اخبار

نتایج پژوهشی با عنوان «بررسی سیاسی نهضت عاشورا از دیدگاه مستشرقان آلمان و انگلیس» منتشر شده در فصلنامه «مطالعات تاریخی جهان اسلام» نشان می‌دهد مستشرقان موفق شده‌اند نهضت کربلا را از منظر سیاسی، اجتماعی تجزیه و تحلیل و تأثیرات معنوی آن را هرچند اندک درک کنند. از نکات و پیامدهای مثبت این مطالعات، معرفی آثار فراوان درباره واقعه عاشورا و لزوم بازشناسی هویت شیعی است.

استاد تاریخ اسلام حوزه و دانشگاه با بیان اینکه چرا تاریخ‌های روایتگرا در مورد عاشورا زیادتر شده است، گفت: دلیل این مسئله آن است که مردم کم سواد هستند و اهل مطالعه نیستند و نخبگان ما نیز کمتر به این موضوع توجه دارند.

مرگ سیاوش، تنها یک اسطوره نیست؛ آینه‌ای است که در آن، تاریخ، معنا، و اخلاق به هم می‌رسند. همان‌گونه که عاشورا، تنها یک واقعه نیست، بلکه نظامی رمزی و احساسی و اخلاقی است. از همین‌جاست که ایرانی می‌تواند هم عاشورا را بفهمد و هم سوگ سیاوش را بخواند؛ زیرا هر دو، در عمق جان، به یک اندوه ریشه‌دار گره خورده‌اند: اندوه حقیقتِ بی‌پناه در برابر قدرت، اندوه حقِ مظلوم در برابر شمشیر ظالم.

به مناسبت فرا رسیدن ایام محرم و صفر بنا دارم در سلسله مقالاتی، نگاه غیر شیعیان -اعم از مستشرقان یا نویسندگان و روشنفکران معاصر اهل سنت- را به حادثه عاشورا؛ ریشه‌ها و پیامدهای آن بنویسم تا خوانندگان محترم از زاویه نگاه دیگری نیز بتوانند با این بزرگ‌ترین حادثه تاریخ تشیع آشنا شوند.

کربلا که خودش یک فرهنگ است و عاشورا که خودش فرهنگساز است به زبان زندگی روزمره و به حوزه فصاحت و بلاغت و مفاهمه کلامی ایرانیان نیز نفوذ کرده و ریشه ضرب‌المثل‌هایی شده که برخی هنوز پرتکرارند و برخی دیگر کمتر استفاده می‌شوند.

حادثه عاشورا از آغاز تا انجام حاوی درس‌های الهیاتی، اخلاقی وتربیتی برای بشریت است. ولی متأسفانه درجامعه شیعه صرفا انگیزه‌ای برای عزاداری وسوگواری شده وآموزه‌های آن تحت‌الشعاع قرارگرفته است.

غلامحسین ابراهیمی دینانی در نخستین نشست حسینیه حکمت که به مناسبت دهه محرم برگزار شد سخنرانی کردند. ایشان در این سخنرانی به طرح مبانی معرفتی عاشور پرداختند.

یکی از قدیمی‌ترین پرده‌های درویشی عاشورایی دوره قاجار همزمان با نخستین روز ماه محرم در کاخ گلستان رونمایی شد.

در سال‌های اخیر با گسترش رسانه‌ها، توسعه شهرها و کلانشهرها و تکوین و توسعه فرآیندهای جهانی و جهانی‌شدن‌ها و تحولات ساختاری که به وجود آمده است، آیین عاشورا نیز لاجرم در معرض تغییرات گوناگون هم از نظر شیوه‌های اجرا و نمادپردازی و هم از نظر کارکردها و پیامدهای گوناگون اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرار گرفته است.

مسلمانان از اواخر قرن اول هجری می‌آموزند كتابچه‌هایی تحت عنوان «جزء» كه شامل احادیث می‌شود تهیه كنند. در قرن دوم این كتابچه‌ها بزرگ‌تر شدند و علاوه بر احادیث، رویدادهای تاریخی نیز به همین طریق جمع‌آوری می‌شدند. اسكلت تاریخ صدر اسلام كه در قالب همین كتابچه‌ها گذاشته شده است، توسط تابعین دوم و سوم بنا شد.