باغ تنگه

باغ‌تنگه \ bāq-tange\ ، تنگه‎ای در شمال شرقی روستای امامۀ بالا و متصل به آن. این تنگه در ابتدای راه امامه به روستای راحت‌آباد ــ در دامنۀ جنوب غربی کوه سای یا سیاه‌کوه ــ واقع است و در ابتدای دهانۀ آن بخشی از باغهای اهالی امامه قرار دارد. 
این تنگه بین ˚51 و ´35 تا ˚51 و ´37 طول شرقی، و ˚35 و ´54 تا ˚35 و ´57 عرض شمالی و بلندی 250‘2 متر از سطح دریا، در مجاورت روستای امامه و با طول حدود 400‘ 3 متر در منتهاالیه شمال شرقی در مجاورت قلۀ پیرزن‎کلوم (کلون) جای دارد. 
آبریزِ این تنگه دو شاخه است که از شمال شرقی و شمال ‌غربی به سمت جنوب جریان دارند و در پایان با پیوستن به یکدیگر در سمت جنوب قلعۀ امامه و در فاصلۀ 700 متری شمال روستای امامه، رودخانۀ امامه را که یکی از شاخه‌های فرعی رودخانۀ جاجرود است، تشکیل می‌دهند. این رودخانه که آب زیادی ندارد و عموماً در تابستان آب آن می‌خشکد، در مجاورت روستـاهای کلوگان و کمرخانی در کنار جادۀ لشکرک ـ اوشان به جاجرود می‌ریزد. 
سرچشمه‌های اولیۀ شاخۀ شمال شرقی آب باغ‎تنگه از غرب کوه و قلۀ پیرزن‎کلوم با ارتفاع 842‘ 3 متر از سطح دریا آغاز می‎شود، سپس آب چشمه‌های لاره و لارتنگه و چشمه‎پلک واقع در شمال غربی قلۀ مهرچال با ارتفاع 912‘ 3 متر به آن می‎پیوندد و پس از طی حدود 6 کمـ ، از سمت شرق قلعۀ امامه می‎گذرد و در جنوب قلعه به شاخۀ شمال غربی می‎رسد. 
شاخۀ شمال غربی آب باغ‎تنگه از شاخۀ شمال شرقی کم‌آب‌تر و کوتاه‎تر است. سرچشمۀ آب شاخۀ شمال غربی از دامنۀ جنوبی کوه هم‌هن آغاز می‎شود و پس از عبور از مراتع و مناطق اسپی‎خاص و اسپیدچال، از سمت غرب قلعۀ امامه عبور می‎کند و در جنوب آن به شاخۀ دیگر متصل می‌شود. بخشی از آب باغ‎تنگه در جنوب قلعۀ امامه وارد منبعی می‌شود که برای تأمین آب آشامیدنی امامه احداث شده است و از آنجا به‎وسیلۀ لوله به روستا منتقل می‎گردد. باقی‎ماندۀ آب این تنگه برای آبیاری باغهای وسیع گیلاس روستاهای امامۀ بالا و امامۀ پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد و تنها سرریز فصلی آن و یا جریان سیلابهای مقطعی در رودخانۀ امامه جاری می‎شود و به رودخانۀ جاجرود می‌ریزد. 
طول مسیر باغ‌تنگه از ابتدا تا انتها دارای چشمه‌های متعدد کوچک و بزرگ و مراتع و چراگاههای نسبتاً خوب است و هرچه به سمت شمال ادامه می‌یابد، بر کیفیت آن افزوده می‌شود. آبریز سمت شمال کوههایی که سرچشمه‌های آب باغ‌تنگه از آنها جاری می‎شود، در روستاهای زایگان و آبنیک به رودخانۀ زایگان می‌ریزد و به سمت غرب جاری شده، در فشم به رودخانۀ جاجرود می‌پیوندد.

ناصر پازوکی طرودی