اخبار

شاید بتوان خوشنویسی را یکی از بارزترین نمونه های هنر اسلامی دانست چرا که به زبان مشترکی میان مسلمانان دنیا بدل شده است. خوش نویسی زمینه ای فراهم کرد تا کلام وحی به زیباترین شکل ممکن عرضه و به مثابه شکلی هنری در اختیار همگان قرار بگیرد. این هنر در مسیر تکامل از پستی ها و بلندی های بسیاری عبور کرده و اشکال مختلفی را تجربه کرده، به کرات مورد بی مهری و بدفهمی قرار گرفته و در دوره های عدیده ای یکه تاز هنرهای اسلامی بوده است.

گزارشی از نشست «خوشنویسان مشغول کارند» در نمایشگاه «قوت خیال! خیال هویت؟» نخستین نشست تخصصی «خوشنویسان مشغول کارند» با عنوان «قوت خیال! خیال هویت؟» روز یکشنبه ۱۸ بهمن در گالری دنا برگزار شد. در این نشست هنرمندان این نمایشگاه بابک اطمینانی، محمدعلی بنی‌اسدی و محمد فدایی حضور داشتند. همچنین ایمان افسریان نقاش و منتقد هنری و امیر مازیار دکترای فلسفه‎ی هنر هم از کارشناسان این نشست تخصصی بودند. بابک اطمینانی نقاش شناخته‌شده‎ی ایرانی است که آثار انتزاعی‌اش مشهور است و سال‌هاست به تدریس و نقاشی مشغول است و به‌تازگی به‌عنوان یکی از اعضای هیئت‌مدیره‌ی انجمن نقاشان انتخاب شده است. محمدعلی بنی‌اسدی هم از چهره‌های شناخته‌شده و باسابقه‎ی نقاشی ایران است که سال‌ها از اعضای هیئت‌مدیره‌ی انجمن تصویرگران ایران بود و اینک در دانشگاه تهران به تدریس مشغول است.

این چه قدرتی است که با قلم و قلم‌تراشی و مقراضی قدم سرافرازی فراتر از سرداران مسلح و سرکش و پر طمطراق می‌گذارد و به پشتوانه سپاه نامرئی هنر در مسلخ عشق، روبه صفتان زشت‌خو را مخاطب قرار می‌دهد

حدیث مرگ میرعماد برهه زمانی مورد بررسی ما که همزمان با ظهور و اوج‌گیری شخصیت هنری میرعماد است، مقطعی حساس و بحث‌انگیز است؛ مهره‌های سیاسی بیگانه با نفوذ و حضور میان کشورهای مسلمان مشغول طرح‌ریزی تفرقه کلی بودند و کشورهایی چون هند و ایران و عثمانی که بنا به ذوق فکری عشق ذاتی به فرهنگ و زبان فارسی از یک سرچشمه علمی و فرهنگی سیراب می‌شدند، شیفته‌وار به هنر و ادبیات ایران عشق می‌ورزیدند و زبان فارسی در مناطق بزرگی از آسیا، خاورمیانه، خاور دور گسترش یافته بود و ادبیات فارسی از آسیای صغیر تا ماوراءالنهر از تاجیکستان امروز تا اقصی نقاط شبه قاره هند رواج داشت.۱

علاوه بر کتابها و قطعات و رسالات و مرقعات مذکور، کتیبه‌ای با رقم «میر»، در تکیه میرفندرسکی، در اصفهان است که در اتاقی مجاور آرامگاه میرفندرسکی، اکنون موجود است. چون این کتیبه بر روی گچ تعبیه شده، به‌تدریج فرسوده گردیده است و زشت‌تر آنکه، چون برای تعمیر آن کوشیده‌اند رنگ سیاهی روی آن کتیبه کشیده و به‌کلی آن را مسخ کرده‌اند! شاید اگر با دقت رنگ مشکی آن گرفته شود و خوشنویسی که آشنایی به شیوه میرعماد داشته باشد، دوباره آن را رنگ کند، از صورت نازیبا و اسف‌آور کنونی بیرون آید.

سیمای شکنجه‌بار چلیپا که از شدت صعوبت و سختی در اجرا ترکیب و کرسی و فرم ظاهری آن، به این نام خوانده شد و از آغاز گود زورآزمایی پنجه پهلوانان صاحب ادعای خطه خط بوده است، در مکتب میرعماد فریاد اعتراض او و بانگ رسای هنرمند واقعی علیه ستم جاری زمان بوده است. گاهی نیز تضرع خاضعانه و مناجات با جانان و نکته‌های اجتماعی را شامل می‌شود.

به منظور دریافت چگونگی اوج‌گیری هنر مستظرفه به‌ویژه خوشنویسی در عصر شاه‌عباس صفوی و دورة میرعماد قزوینی نگاهی به پیشینة سیاسی و اجتماعی و فرهنگی دارالسلطنة هرات ضروری است. جاذبة هنر و ادب ایرانی گردنکشان صحرانورد مغول را شیفته و دلباختة زیبایی‌های سحر‌انگیز خود ساخت، چنان‌که شمشیرهای آخته را به آرامی انیس قلمدانهای خوشنویسی کردند و بر چهار بالش فرمانروایی از بام تا شام، محو آفرینشهای هنری هنرمندان ایرانی شدند و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کردند.