جمع مختصر؛ مختصر وحیدی

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از وحید تبریزی، نگارندۀ «مفتاح البدایع» در 820ق نگاشته است و برخی او را با وحید قمی (د 942ق/1535م) درهم آمیخته‌اند (استوری). و نیز چند کار دیگر در قافیه و بلاغت: اعمال القوافی، بدایع الصنایع و جز آنها را دارد.
برای برادرزاده‌اش که از او نام نبرده (جز آنکه در کار دیگر خود به نام «مفتاح البدایع» از برادرزاده‌اش به نام صفی‌الدین نام برده است). و از کتاب نیز بدینگونه، «و این جمع را مختصر نام نهاد». یاد می‌کند. در عروض و قافیه و بدایع، بخشبندی نشده. با سربندهای درخور: بدانکه شعر کلامی‌ست موزون، ارکان عروض، متحرک، ساکن، چهار رکن، سبب و وتد و فاصله، تقدیم و تأخیر، ترکیب بلافاصله...
در مسکو، 1959م، چاپ شده است.
آغاز:   شکر و سپاس واجب التعظیمی را که به تشریف نطق، انسان را مشرف ساخت و کلام موزون... اما بعد، این مختصری‌ست از منشآت وحید تبریزی در علم عروض و قافیه و صنایع شعری که از برای برادرزادۀ خود.
انجام:   سالم نگویند که خوش‌آیند نباشد، اما از هرجا که نام بحر نوشته بود، چون بخوانند آن بحر باشد بر وجه پیش خسارت بر غیبت نامی هستم چاکر.
منابع دیگر:   مشترک، 13/2687 «جمع مختصر»، همانجا 2973 «جمع مختصر»؛ ذریعه، 9/1265 «دیوان وحید...»؛ اعلام، 3/2577؛ صفا، (1)5/402؛ استوری، گرامر 190؛ مشار، 2/2550 نشانی 2 چاپ؛ دایرةالمعارف، عکسی، 1/ ص 102.

خرید فایل اسکن