کشوری(شهید)، مجموعه فرهنگی-ورزشی

کشوری (شهید)، مجموعۀ فرهنگی ـ ورزشی \ majmūºe-ye farhangī-varzešī-ye šahīd kešvarī \ ، مجموعه‌ای دولتی، واقع در محلۀ داوودیه، میدان کاظمی، منطقۀ 3 شهرداری تهران.
این مجموعه که در گذشته داوودیه خوانده می‌شد، در زمینی به مساحت تقریبی 000‘ 35 مـ2 در ضلع جنوبی تپه‎های داوودیه واقع شده است. پیش از احداث این مجموعۀ ورزشی، اتباع خارجی مقیم تهران در این زمین که پوشیده از چمن بود، به ورزش گلف می‌پرداختند. در 1345 ش با توافقی که میان سازمان تربیت‌بدنی و شهرداری تهران صورت گرفت، شهرداری ساخت سالنی ورزشی در بخشی از این زمین را عهده‎دار شد. 
ساختمان پنج‌طبقه‎ای که در وسط ضلع شمالی زمین قرار دارد، نخستین بنایی است که در 1349 ش در زمینی بـه مساحت 600 مـ2 به‌عنوان خوابگاه ورزشکاران به بهره‌برداری رسید. هم‌زمان در ضلع شمال غربی این مجموعه، سالن بسکتبالی بـه مساحت تقریبـی 097‘1مـ2 احداث شد. زمین چمن فوتبال مجموعه که بزرگ‌ترین بخش مجموعه را تشکیل می‎دهد، در 1350 ش در فضایی به مساحت 129‘ 7 مـ2، شامل یک زمین چمن استاندارد و دو زمین کوچک، در شمال و جنوب آن احداث شد. پس از ساخت این زمین اردوی تیم ملی فوتبال در این زمین برگزار می‌شد. همچنین استخری در 1350 ش به مساحت 5 / 164‘ 4 مـ2 در ضلع جنوب غربی مجموعه ساخته شد. این استخر که در ابتدا روباز بود، همواره مسابقات قهرمانی را میزبانی می‌کرد و قابلیت گنجایش 300 تن تماشاگر را داشت.
در 1352 ش به دستور سپهبد امجد، رئیس وقت سازمان تربیت‌بدنی، در ضلع غربی ساختمان پنج‌طبقه (خوابگاه شمارۀ 1)، ساختمان دیگری (خوابگاه شمارۀ 2) ساخته شد و در اختیار تیمهای ملی فوتبال، والیبال، بسکتبال و وزنه‎برداری قرار گرفت. این مجموعه در مسابقه‎های آسیایی تهران (1974 م / 1353 ش) کمپ تیم ملی ایران بود. در سالهای 1354 تا 1355 ش سالن چند منظورۀ دوومیدانی در ضلع شرقی مجموعه و در زمینی بـه مساحت 174‘2 مـ2 ساختـه شد که بعدهـا ساختمان اصلی فدراسیون نیز در همین ساختمان استقرار یافت.
این ورزشگاه چند سال پس از پیروزی انقلاب اسلامـی ایـران بـه مجموعـۀ فرهنگی ـ ورزشی شهیـد کشوری تغییر نام داد.
در 1370 ش ساختمان پنج‌طبقۀ دیگری در ضلع شمالی مجموعه احداث شد که به ساختمان اداری موسوم است. در این ساختمان به‌جز مجموعۀ اداری، مجموعۀ فدراسیونهای فوتبال، کاراته، دوومیدانی، بسکتبال و همچنین واحد فنی ـ مهندسی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی استقرار یافتند. در همان سال استخرمجموعه سرپوشیده شد. در 1376 ش، 5 زمین تنیس که یکی از آنها مینی‎تنیس (زمین تنیس کودکان) است، میان سالن بسکتبال و استخر احداث گردید. زمین تنیس روباز مخصوص بانوان در پشت سالنهای فوتسال در 1380 ش ساخته شد. همچنین در این سال سالنهای فوتسال احداث شدند و در 1381 ش، نیز زمین چمن طبیعی فوتبال به زمین چمن مصنوعی بدل شد. زمین چمن مصنوعی فوتبال این مجموعه نخستین زمین چمن مصنوعی استاندارد کشور محسوب می‌شود. در 1385 ش ساختمانی در 3 طبقه در کنار این زمین برای رخت‎کن تیمهای فوتبال و سکوی میهمانهای ویژه (VIP) بنا شد.
طی سالهای اخیر و از زمانی‌که خصوصی‎سازی در دستور کار دولت قرار گرفت، سالنها و زمینهای ورزشی این مجموعه نیز به‌جز زمین فوتبال، برای اجاره به بخش خصوصی واگذار شده است. واحد روابط عمومی مجموعۀ ورزشی با هدف رعایت نظم مجموعه، مسئول هماهنگی سالنها و برنامه‎های آموزشی است. 
در حال حاضر اراضی اطراف این مجموعه مسکونی هستند؛ به همین سبب برای جلوگیری از مزاحمتهای احتمالی، مسابقات ورزشی به‌جز مسابقه‌های ردۀ نوجوانان و جوانان در آن برگزار نمی‎شود. همچنین برخی از مدارس نزدیک به مجموعه، زنگهای ورزش خود را در این مجموعه می‌گذرانند. در تابستانها نیز پانسیون مجموعه با استقبال چشمگیری مواجه است. استفاده از مربیان بین‌المللی یکی از جذابیتهای پانسیون ورزشگاه کشوری به حساب می‌آید.
فعالیتهای ورزشی در این مجموعه در دو بخش ورزش بانوان و آقایان صورت می‎پذیرد. این فعالیتها در بیشتر رشته‎ها ازجمله فوتبال، بسکتبال، پینگ‎پونگ، بدمینتون، کاراته، تکواندو، دفاع شخصی و جز آنها ست. این مجموعه در 1391 ش به تملک باشگاه استقلال درآمد.

مآخذ

 صالحی، محمد (از پرسنل قدیمی مجموعۀ فرهنگی ـ ورزشی شهید کشوری)، مصاحبه با مؤلف؛ علی‎الحساب، میترا (مسئول روابط عمومی)، مصاحبه با مؤلف.

علی‎محمد مرادیان منفرد