تجوید اللسان

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از محمدباقر بن ابراهیم خراسانی، که از این کتاب برمی‌آید از گروه شیخیان بوده است. به دستور مقرب‌الخاقان مؤتمن السلطان عباس علی خان سرهنگ، پیش از 1300ق که تاریخ نسخه است. 
در 1 «مقدمه» و 10 «مقصد» و 1 «خاتمه». از «تقویم‌اللسان» گزیده است و «تجوید اللسان» نامیده است [دیباچه]. در دیباچه نامی از نگارندۀ متن نمی‌برد، ولی بایستی کار همان حاج محمد کریم خان قاجار (د 1288ق) باشد که به عربی‌ست (سلطانی 1/62-63). در 1 «مقدمه» در 2 «مطلب»: مطلب 1. در لزوم اجتناب از لحن، 2. در فضلیت تلاوت قرآن. مقصد یکم در کلیات علم قراآت، در 4 «فصل». فصل یکم در احوال حروف و کیفیت صدور آن. مقصد دوم در ادغام، در 1 «مقدمه» و 5 «فصل». فصل یکم بدانکه ادغام به معنی داخل کردن و ستر کردن است، و در اصطلاح ساکن کردن حرف اول است. مقصد سیوم در احکام همزه، مقصد چهارم در مد و قصر. در 2 «فصل». یکم در مد و قصر. مقصد پنجم در فتح و اماله و ترقیق و تفخیم... مقصد دهم در احکام وقف. 
بسنجید با «ذریعه 26/155» که آن را نگاشتۀ 19 ع 1/1200ق می‌داند، که بایستی در شمار 1200ق لغزش چاپی باشد. 
آغاز:   الحمدلله الذی خلق الانسان و منح له اللسان، و حیرة آلة للنطق... و بعد، چنین گوید بندۀ اثیم جانی محمدباقر بن ابراهیم خراسانی، که حسب اشاره و فرمایش... عباس علی‌خان سرهنگ... 
انجام:   پس اگر از انبار حکمتی عقل خود را بکار[...] والاقتدار بایشان نماز در آنچه گفته‌اند. [چنین]، تمام شد. 
منابع دیگر:   ذریعه، 26/155 «تجوید اللسان»، همانجا، 230 «تقویم اللسان»؛ دایرةالمعارف، سلطانی، 1/62-63 «تقویم اللسان» کرمانی؛ مرعشی، 13/17 «تقویم اللسان» کرمانی. 
1968،   نستعلیق خوش، محمدباقر بن ابراهیم خراسانی (نگارنده؟) دوشنبه 19 ع 1/1300ق. این نام و تاریخ می‌تواند نام نگارنده و تاریخ به پایان رسیدن ترجمه باشد، بهر روی تاریخ نوشتن نسخه نیز از همان روزگار است. آغاز و انجام برابر نمونه. رکاب در پایین رویه‌ها. 
با نشان مهر گرد تاج‌دار «هو الواقف. وقف کتابخانۀ مرحوم آقای حاج محمدخان اعلی الله مقامه» (ص 1، 40)    .
87 ص، 12 س، 5/7×15 سم‍ ، 21×30 سم‍ ، فتو.     شمث‍ 252193

خرید فایل اسکن