دزاشیب، سقاخانه

دزاشیب، سقاخانه \ saqqā-xāne-ye dezāšīb\ ، سقاخانه‌ای در محلۀ دزاشیب شمیران. این سقاخانه به مساحت یک مـ2 از موقوفات محلۀ دزاشیب بوده است (حسینی، 1/ 48؛ بنیادلو، 89) و در فاصلۀ یک کیلومتری شرق امامزاده‌صالح تجریش قرار داشته است (همانجا). 
این سقاخانه از بناهای تاریخی دزاشیب در جادۀ قدیم این محله بود (ستوده، 1/ 428) و جزئی از ملک حسینیۀ دزاشیب به شمار می‌رفت. آب سقاخانه از دو قنات قدیمی دزاشیب به نامهای قنات بالا و قنات پایین، و یخ مورد نیاز آن از یخچال دزاشیب تأمین می‌شده است. به گفتۀ اهالی قدیمی محل، شخصی به نام مشهدی احمدعلی قاسمی، خادم این سقاخانه بود و در کنار آن بقالی کوچکی داشت. وی در سالهای پایانی دهۀ 1340 ش درگذشت. 
سقاخانۀ دزاشیب در جریان بازسازی حسینیۀ دزاشیب از میان رفت؛ تا جایی‌که امروزه اثری از آن باقی نمانده است و بسیاری از ساکنان دزاشیب از وجود چنین مکانی اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. 

مآخذ

بلاغی، عبدالحجت، تاریخ تهران، تهران، بی‌تا؛ بنیادلو، نادیا، سقاخانه‌های تهران، تهران، 1381 ش؛ حسینی ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، 1371 ش؛ عباسی، محمد و احمدعلی قاسمی و محمد خدابخشی (از اهالی محل)، گفت‌وگو با مؤلف.

معصومه شهرامی