ارمغان

اَرْمَغان [armaqān]، ماهنامه‌ای ادبی، تاریخی، علمی و اجتماعی به زبان فارسی که نزدیک به نیم سده در تهران منتشر می‌شده است. دورۀ اول مجله، حدود 22 سال، از بهمن 1298 تا دی 1321، مشتمل بر 236 شماره به سرپرستی مدیر و مؤسس آن حسن وحید دستگردی اصفهانی انتشار یافت.
وحید دستگردی از مشروطه‌خواهانی بود که در آغاز جنگ جهانی روزنامۀ درفش کاویان را با سیاست جانب‌داری از آلمان بنیاد نهاد و چون انگلیسیان قصد دستگیری او را داشتند، به کوههای بختیاری گریخت. از آن پس، او که از سیاست کناره گرفته بود، در 1298ش به پایمردی ظهیرالدوله (صفی علیشاه) 
 عضو انجمن اخوت شد و تا دی ماه 1321 که درگذشت، مجلۀ ارمغان را منتشر کرد. پس از مرگ مؤسس مجله، انتشار آن 5 سال متوقف شد، اما از فروردین 1327، دورۀ دوم مجله با مدیریت فرزند ارشد وی محمود وحیدزادۀ دستگردی (نسیم) آغاز شد و با توقفی 7 ساله (1329-1336ش) تا آذرماه 1357 ادامه یافت. این مجله همراه با چاپ مقالات تحقیقی، به چاپ اشعار کسانی چون ایرج میرزا، فرصت شیرازی، شوریدۀ شیرازی، علی‌اصغر حکمت، ملک‌الشعرای بهار، سعید نفیسی، ناظرزادۀ کرمانی، صادق سرمد و شهریار می‌پرداخت، و همچنین چهره‌های فراموش شدۀ ادب فارسی را زنده می‌ساخت و به شعر زنان ایرانی نیز توجه داشت.
در این مجله مقالاتی دربارۀ نویسندگان پارسی‌گوی افغان، مقالاتی دربارۀ شعرای فرانسه، و داستانهایی چون «ده نفر قزلباش» به چاپ می‌رسید.*

مآخذ

افشار، ایرج، فهرست مقالات فارسی، تهران، 1356ش؛ برهان آزاد، ابراهیم، «وحید دستگردی»، پیام نوین، تهران، 1340ش، س 4، شم‍ 7؛ بونکو، تویو، فهرست کتابهای چاپی فارسی موجود در ژاپن، توکیو، 1362ش؛ بیضایی، پرتو، «سومین سال وفات استاد فقید وحید دستگردی»، یادگار، تهران، 1324ش، س 2، شم‍ 5؛ رضازاده شفق، صادق، تاریخ ادبیات ایران، تهران، 1352ش؛ صدر هاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلات ایران، تهران، 1363ش؛ ماخالسکی، ف.، «وحید دستگردی و ارمغان او»، ترجمۀ محمد وحید دستگردی، ارمغان، تهران، 1351ش، س 54، شم‍ 8؛ وحیدنیا، سیف‌الله، «یادداشتهای پراکنده دربارۀ وحید»، یادنامۀ وحید، تهران، 1358ش.    

پیرایۀ یغمایی