1393/1/31 ۱۰:۳۴
بیستم جمادی‌الثانی، میلاد كوثر پربهای قرآن، محور آل‌كساء، نور قلب پیامبر اكرم(ص)، حضرت فاطمه زهرا(س) است. روزی كه نه تنها همه بانوان مسلمان به آن افتخار می‌كنند، بلكه همه بانوان حق‌جوی جهان به روز میلاد بانویی كه مَثَلِ اعلای «حق و عدالت و معنویت» در همه عصرها و برای همه نسل‌هاست می‌بالند.
بانوی عظیم‌الشأنی كه امام حسن عسكری(ع) «وجود مقدسش را الگو و اسوه و حجت خدا برای امامان معصوم می‌داند، همانطور كه ائمه اطهار، حجت‌های خداوند بر بندگان‌اند».
از امام جعفر صادق(ع) سؤال شد كه: «چرا نام مادر بزرگوارتان را فاطمه نهادند؟»
امام فرمودند: «این وجود مقدس، فاطمه نامیده شد؛ زیرا خلق از معرفت او منقطع و عاجزند.» (بحار الانوار، ج43، ص65)
همانطور كه چشم ما نمی‌تواند به خورشید به طور مستقیم نگاه كند، بلكه فقط می‌تواند به شعاعش بر در و دیوار نظر كند، زیرا نگاه مستقیم به مركز خورشید، مساوی با نابینایی چشم ظاهری انسان است، مقام حضرت زهرا(س) آن چنان عظیم است كه تنها از جلوه‌ها، ابعاد، بركات و شعاع نورانی آن می‌توان به بخشی از این حقیقت والا دست یافت و از آن بهره جست.
از حضرت صادق(ع) سؤال شد: «چرا فاطمه زهرا(س)، زهرا نامیده شد؟»
امام فرمودند: «وقتی جدّه ما در محراب عبادت می‌ایستاد، نور او در افق اعلی آن چنان می‌تابید كه ستاره‌های آسمان برای اهل زمین می‌تابند.» (علل‌الشرایع، صدوق، ج1، ص181)
در روایت دیگری، جابربن عبدالله انصاری صحابی وارسته پیامبر اكرم(ص) كه تا دوران امامت امام محمدباقر(ع) در قید حیات بود و در اولین اربعین بعد از عاشورا، نخستین زایر قبر مطهر امام حسین(ع) و آغازگر زیارت شهیدان كربلا بود، در مورد علت لقب «زهرا» از امام باقر(ع) چنین نقل می‌كند:
«وجود مقدس ایشان از نور عظمت خداوند خلق شده است. منشأ این درخشندگی این است كه وقتی خدا او را از نور عظمت خودش آفرید، بر آسمانها و زمین تابیدن گرفت.»
آری، نور درخشنده «فاطمی» (زهرا: درخشنده) همواره بر زندگی و حیات ما، در حال فیض بخشی است و این ماییم كه باید به میزان وسع و توانمان از این شعاع حیات آفرین، بهره‌برداری كنیم.
بررسی مقام حضرت فاطمه زهرا(س) از دیدگاه قرآن كریم، بخش جذاب و آموزنده‌ای از معارف اسلامی است كه به بخشهایی از آن می‌پردازیم:
1) آیه تطهیر: «انما یریدُالله لیذهِبَ عَنكم الرّجس اهل البیت، و یطهركم تطهیرا: خدا چنین می‌خواهد كه پلیدی (شك و هرآلایش) را از شما خاندان نبوت ببرد و شما را پاك و منزه گرداند.» (سوره احزاب، 33)
به گفته سیصد نفر از صحابه، این آیه در شأن پیامبر اكرم(ص) و اهل بیت ایشان نازل شده است؛ یعنی حضرت صدیقه طاهره، امام علی و حسنین صلوات الله علیهم آن هنگام كه در خانه امّ‌سلمه حضور داشتند. به گفته بسیاری از صحابه، پیامبر اكرم(ص) صبح‌ها قبل از نماز صبح، به هنگام عبور از مقابل خانه حضرت زهرا(س) برای رفتن به مسجد، با گفتن «السلام علیكم یا اهل البیت»، آیه تطهیر را قرائت می‌فرمودند.
