ابویعقوب اهوازی

اَبویَعْقوبِ اَهْوازی (د پس از 372 ق / 982 م)، پزشك و داروشناس. تاریخ تولد و مرگ وی دانسته نیست. اما در 372 ق كه بیمارستان عضدی در بغداد به همت عضدالدولۀ دیلمی افتتاح شد، او یكی از 24 پزشكی بود كه در آن به كار گمارده شده بودند و احتمالاً چندین سال پس از این تاریخ درگذشته است (نک‍ : ابن ابی اصیبعه، 1 / 238؛ علوچی، 357؛ الگود، 161؛ نجم‌آبادی، 669). 
از زندگی شخصی و حرفه‌ای او قبل از ورود به بیمارستان عضدی نیز آگاهی چندانی در دست نیست، گرچه از نسبت «اهوازی» وی چنین برمی‌آید كه زادۀ اهواز بوده، یا زمانی در آنجا سكنی داشته است. گفته‌اند كه وی پزشكی سرشناس و دانشمند و در درمان بیماران موفق بوده است (قفطی، 436؛ ابن ابی اصیبعه، همانجا). برخی منابع از او به عنوان صاحب آثاری در داروشناسی یاد كرده‌اند (الگود، 163)، اما تنها اثر مهمی كه از او یاد شده، مقاله‌ای است دربارۀ‌سكنجبین بزوری (دانه‌ای) (نجم‌آبادی، 670)، با عنوان السكنجبین البزوری احّرمن التریاق (قفطی، ابن ابی اصیبعه، همانجاها)‌.

مآخذ

ابن ابی اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء، به كوشش آوگوست مولر، قاهره، 1299 ق / 1882 م؛ علوچی، ‌عبدالحمید، ‌تاریخ الطب العراقی، بغداد، 1387 ق / 1967 م؛ قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحكماء، به كوشش یولیوس لیپرت، لایپزیگ، 1903 م؛ نجم‌آبادی، محمود، تاریخ طب در ایران پس از اسلام، تهران، 1353 ش؛ نیز: 

Elgood, Cyril, A Medical History of Persia, London, 1951.

پژمان قدرتی