نیکان، مرکز توانبخشی و نگهداری سالمندان

نیکان، مرکز توان‌بخشی و نگهداری سالمندان \ markaz-e tavān-baxšī va negah-dārī-ye sālmandān-e nīkān \ ، آسایشگاهی واقع در خیابان پاسداران، بهارستان نهم، منطقۀ 3 شهرداری تهران.
آسایشگاه سالمندان نیکان نخستین مرکز خصوصی نگهداری از سالمندان در ایران است که در 1365 ش با دریافت مجوز رسمی از سازمان بهزیستی کشور، و به همت ژاله عربان (مددکار اجتماعی) گشایش یافت. او به‌دلیل نیاز جامعه و از آنجا که برخی از خانواده‎ها قادر به نگهداری از سالمندان خود نبودند، اقدام به تأسیس این مرکز کرد. 
مرکز توان‌بخشی و نگهداری از سالمندان نیکان، به مدت 20 سال در خیابان جهانی‎نیا قرار داشت و سپس به دلیل استیجاری بودن ملک آن، از 1385 ش به مکان فعلی انتقال یافت. گنجایش این مرکز در آن زمان 65 نفر بود. مرکز توان‌بخشی نیکان در حال حاضر در زمینی بـه مساحت 450 مـ2 و در 3 طبقه، به صورت شبانه‎روزی مشغول ارائۀ خدمات به سالمندان است. آسایشگاه نیکان دارای 200 مـ2 فضای سبز، نیز بخشهای مختلفی ازجمله اتاق فیزیوتراپی، آشپزخانه، رخت‌شوی‌خانه، ایستگاههای پرستاری و دفتر مدیریت است. 
20 مددیار، 4 پرستار و یک پزشک عمومی در این مرکز به حدود 70 سالمند خدمت‌رسانی می‎کنند. آسایشگاه نیکان خدمات درمانی و پزشکی مورد نیاز سالمندان را در قالب خدمات توان‌بخشی، پرستاری، تغذیه، پزشکی، روان‌شناسی، موسیقی‌درمانی، خنده‎درمانی و برگزاری اردوهای تفریحی مختلف ارائه می‎کند. خدمات پزشکی این مرکز شامل حضور روزانۀ پزشک عمومی، و ویزیت هر یک از سالمندان و درمان مشکلات بی‎خوابی، بی‎قراری و افسردگی آنها می‎شود. 
یکی دیگر از بخشهایی که در آسایشگاه نیکان مورد توجه ویژه‎ای قرار دارد و جزء عمده‌ای از خدمات این مرکز بر روی آن متمرکز است، توان‌بخشی است که کاردرمانی مهم‌ترین مرحلۀ آن است. کاردرمانی دربرگیرندۀ کلیۀ فعالیتهای هدفمندی است که برای پیشگیری از ناتوانیهای جسمی و یا بهبود آنها انجام می‌گیرد. کاردرمانی خدماتی را برای بهبود بیماریهای مغز و اعصاب، روماتولوژی، عصبی ـ عضلانی و جز اینها ارائه می‌کند. 
خدمات فیزیوتراپی در این مرکز، 3 روز در هفته ارائه می‌گردد و شامل نظارت کامل بر وضعیت جسمی سالمندان طی دوران اقامت آنها در آسایشگاه است. 
موسیقی‌درمانی جهت ارتقای سلامت روحی و جلوگیری از افسردگی سالمندان و نیز ارتباط با روان‎شناس متخصص اعصاب و روان و ارائۀ برنامۀ دارویی ویژه ازجمله برنامه‎های مهم این مرکز به شمار می‎آیند. پرستاران آسایشگاه نیکان به طور شبانه‎روزی، به کنترل علائم حیاتی سالمندان، تزریقات، پانسمان و نظارت بر امور بهداشتی آنها مشغول‌اند. 
خدمات این مرکز به سالمندان در بخش تغذیه، شامل مشاوره و ارائۀ برنامه‎های دارویی تقویتی و مکملهای غذایی به صورت تزریقی و خوراکی می‎شود. از دیگر خدمات این مرکز می‎توان به برگزاری ورزش صبحگاهی در فضای سبز آسایشگاه، انجام دادن بازیهای فکری، تشکیل کلاسهای یوگای خنده و همچنین برگزاری جشنهای دینی و ملی اشاره کرد. داشتن سن بالا‎تر از 60 سال، و نیز عدم ابتلا به بیماریهای واگیردار همچون هپاتیت، سل و ایدز، از شرایط پذیرش سالمند در این مرکز است.

نفیسه بشری