2ـ آیه مباهله: «فمن حاجّك فیه من بعد ما جاءك من العلم فقُل تعالوا ندعُ أبناءنا وأبناءكُم ونساءنا ونساءكم وأنفُسنا وأنفسكُم ثُم نبتهل فنجعل لعنت الله على الكاذبین: پس هر که در این [باره] پس از دانشى که تو را [حاصل] آمده، با تو محاجّه کند، بگو: «بیایید پسرانمان و پسرانتان، و زنانمان و زنانتان، و ما خودمان و خودتان را فرا خوانیم؛ سپس مباهله کنیم، و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.»(سوره آل عمران، 55) این آیه مربوط به گفتگوی پیامبر اكرم(ص) با مسیحیان نجران است و حضرت فاطمه زهرا(س) به همراه همسر و دو فرزندش در آن صحنه حضور داشت.
3ـ آیه «فتلقی آدم من ربه كلمات فتاب علیه: پس آدم از پروردگارش كلماتی را فرا گرفت و آن كلمات را وسیله (قبول) توبه خویش قرار داد.» (بقره، 37)
براساس روایات متواتر از پیامبر اكرم(ص)، این «كلمات»، نام پنج تن آل‌عباست كه اسم شریف حضرت صدیقه طاهره هم در میان آنهاست.
4 ـ سوره كوثر: «انا اعطیناك الكوثر، فصلّ لربك وانحر، ان شانئك هوالابتر: ما به تو كوثر عطا كردیم، پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی كن. به طور مسلم دشمن [بدخواه] تو ابتر و بلاعقب است.»
«كوثر» از نظر مفهوم به معنای خیر كثیر است؛ یعنی موجودی كه منشأ خیرات و بركات فراوان است و در عین وحدت مولّد كثرت است. از نظر مصداق مفسران، وجوه متعددی گفته‌اند: از علم، قرآن، ذكر جمیل، نسل كثیر و نهری در بهشت؛ ولی آیه آخر این سوره، خود دلیل واضح و قرینه‌ای روشن است بر اینكه: مراد از كوثر، وجود كثیر البركات حضرت فاطمه زهرا(س) است كه ذریه و نسل فراوان رسول‌الله اعظم(ص) از طریق همین دختر گرامی، در عالم منتشر گشته است.
دشمنان پیامبر، ایشان را به‌واسطه اینكه فرزند پسر نداشت، «ابتر و بلاعقب» شماتت می‌كردند؛ ولی خداوند حضرت زهرا را كوثر و خیر كثیر قرار داد كه نسل پیامبر از این طریق تا قیامت ادامه داشته و دشمنان ایشان به واقع ابتر بودند و نسلشان كاملاً منقرض گردید.
5) آیه «... و اذا بتلی ابراهیم ربه بكلمات فاتمّهن... : هنگامی كه پروردگار حضرت ابراهیم را با كلماتی امتحان فرمود و آن كلمات را تمام كرد...» (سوره بقره، 124)
در مورد این آیه، روایات ارزنده‌ای از بزرگان صحابه حضرت امام صادق(ع) مانند مفضل آمده كه منظور از كلمات « وجود مقدس پنج تن» و از جمله حضرت زهرا(س) و «اتمام كلمات» وجود مقدس حضرت امام زمان (عج) نهمین فرزند امام حسین(ع) است.
6) در آیه مودت آمده است: «... قل لا اسئلكم علیه اجراً الا المودّه فی القُربی: [ای پیامبر،] بگو من برای انجام رسالتم، پاداش از شما نمی‌خواهم، مگر مروّت و دوستی با خویشان نزدیكم.» (سوره شوری، آیه 23)
به اجماع فریقین (شیعه و سنی) و جمیع مسلمین، این آیه در شأن اهل بیت نازل شده كه محور آن وجود مقدس صدیقه طاهره است و مودت به ایشان، اجر رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) است.
7) در سوره الدهر (یا انسان)، آیات 8 و 9 كه مربوط به اطعام حكام به «مسكین، یتیم و اسیر» در پایان سه روز روزه‌داری و به هنگام افطار است، به نوشته بسیاری از مفسران، این آیه در منقبت حضرت فاطمه زهرا(س) و همسر و فرزندانش است و از مسلمات تفسیری فریقین می‌باشد.
