کلان، نیروگاه برق

کلان، نیروگاه برق \ nīrūgāh-e barq-e kalān \ ، نیروگاهی واقع در در جنوب روستاهای کلان و لواسان کوچک و در جنوب جادۀ ارتباطی لواسان به روستای ایرا در لواسان. 
عملیات اجرایی این نیروگاه پس از مطالعات اولیه توسط شرکتهای انگلیسی، آلمانی و ژاپنی، در حدود سالهای نخست دهۀ 1350 ش به انجام رسید. قدرت تجهیزات نصب‌شده در نیروگاه کلان 5 / 38 × 3 مگاوات و نوع توربین آن فرانسیس عمودی و مدل آن سنکرون هشت‌قطبی است. نیروگاه برقابی کلان می‌تواند به طور متوسط سالانه 000‘150 مگاوات انرژی تولید و وارد شبکۀ سراسری برق نماید. ولتاژ تولید مولد برق نیروگاه 8 / 13 کیلوولت، و ولتاژ خط انتقال انرژی آن بیش از 230 کیلوولت است. ارتفاع مؤثر آبی که نیروگاه را تغذیه می‌نماید، حدود 500 متر است که این مسئله از ویژگیهای این نیروگاه محسوب می‌شود. 
نیروگاه برق روستای کلان لواسان علاوه‌بر نقش مفیدی که در تولید انرژی ایفا می‌کند، امکان اشتغال بخشی از نیروی انسانی و به خصوص جوانان روستاهای اطراف را فراهم آورده است. 
 از جنوب نیروگاه برق کلان، رودخانۀ فصلی شاه‌نشین عبور می‌کند که از گردنۀ سیرک‌سر آغاز می‌شود و در جهت غرب امتداد می‌یابد و به دریاچۀ سد لتیان می‌ریزد. آب مورد نیاز نیروگاه برقابی کلان از طریق تونلی به طـول 20 کمـ از سد لار واقع در استـان مازنـدران، در دامنۀ جنوب غربی قلۀ دماوند تأمین می‌شود. 
بخشی از آبی که از سد لار برای تغذیۀ نیروگاه برق روستای کلان می‌رسد، پس از به گردش درآوردن توربینهای نیروگاه، به کمک لوله‌های انتقال آب به ناحیۀ سوهانک تهران منتقل می‌شود و بخشی دیگر به سد لتیان می‌ریزد تا پس از ورود به شبکۀ تصفیۀ آب، به مصرف شرب اهالی تهران برسد.

ناصر پازوکی طرودی