ارسینی، خانواده

اُرْسینی، خانِواده -ye orsīnī](a)[xānevāde، یکی از کهن‌ترین، محتشم‌ترین و تا قرنها، نیرومندترین خانواده‌های اشراف رم. منشأ آنان، گذشته از افسانه‌ها، به اورْسوس دِ پارو نامی می‌رسد که در 998م در رم از او ذکری رفته است. آنان اول بار در پایان سدۀ 12م با انتخاب جاچینْتو ارسینی به عنوان پاپ کِلِسْتینوس‌سوم(حک‍ 1191- 1198م)اهمیت‌یافتند و بخششهای او به برادرزادگانش اساس املاک خانوادگی آنها شد. طی صد سال بعد، سرسپردگی به پاپ در خانوادۀ ارسینی به سنتی محکم، ولی سودآور تبدیل شد و آنان رهبری هواداران پاپ (گوئِلفها) را در برابر خانوادۀ کُلُنا که از هواداران امپراتوری مقدس روم (گیبِلینها) بودند، به‌عهده گرفتند و رقابت سخت این دو خانوادۀ بزرگ قرنها بر اوضاع سیاسی رم و قلمرو آن مستولی بود.
در 1241م ماتِئو ارسینی (د 1246م) در مقام سناتور رم، شهر را از خطر تصرف آن به‌دست فردریک دوم، امپراتور مقدس روم نجات داد. با گذشت سدۀ 13م، نفوذ خانوادۀ ارسینی بر سیاست و شیوۀ ادارۀ کلیسا فزونی گرفت؛ 4 تن از افراد خانواده به کاردینالی برگزیده شدند و یکی از آنها موسوم به جُوانّی در 1277م با عنوان نیکُلاوس سوم، پاپ شد. وابستگی آنها به هواداران پاپ مقامات اشرافی و زمینهایی در مملکت آنژِوَنهای ناپل برایشان به دنبال داشت و برخی شاخه‌های دیرپای خانواده در میان طبقۀ اشراف آنجا ریشه دواندند. در پایان سدۀ 13م، خانوادۀ ارسینی از حامیان عمدۀ پاپ بُنیفاکیوس هشتم در مبارزه‌اش با خانوادۀ کلنا بودند و تیول نِپی را به عنوان پاداش دریافت کردند. کاردینال ناپُلِئونه ارسینی، تا حدی به دلایل خانوادگی، طرف کلناها و فرانسویان را گرفت و او بود که در 1305م موجب انتخاب پاپ فرانسوی، یعنی کلِمِنس پنجم، نخستین «پاپ آوینْیون» شد. از این زمان به بعد، تاریخ خانواده با امور رم و ایالتهای همسایه عجین شد. آنان در 1629م عنوان شاه‌زادگان امپراتوری مقدس روم یافتند و در 1718م در رم به‌عنوان شاه‌زادگی رسیدند. در 1724م پیِترو فرانچسکو ارسینی به عنوان بِنِدیکْتوس سیزدهم به مقام پاپی رسید.     (100)