آرگلاندر

آرْگِلانْدِر [ārgelānder]، فریدریش ویلهلم آوگوست (1799-1875م/ 1213-1292ق)، ستاره‌شناس آلمانی و بنیان‌گذار شاخۀ مستقلی از ستاره‌شناسی برای تحقیق دربارۀ ستاره‌های متغیر. او به سبب تنظیم فهرست (کاتالوگ) بزرگی که در آن 188‘324 ستاره را با تعیین محل استقرار و قدر (روشنایی نسبی) هرکدام ثبت کرده، شهرت یافته است. آرگلاندر تحصیلات خود را در دانشگاه کونیشْسبِرگ در پروس انجام داد. او در آنجا نخست شاگرد فریدریش ویلهلم بِسِل بود و بعد از مدتی جانشین وی گردید. در 1823 و 1832م به ترتیب مدیریت رصدخانه‌های اُبو (تورکو) و هلسینکی در فنلاند به او واگذار شد. او در 1837م نخستین اثر تحقیقی مهم خود را دربارۀ حرکت خورشید در فضا منتشر کرد و در همان سال به مدیریت رصدخانۀ جدید بُن منصوب شد. آرگلاندر در 1844م مطالعات خود را دربارۀ ستاره‌های متغیر آغاز کرد. 

 بزرگ‌ترین توفیق علمی او انتشار کتاب «پژوهشهای بُن» (1859-1862م) بود که در آن، فهرست ستاره‌ها از قطب سماوی شمال تا °2 جنوب استوای سماوی درج شده است. حاصل 25 سال تلاش علمی او فهرستی است شامل شرح همۀ ستاره‌ها تا قدر نهم. این مجموعه در 1950م تجدید چاپ شد. آرگلاندر مؤسسه‌ای به نام «انجمن ستاره‌شناسی» تأسیس کرد و هدف او از این کار جلب همکاری رصدخانه‌های دیگر برای توسعۀ کارهای تحقیقاتی بود.    (213)