تمگروت

تَمْگْروت، یا تمجروت، تامکروت، تمکروت، روستایی در 20 کیلومتری شهر زاگوره در جنوب مراکش در کرانۀ چپ وادی (رود) درعه.
این روستا درگذشته شهری متوسط با خانه‌هایی از آجر سرخ رنگ در میان دیواری با 4 دروازه محصور شده بود. شهرت اصلی تمگروت به سبب وجود زاویۀ اصلی فرقۀ ناصریه در آنجا بوده است. این زاویه در 983ق/ 1575م توسط شیخ ابوحفص بن عمر بن احمد انصاری از مرابطون و از اعضای زاویۀ سیدالناس ساخته شد ( ابن عربی، 154؛ EI2)، اما با اقامت سیدی عبدالله بن حسین و سیدی احمد بن ابراهیم دو تن از علمای آن روزگار در آنجا، بر شهرت آن افزوده شد. 
در سدۀ 11ق/ 17م، با مرگ سیدی احمد بن ابراهیم، سیدی محمد بن ناصر درعی (د 1085ق) یکی از امامان مراکش، به همراه مریدان خود در آنجا اقامت گزید و ریاست آن را برعهده گرفت. این زاویه نزد سعدیهای مراکش بسیار اهمیت داشت تا جایی که از زاویه‌نشینان آن، سفیرانی را به دربار عثمانی می‌فرستادند (حجی، 1/ 127، 289-290؛ التر، 348؛ بن عربی، همانجا؛ EI2)؛ نفوذ شیخ زاویۀ تمگروت نیز تا حدی بود که در امور مملکتی هم مداخله می‌کرد (التر، 348، 389). 
پس از مرگ سیدی محمد بن ناصر ریاست زاویۀ ناصریۀ تمگروت به صورت موروثی در خاندان او باقی ماند. امروزه مقبرۀ افراد این خاندان در زاویۀ تمگروت باقی است. این مقبره پس از آتش‌سوزی 1286ق/ 1869م بازسازی شد (EI2). ابوعبدالله درعی و احمد درعی دو تن از مشاهیر و دانشمندان تمگروت هستند (حجی، 1/ 203؛ هربک، 174).
از آثار باقی‌مانده در تمگروت کتابخانۀ ناصریه است که محمد بن ناصر درعی آن را بنیان نهاد و فرزندانش بر شمار کتابهای آن افزودند (حجی، 1/ 127).

مآخذ

التر، عزیر سامح، الاتراک العثمانیون فی افریقیا الشمالیة، ترجمۀ محمود علی عامر، بیروت، 1409ق/ 1989م؛ بن عربی، صدیق، المغرب، بیروت، 1404ق/ 1984م؛ حجی، محمد، جولات تاریخیة، بیروت، 1995م؛ هربک، ا.، «منابع مکتوب از سدۀ 9ق/ 15‌م»، تاریخ عمومی افریقا، ترجمۀ حسن انوشه و یحیى مدرسی، تهران، 1372ش؛ نیز:

EI2.
پرویز امین