دوست ايرانيان و دوستدار ايران بزرگ/ تورج دريايي

1393/1/21 ۱۱:۰۱

11 سال پيش موقوفات دكتر محمود افشار از ريچارد فراي در تهران قدرداني كرد. پس از چند روزي فراي مي‌خواست كه از شلوغي تهران دور شود و براي همين ايرج افشار همراه با دكتر شفيعي‌كدكني و بهرام افشار و بنده به سفري به‌يادماندني رفتيم.

11 سال پيش موقوفات دكتر محمود افشار از ريچارد فراي در تهران قدرداني كرد. پس از چند روزي فراي مي‌خواست كه از شلوغي تهران دور شود و براي همين ايرج افشار همراه با دكتر شفيعي‌كدكني و بهرام افشار و بنده به سفري به‌يادماندني رفتيم.

«كتاب ديگر او درباره ميراث ايران از اواخر دوره ساساني تا فروپاشي حكومت عباسي بود كه هنوز بهترين مطالعه درباره اين دوره از تاريخ ايران‌زمين است. علل رواج زبان فارسي پس از آمدن اسلام و جامعه ايران در اوايل دوران اسلامي همه و همه در اين كتاب بازگو شده است.»

در سفر است كه انسان خلق و خوي مردان بزرگ و منش و رفتار آنها را مي‌تواند بشناسد. سفر از تهران به قم و از آنجا به گلپايگان و سپس ايلام و بالاخره به كرند كردستان ختم مي‌شد. در طول راه همه در حال صحبت بوديم و اينكه در چه سالي فراي در اين مكان بوده و كي افشار به آن سر زده.

فراي در طول راه خسته مي‌شد و گهگاه پياده مي‌شديم و نان و پنيري مي‌خريديم و خربزه‌يي مي‌خورديم. اما با اين خستگي، فراي هميشه با خنده و پر از سوال بود. با همه سلام و عليك مي‌كرد و سعي در صحبت با مردم داشت. حتي در طول راه در ايستگاه بازرسي مي‌گفت: «سلام من امريكايي هستم آقا!»

اين دوستانه و خاكي بودن فراي براي من در اين سفر معلوم شد. به ياد دارم كه او هنوز در سفر كنجكاو بود و اگر چيزي را تا آن لحظه نديده بود، مانند كودكي به هيجان مي‌آمد. اين صميميت فراي را مي‌توانم در اين خاطره خلاصه كنم؛ در راه سفر به كردستان به خمين رسيديم و به خانه پدري بنيانگذار انقلاب اسلامي ايران.

فراي و افشار و من پياده شديم و فراي بلافاصله به نگهبان در گفت: «من فراي هستم. من امريكايي هستم. من مي‌خواهم با شما عكس بگيرم.»

بيچاره نگهبان دم در از ترس رنگش پريده بود و مي‌گفت: «نه آقا» اما فراي دست‌بردار نبود و بالاخره آنقدر با او صحبت كرد كه راضي به عكس گرفتن شد، دستش را دور گردن او انداخت و به راحتي براي ديد و بازديد خانه رفتيم. فراي چنين فردي بود. دوست ايرانيان و دوستدار ايران بزرگ.