ابن بزاز

اِبْنِ بَزّاز، پسر اسماعيل‌ بن‌ حاجی‌ محمد اردبيلی‌ (زنده‌ در 759 ق‌/ 1358 م‌)، از دراويش‌ توكلی‌. نام‌ وی‌ را توكل‌ (حاجی‌ خليفه‌، 2/ 1080) و توكلی‌ (تربيت‌، 234؛ مشكور، 217؛ كسروی‌، «نژاد و تبار صفويه‌»، 2/ 361) ذكر كرده‌اند (قس‌: آقابزرگ‌، 15/ 50). از زندگانی‌ وی‌ اطلاعی‌ در دست‌ نيست‌، فقط می‌دانيم‌ كه‌ از مريدان‌ شيخ‌ صدرالدين‌ موسی‌، پسر و جانشين‌ شيخ‌ صفی‌الدين‌ اردبيلی‌، بوده‌ و كتاب‌ با ارزش‌ اسس‌ المواهب‌ السنبة فی‌ المناقب‌ الصفوية را كه‌ بيشتر به‌ صفوة الصفا (ه‍ م‌) شهرت‌ دارد، در حالات‌ و سخنان‌ و مناقب‌ و كرامات‌ شيخ‌ صفی‌الدين‌ تأليف‌ كرده‌ است‌ (ابن‌بزاز، 5-6؛ قس‌: كسروی‌، «شيخ‌ صفی‌ و تبارش‌»، 58؛ نيكيتين‌، 273). 

مآخذ

آقابزرگ‌، الذريعة؛ ابن‌ بزاز، صفوة الصفا، بمبئی‌، 1329 ق‌/ 1911 م‌؛ تربيت‌، محمدعلی‌، دانشمندان‌ آذربايجان‌، تهران‌، 1314 ش‌؛ حاجی‌ خليفه‌، كشف‌ الظنون‌، استانبول‌، 1943 م‌؛ كسروی‌، احمد، «شيخ‌ صفی‌ و تبارش‌»، كاروند، تهران‌، 1352 ش‌؛ همو، «نژاد و تبار صفويه‌»، آينده‌، تهران‌، 1356 ش‌؛ مشكور، محمدجواد، نظری‌ به‌ تاريخ‌ آذربايجان‌، تهران‌، 1349 ش‌؛ نيكيتين‌، بازل‌، «تجزيه‌ و تحليل‌ از صفوة الصفا»، ترجمۀ باقر اميرخانی‌، مجلۀ دانشكدۀ ادبيات‌ تبريز، س‌ 12، شم‍ 3، پاييز 1339 ش‌. 

صمد موحد