محمدیه، قصر

محمدیه، قصر \ qasr-e mohammadiy(yy)e \ ، عمارت ییلاقی محمد شاه قاجار در زمینهای اسدآباد شمیران که امروزه اثری از آن برجای نیست. 
محمد شاه در اواخر عمر به‌دلیل بیماری و به تجویز پزشکان در پی یافتن منطقه‎ای خوش آب‌وهوا در نزدیک تهران به‎منظور ساختن عمارتی ییلاقی در آن بود؛ از این‎رو، به صواب‌دیدِ حاج میرزا آقاسی، زمینهای اسدآباد در غرب تجریش برای این کار در نظر گرفته، و عمارت محمدیه در آنجا ساخته شد (سپهر، 3 / 133).
قصر محمدیه با سنگ و ساروج و برفراز تپه‎ای سنگی بنا شد. این قصر دارای دیواری بزرگ و پهن با برج و باروهایی استوار بود؛ بر گرد آن نیز خندقی عمیق حفر شده بود. قصر محمدیه 300 ذرع طول، و 100 ذرع عرض داشت و مشتمل بر بیوتات و بخشهای اندرونی و بیرونی و چندین حمام و مسجد، و دارای دو دروازه بود (همانجا؛ اعتمادالسلطنه، مرآة ... ، 1 / 950) و درحالی‌که هنوز کار ساخت نیمی از بنای قصر به پایان نرسیده بود، معادل 100 هزار تومان سکۀ طلا برای احداث آن هزینه شده بود (سپهر، 3 / 133). محمد شاه در تابستان 1264 ق در حالی که هنوز بنایان در قصر مشغول کار بودند، برای گریز از گرمای شدید هوای تهران، از کاخ نگارستان به قصر نیمه‌تمام محمدیه آمد. 
بیماری محمد شاه در آن روزها رو به وخامت نهاد و در 6 شوال همان سال در قصر محمدیه درگذشت (اعتمادالسلطنه، همانجا). از آن پس، این عمارت بدشگون تلقی گردید و به‎صورت نیمه‌کاره رها شد؛ این باور چنان قوی بود که بعدها اعتمادالسلطنه، ناصرالدین شاه را از خرید باغ‌فردوس، به‎سبب نزدیکی زمینهای آن به قصر محمدیه بازداشت (اعتمادالسلطنه، روزنامه ... ، 405).

مآخذ

 اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‎کوشش ایرج افشار، تهران، 1345 ش؛ همو، مرآة البلدان، به‎کوشش عبدالحسین نوایی و هاشم محدث، تهران، 1367 ش؛ سپهر، محمدتقی، ناسخ التواریخ، به‎کوشش محمدباقر بهبودی، تهران، 1385 ق.

گلاره مرادی