آراکلیان

آراکِلیان [ārākeliyān]، سورن (1266 - 1358ش / 1887-1979م)، موسیقی‌دان و سازندۀ ویولن. در شوشی قره‌باغ (قفقاز) متولد شد، تحصیلات مقدماتی و متوسطه را در تفلیس به پایان رساند و وارد کنسرواتوار تفلیس گردید. سپس برای ادامۀ آموزش و تکمیل مهارت در موسیقی به پراگ رفت و علاوه بر تحصیل موسیقی، در کارگاه کارل دور‌ژاک، سازندۀ معروف آلات موسیقی به کار مشغول شد و خود پس از مدتی، از سازندگان معروف ویولن گردید. در 1911م به ادسا رفت و به تحصیل حقوق پرداخت. سپس به تفلیس بازگشت و در کنسرواتوار آن شهر به تدریس ویولنسل پرداخت و به ریاست آن برگزیده شد (همانجا؛ نیز نک‍ : خوشنام، 56-58). در 1299ش/1920م در سفارت ارمنستان در ایران مشغول به کار شد و پس از تصرف ارمنستان توسط شوروی، به عنوان مدیر بخش ارمنستان دعوت به کار گردید، اما در 1301ش از سمت خود استعفا کرد و با علینقی وزیری هنرستان موسیقی تهران را تأسیس نمود (ادگاریان، همانجا) و ضمن آموزش ویولنسل، مسئولیت کارگاه ساخت و تعمیر سازهای زهی هنرستان را نیز برعهده گرفت (همانجا؛ نیز نک‍: خوشنام، 59). او به مدت 5 سال به بیروت رفت و افزون بر تدریس، نوازندۀ ویولنسل ارکستر سمفونیک لبنان بود (همو، 60؛ ادگاریان، همانجا). آراکلیان افزون بر نوازندگی ویولنسل در ارکستر سمفونیک تهران، در هنرستان عالی موسیقی نیز تدریس می‌کرد (همانجاها). وی تألیفاتی نیز در زمینۀ موسیقی و ساخت ویولن دارد، از جمله کتاب «ویولن» به زبان فرانسه و کتابی دربارۀ رنگ‌آمیزی ویولن با عنوان «براق کنندۀ من» (ادگاریان، همانجا؛ خوشنام، 61).

مآخذ

خوشنام، محمود، «سورن آراکلیان»، مجلۀ موسیقی، تهران، 1341ش، شم‍ 64؛ نیز:

Edgarian,H., «Suren Arak’ēlian voch ews e», Alik, Tehran,1979,no. 259.
آندرانیک هویان