند پیشنهاد دادند تا این برنامه را در این دانشگاه برگزار كنیم.» فرزند دكتر شریعتی درباره اینكه چه روندی را برای موافقت دانشگاه طی كردند، گفت: «ما دو هفته پیش با دانشگاه وارد مذاكره شدیم و معاون پژوهشی دانشگاه و روسای سه گروه از دانشكده علوم انسانی (گروه تاریخ، علوم سیاسی و جامعه‌شناسی) نامه‌ای را امضا كردند تا این همایش در سالن چمران دانشگاه تربیت مدرس كه گنجایش بیشتری دارد برگزار شود و با موافقت دانشگاه قرار شد تا برنامه در آنجا برگزار شود.» شریعتی در پاسخ به این سوال كه برخی مسوولان دانشگاه ابتدا اظهار بی‌اطلاعی كرده و گفته‌اند ما در جریان این برنامه نبودیم، گفت: «ما همه مراحل قانونی را طی كردیم و همانطور كه گفتم معاون پژوهشی و روسای سه گروه علمی دانشكده نامه نوشتند، چطور در جریان نبودند.

ضمن اینكه دیروز درهای سالن را به روی دوستان ما باز كردند تا مقدمات برنامه را آماده كنند و دوستان هم دكور برنامه را آماده كردند و هم میزهای كتاب را چیدند، اگر در جریان نبودند چطور اجازه این كارها داده شده است؟» احسان شریعتی در پاسخ به این سوال كه چه زمانی از لغو برنامه مطلع شدند، گفت: «روز سه‌شنبه حدود ساعت ٣ بعدازظهر بود كه به ما اطلاع دادند دستور لغو برنامه آمده است. او ادامه داد: البته دوستان از كتابخانه ملی و دیگر پژوهشكده‌های علمی دیگر پیشنهاد دادند برنامه را به تاخیر بیندازیم و در مكان دیگری برگزار كنیم اما امكان تغییر مكان در این فرصت كم برای ما وجود نداشت زیرا بسیاری از علاقه‌مندان شركت در این برنامه از شهرستان‌ها راه افتاده بودند و تغییر مكان موجبات سرگردانی آنها را در تهران فراهم می‌كرد.» احسان شریعتی تاكید كرد كه مهمان‌هایی از فرانسه، تركیه، كانادا و امریكا نیز قرار بود در این برنامه شركت داشته باشند.او در پاسخ به اینكه آیا زمان دیگری را برای برگزاری برنامه در نظر گرفته‌اند، گفت: «ما تصمیم گرفتیم اگر همه شرایط فراهم شود این برنامه را در دوم آذر ماه و همزمان با سالروز تولد دكتر شریعتی برگزار كنیم و اگر این امكان باشد برنامه را در دانشگاه تهران برگزار كنیم.» احسان شریعتی همچنین در پاسخ به این سوال كه دانشگاه دلیل این لغو ناگهانی را چه چیزی عنوان كرده، گفت: «دلیلی كه از سوی دانشگاه برای لغو این برنامه عنوان شده، عدم رعایت آیین نامه و مسائل اداری است. شریعتی در ادامه افزود: این دلیل برای ما بسیار مبهم است و ما نمی‌دانیم آیا این تصمیم دانشگاه بوده یا دستوری خارج از دانشگاه مبنی بر لغو برنامه صادر شده است.»

لغو برنامه دلیل امنیتی و سیاسی نمی‌تواند داشته باشد
از توضیحات احسان شریعتی مشخص است كه هیچ دلیل روشنی برای لغو این برنامه عنوان نشده است. اما سوال اصلی اینجاست كه چرا از برگزاری چنین برنامه‌ای كه در واقع سخنران‌هایش اساتید دانشگاه‌های كشور هستند ممانعت می‌شود؟ آیا شریعتی و تفكرش خط قرمز است؟ احسان شریعتی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «سخنران‌های این برنامه همه در دانشگاه‌های كشور تدریس می‌كنند. به نظر من این اتفاق هیچ توضیح موجهی ندارد و در واقع لغو‌كنندگان باید به این سوال پاسخ دهند و دلیلی مثل عدم رعایت آیین‌نامه و مراحل اداری به هیچ عنوان قانع‌كننده نیست». او در ادامه می‌گوید: «این یك سمینار علمی و نظری در نقد و تحلیل روایت‌های مختلف از شریعتی بود و در واقع گفتمان نو شریعتی بود به این معنی كه با توجه به بحران‌هایی كه امروز با آن رو‌به‌رو هستیم، گفتمان شریعتی چه تغییراتی كرده است و چه برداشت‌هایی از آن می‌شود. احسان شریعتی در پایان گفت: با توجه به موضوع این برنامه، لغو آن نمی‌تواند دلایل سیاسی و امنیتی داشته باشد.»

منبع: اعتماد