اخبار

هر جامعه ایی دارای اسطوره و آرمان های خاص خود است. اما وقتی ما مشتاق پیوند زدن این اسطوره ها به تاریخ هستیم ناچاریم آن ها را در رمان مدرن جست و جو کنیم. در رمان، نویسنده قادر است از قهرمان ازلی شخصیت بسازد تا خواننده برای پیدا کردن خود در زندگی با آن همذات پنداری کند. به گفته ی زرفا در جایی که اسطوره به پایان می رسد، داستان شروع نمی شود.

هدف من در اين مقاله بررسي داستان‌هاي گوناگون درباب چگونگي آفرينش آدم از خاک است، که نمونه‌اي از فعاليت اسطوره‌اي-‌شاعرانه در اسلام به شمار مي‌رود. مقايسة اطلاعاتي که از منابع يهودي، اسلامي و گنوسي درباره آفرينش آدم در دست داريم، حاکي از اين است که اسلام، که صراحتاً اسطوره را رد مي‌کند، در حقيقت در‌ ميانة زنجيره‌اي واقع است که دين يهود (که عموماً فاقد اسطوره است) يک طيف آن و آيين گنوسي (که به شدت اسطوره‌اي است) طيف ديگر آن مي باشد.

رویکردی ریشه‎‎‎شناختی به بحث عدالت در کتاب پنجم اخلاق نیکوماخوس ارسطو؛ مبحث عدالت در اخلاق نیکوماخوس ارسطو، در ارتباطی وثیق با دو شاخصه‌ی «فضیلت و قانون» مطرح شده است. از آنجایی‎‎‎ که یکی از مهم‎‎‎ترین دغدغه‎‎‎های این نوشتار تفکیک نسبی بین انواع قانون (ثمیس، ثسموس، نوموس، پسیما و کریگما) و نیز انواع عدالت (dike, dikaiosyne) است، قبل از ورود به بحث عدالت در اخلاق نیکوماخوس، به این مقوله می‎‎‎پردازیم.

بن‌مایه‌ها از مهم‌ترین عناصر قوام‌بخش حکایت‌های سنتی فارسی‌اند که علاوه‌بر ساختار، جهات معنایی و زیبایی‌شناختی آن‌ها را نیز تقویت می‌کنند. خاستگاه بن‌مایه‌های داستانی، متعدد و گاه نامشخص است: برخی از آن‌ها از عناصر اسطوره‌ای و بعضی دیگر زادۀ فرهنگ مردم‌اند؛ تعدادی وجه تاریخی دارند و شماری نیز وجوه دینی و اعتقادی و... . بن‌مایه‌ها طی قرن‌ها، هم تغییر کارکرد می‌دهند و هم از حوزه‌ای به حوزۀ دیگر نقل مکان می‌کنند. یکی از این بن‌مایه‌های پرکاربرد در فرهنگ ایرانی، «کلاغ» است که به‌سبب خصلت‌ها و کارکردهای متنوع و گاه متضادش، پرنده‌ای چندوجهی به‌شمار می‌آید

نشست «رسانه، شادمانی و اسطوره» با حضور پروفسور آسا برگر به همت انجمن ایرانی مطالعت فرهنگی و ارتباطات و با همکاری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار می شود.