8) در آیه امانت می‌خوانیم: «إنّا عرضنا الأمانه على السّماوات والأرض و الجبال فأبین أن یحملنها و أشفقن منها و حملها الإنسان إنّهُ كان ظلُومًا جهُولًا: ما امانت [الهى] را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه کردیم، پس، از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند، و[لى] انسان آن را برداشت؛ راستى او ستمگرى نادان بود. (سوره احزاب، آیه 73)
در تأویل این آیه آمده است كه منظور از «امانت» همان پذیرش ولایت پیامبر اكرم، امیرالمومنین، فاطمه و حسنین علیهم‌السلام و ائمه بعد از آنان می‌باشد. در این زمینه، روایت ارزنده‌ای از مفضل از قول امام صادق(ع) در مورد معنای «امانت» به همین تعبیر آمده كه حاوی نكات مهمی در حوزه معارف دینی و اهل بیت و مقام خاص حضرت صدیقه طاهره(س) می‌باشد.
این آیات بخشهایی از منزلت این بانوی بزرگوار از نگاه قرآن كریم است. در روایات نیز از قول حضرت پیامبر(ص) و ائمه اطهار، احادیث بسیاری در تبیین مقام و موقعیت حضرت زهرا(س) آمده كه دنیایی از معارف است و عقول را متحیر می‌سازد.
در آینه روایات
برخی از عناوین مقامات این بانوی بزرگوار در روایات چنین است:
ـ وجود مقدس ایشان، یكی از علل آفرینش و خلقت می‌باشد.
ـ تداوم بخش نبوت و امامت.
ـ پاره‌تن پیامبر اكرم(ص).
ـ معرفی ایشان توسط حضرت حق به ملائكه.
ـ منور بودن بهشت با نام و تصویر معنوی ایشان.
ـ تمسك به آن حضرت، عامل هدایت، رشد، فلاح و رستگاری است.
ـ دوستی ایشان همانند دوستی پیامبر اكرم(ص) است.
ـ مقام مشابه آن حضرت و امام علی(ع) در برخورداری از ولایت، مقام عصمت و طهارت و اینكه هر دو بزرگوار از اركان توحید و ایمان‌اند.
ـ ارتقا به مقام «محدّثه» و هم صحبتی با فرشتگان الهی؛ چنان كه در زیارت ایشان آمده است: «السلام علیك ایتها المحدثه العلیمه...».
بانوان مسلمان، افتخارشان این است كه وجود مقدس حضرت فاطمه‌زهرا(س) با این مقامات عظیم معنوی و جایگاه رفیع قرآنی، مقتدایشان است و روز میلاد خجسته این دردانه آفرینش، به عنوان روز «تجلیل از مقام زن» برگزیده شده است كه بهترین، آگاهانه‌ترین و شیرین‌ترین انتخاب است.
حسن ختام این نوشتار را اشعار زیبای استاد حبیب چایچیان (حسان) قرار می‌دهیم:
دنیاست چو قطره‌ای و دریا، زهرا
كی فرصت جلوه دارد اینجا، زهرا
قدرش بود امروز نهان چون دیروز
هنگامه كند و لیك فردا، زهرا
خالق چو كتاب خلقت انشا فرمود
عالم چو الفبا شد و معنا، زهرا
«احمد» كه خدا گفت به مدحش: «لولاك»
كی می‌شدی آفریده، لولا، زهرا
«طاها» و «علی» دو بیكران دریایند
و آن برزخ ما بین دو دریا، زهرا
او سِرّ خدا و لیله‌القدر نبی است
خیر دو سرا، درخت طوبا، زهرا
بر تخت جلال، از همه والاتر
بر مسند افتخار، یكتا، زهرا
در «آل‌كسا»، محور شخصیت‌هاست
ما بین «اَب» و «بَعل» و «بَنیها» زهرا
سر سلسله نسل پیمبر، كوثر
سرچشمه نور چشم طاها، زهرا
تنها نه همین مادر سبطین است او
فرمود نبی: «ام‌ابیها» زهرا
آن پایه كه دیروز پیمبر بنهاد
امروز نگهداشته برپا، زهرا
از «احمد» و «مرتضی» چه باقی ماند
از مجمعشان شود چو منها، زهرا
حرمت بنگر كه در صفوف محشر
یك زن نبود سواره، الا زهرا
هنگام شفاعت چو رسد روز جزا
كافی است برای شیعه، تنها، زهرا
حیف است «حسانا»، كه در آتش سوزد
آن شیعه كه ورد اوست: زهرا، زهرا
مآخذ:
ـ فاطمه‌الزهرا(س)، مرحوم علامه امینی(ره)
ـ زهرای بتول، راز پنهان رسول(ص)، آیت‌الله سیدمحمد ضیاء‌آبادی
ـ فاطمه(س)، حلقه وصل رسالت و امامت، آیت‌الله العظمی وحید خراسانی
منبع: روزنامه اطلاعات
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید