اشپیری

 اشپیری \ešpīrī\، یوهانا، با نام خانوادگی پدری هویسر (1827-1901 م / 1242- 1319 ق)، نویسندۀ سویسی. یوهانا در روستایی نزدیک شهر زوریخ زاده شد. در 1852 م، با وکیلی به نام بِرنارد اشپیری ازدواج کرد و در همان شهر اقامت گزید. 
او برای کودکان داستان می‌نوشت و هایدی (1880-1881 م، 2 ج)، مشهورترین اثرش، در سراسر جهان شناخته شده است. این اثـر ــ که چنـد بـار با عنـوانهای گوناگـون، ازجمله: هایدی (1356 ش)، هایدی (دختر کوهستان) (1340 ش)، و سرگذشت هایدی (1354 ش)، به فارسی ترجمه و منتشر شده است ــ ماجرای دختر یتیمی است که با پدربزرگش در کوهستانهای آلپ زندگی می‌کند. وصفهای زیبا و درک دیدگاهها ‌و دنیای عواطف و احساسات کودکان در این داستان، شهرت جهانی دارد.
اشپیری برای نوشتن این داستان از خاطرات کودکی خود و ماجراهایی که در خانواده‌اش نقل می‌شد، مایه گرفته است. او دربارۀ کودکان سویسی داستانهای بلند و کوتاه بسیاری نوشته است، اما هیچ‌کدام به شهرت هایدی دست نیافته‌اند. چندین فیلم، ازجمله مشهورترین آنها (1937 م) با بازی شِرلی تِمپِل، بازیگر نامدار آمریکایی، بر اساس ماجراهای هایدی ساخته شده است.
اشپیری با نگرش روان‌شناختی عمیق به جهان ذهنی کودکان راه می‌یابد و اندوه و شادی آنها را با توانایی بسیار و نیز همراه با شوخ‌طبعی وصف می‌کند. کودکانْ خود را در هایدی بازمی‌یابند و ازاین‌رو ست که بدان دل می‌بندند.

مآخذ

فهرست کتابهای فارسی‌شدۀ چاپی (از آغاز تا سال 1370 ش)، به‌کوشش محسن ناجی نصرآبادی و دیگران، مشهد، 1380 ش؛ نیز:

Britannica, 2010; Columbia, 6th edition; Encarta, 2009.

بخش ادبیات جهان