اصطلاحات صوفیان؛ اطوار

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از ناشناس. آغاز كمی در دیباچه افتاده. در یك «مقدمه» و دو «مطلب»: مقدمه در توجیه اصطلاحات مسایل عرفانی نظری: مطلب یكم در بیان عوالم خمس و مراتب‏ ست و اطوار سبع (هفت طور: 1. طور قالبی، 2. طور نفسی، 3. طور قلبی، 4. طور سری، 5. طور روحی، 6. طور خفی، 7. طور غیب الغیوب)، مطلب دوم لفظهای عرفانی فارسی و عربی به ترتیب الفبایی، در آغاز هر حرف یك رباعی.
برای نشانی: حرف ‏السین. 
دنـدان گهر مثـال یــارم سیـن است 
زان سین كه ازو بسمله را نوبین(؟) است
 شد سی و دو دندان تو تسبیح ملك 
زان رو نــدا بـنــام تــو یــاسیـن است
نكتۀ سین كنایت از مراتب جامعه و حقیقت محمدیه است و لهذا در كلام مجید خطاب به یاسین یافت... «سیره» صفای روحانیت را گویند... «سبزه» از مجلای تجلیات الهی را گویند.

آغاز:   ... دربیان الفاظ مفردۀ معتبره و بسایط كلمات متداولۀ معموله كه در میان این طایفه از آن مقوله كلمه و كلام را به لسان عربی و فارسی درسلك نظم و نثر آورده ‏اند. و جهت اداء مقاصد خفی در تعبیرات بلیغه و تجلیات شعریه بكار برده‏ اند. اما مقدمه. ائمۀ علم توحید و عارفان مراتب اطلاق و تقیید.
انجام:   لمؤلفه. 
‏ای دیـده چـو عـزم كـوی دلـدار كنی
از اشك تو غسل نفس اغیار كنی
آلــوده بــه طوف كعبه ‏ای دیــده مرو
پـاكیزه زاشك عـزم دیدار كنـی
تمام شد...
منابع دیگر:   نسخه ‏ها، 1039/2؛ فهرستواره، 91/7.
32،   نستعلیق پخته، محمد حسن بن ابوالملوك بن خاقان، [قاجار]1274ق، در پایان سروده‏هایی به خامۀ محمد میرزا [قاجار] 1295ق. (عكس).     شمث‍ 141388
اصل نسخه:   دانشگاه، ش 326 (دانشگاه، 410/3).

خرید فایل اسکن