آردن

آرْدِن [ārden]، استانی در منطقۀ شامپانْی ـ آردن در شمال شرقی فرانسه در مـرز بلژیک بــا مساحت 219‘5 کمـ 2، شامل حاشیۀ شمال غربی سرزمین کوهستانی آردن و نواحی پست مجاور دره‌های موز و اِن. رود موز بعد از جداشدن از لُرِن به طرف شمال غربی متمایل می‌شود که در بعضی نقاط پرپیچ و خم آن، از نظر استحکامات دفاعی مورد استفاده قرار گرفته است. گرانکوه آرگُن که از شمال به جنوب شرقی این استان امتداد دارد، به وسیلۀ رودخانۀ اِن زهکشی می‌شود. 
گرچه این اراضی از نظر نظامی مساعد نیست، از انقلاب فرانسه به بعد صحنۀ نبردهایی بوده است: لشکرکشی 1794م، جنگ فرانسه و آلمان(که طی آن ناپلئون‌سوم در1870م در سِدان تسلیم شد)، نبرد آردن در جنگ جهانی اول و پیکار سخت آمریـکـا ـ آلمـان در آرگـن (1918م)، تهـاجـم و نفـوذ نیروهای آلمانی در نزدیکی سدان در1940م که شاخص«نبرد فرانسه» بود، و آخرین عملیات تهاجمی آلمانیها در فرانسه در دسامبر 1944. شـارل ویل ـ مِزیِر(مرکز استـان)، سـدان، ووزیه و رِتِل شهرهای مهم این استان‌اند. 
جمع‍ ‌(برآورد 2006م): 562‘ 283 تن.    (132)