دین و روشنفکران / هانا آرنت - مترجم: محمدسعید حنایی کاشانی

1395/8/15 ۰۹:۵۱

این اعتقاد که « همه وقایع علل خود را دارند » خاص « دیدگاه طبیعت گرایانه » نیست: طبیعت گرایی می کوشد اثبات کند که همه وقایع علل طبیعی دارند اما خود اصل علیت را مسلم می شمرد. این سخن چیزی بیش از بازی با کلمات است، چون علیت در همه بحث های کلامی با خداشناختی گذشته نقشی مهم ایفا کرده است. برهان های خداشناختی قرون وسطی، «دراثبات» وجود خدا، غالبا مبتنی بر اصل علیت بود

این اعتقاد که « همه وقایع علل خود را دارند » خاص « دیدگاه طبیعت گرایانه » نیست: طبیعت گرایی می کوشد اثبات کند که همه وقایع علل طبیعی دارند اما خود اصل علیت را مسلم می شمرد. این سخن چیزی بیش از بازی با کلمات است، چون علیت در همه بحث های کلامی با خداشناختی گذشته نقشی مهم ایفا کرده است. برهان های خداشناختی قرون وسطی، «دراثبات» وجود خدا، غالبا مبتنی بر اصل علیت بود، یعنی مبتنی بر این مفهوم که هر چیزی که هست باید علتی داشته باشد. از سوی دیگر، مواضع الحادی یا خداشناسانه اصیل غالبا منکر سلسله ای علی ومعتقد به فرض خصلت اتفاقی و تصادفی برای همه وقایع وصف می شوند. اگر هیچ سلسله ای از علل که یک واقعه را به واقعه ای دیگر پیوند دهد اثبات پذیر نیست، پس نتیجه گرفتن وجود خالق از وجود مخلوق اعتباری ندارد.

بخارا زمستان 1385 شماره 58

 دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی