رسایل عرفانی-کلامی

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از شیخ عبدالقادر بن محمدسعید تختی سنندجی بغدادی (1211-1304ق/1796-1887م) که رساله‌های چندی از وی در این کتابخانه هست (نک‍ : ابطال اللاتناهی، اثبات واجب الوجود، حدوث العالم، رسالۀ عرفانی، رسالۀ کلامی). چند رساله است کوتاه و بی‌نام: 
1. وجود باری نه زمانی است و نه مکانی. آغاز: بسمله. الحمد لله علی ما هدانا الی رفع الشبهة فی العقاید... و بعد، فاعلم انه من الواجب انه تع لیس بزمانی کما انه لیس بمکانی، و ذلک لان... (گ 261 پ ـ 262 ر). 
2. گفتاری دیگر در همان مسأله. آغاز: اعلم انه اتفق الحکماء و المتکلمون علی انه تع لیس بزمانی. فعند الحکماء بمعنی انه تعالی لیس فی تصریفه، بل هو مقارن له. و اما عند المتکلمین (گ 262 ر). 
3. در صفات باری. در دیباچه از خود نام برده و نسبت «مهاجر» را نیز افزوده است، و در پایان قطعه‌ای به فارسی 
آورده است: تو به علم ازل مرا دیدی ـ دیدی آنکه به عیب بخریدی ـ توبدان علم و من به عیب همان ـ رو مکن آنچه خود پسندیدی. آغاز: الحمد لمن لامؤثر فی الموجود الا هو... و بعد، یقول الفقیر الی غفرانه الباهر، العبد المذنب المهاجر، رجاء عفوه عبدالقادر. لابد لکل عاقل ان یعلم اولاً، اَن له صانعاً حیاً عالماً قادراً یفعل ما شیاء و... (گ 262 ر ـ 263 پ). 
4. ابطال اللاتناهی. این گفتار در مجموعه‌ای دیگر از نگاشته‌های او در این فهرست (ص ...) نشانی داده شده است. آغاز: الحمد لله علی حلمه بعد علمه. (گ 263 پ ـ 264 پ). 
5. گفتاری در آنکه کلام الهی لفظی یا نفسی، قدیم یا حادث، واحد یا متکثر، قائم بدو یا به دیگری می‌باشد. آغاز:   بسم الله خیر الاسماء. و بعد، ایها المحقق انه یمکن اَن یجعل الخلائق فی اَن کلامه تعالی لفظی او نفسی (گ 264 ر ـ 265 ر). 
6. دربارۀ حدوث و قدوم کلام باری. آغاز: و اعلم اَن المتکلمین اختلفوا فی کلامه تعالی اختلافاً شیاً عن کون الکلام صفة المتکلم. (گ 265 ر ـ 265 پ). 
7. گفتاری دربارۀ وجود باری که نه زمانی است و نه مکانی، چیزی در زمینۀ ش 1 و 2 بالا. آغاز: اعلم انه تع لیس بزمانی و لامکانی. اما عند المتکلمین فلان کلا من الزمان و المکان امر متوهم (گ 265 پ ـ 266 ر). منابع دیگر:  زرکلی 4/44؛ سزگین، معجم 2/1291. 

خرید فایل اسکن