گفتگو

هجمه علیه فلسفه، چنان كه در گفت‌وگوی حاضر تاكید می‌شود، عمری به درازنای خود این شاخه از معرفت بشری دارد، به دلایل و انحای گوناگون. داستان فلسفه در فرهنگ و تمدن ما نیز از این مخالفت‌ها و ستیزها مبرا نبوده است. مكتب تفكیك، جریانی معرفتی در یك صد سال اخیر است كه با ادعای تمایزگذاری میان فلسفه و عرفان و دین به مخالفت صریح با فلسفه می‌پردازد

میل به مهاجرت دانشجویان ریاضی نسبت به دیگر رشته‌ها بالاتر است. این را آمارهای انجمن ریاضی ایران می‌گوید که دانشجویان ایرانی از دانشگاه شریف و دیگر دانشگاه‌های برجسته ایران، همچون دانشگاه تهران یا دانشگاه صنعتی اصفهان، که در المپیادهای علمی بین‌المللی در رشته‌های فیزیک، ریاضی، شیمی و روباتیک، جوایز ارزنده‌ای به‌دست می‌آورند علاقه چندانی به ماندن در ایران ندارند اما علت مهاجرت متخصصان ایرانی و بخصوص فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های برتر در حوزه ریاضی چیست؟در این‌باره دکتر محمد علی دهقان، رئیس انجمن ریاضی به سوالات خبرنگار ایران پاسخ می دهد.

سال‌هاست که آمارهای مختلفی از مهاجرت دانشجویان به دیگر کشورها مطرح می‌شود برخی این روند را یک شرایط بحرانی توصیف کرده‌اند و بر این باورند که تاکنون ٧٠درصد از رتبه‌های برتر کنکور و مدال آوران المپیادها از کشور خارج شدند و برخی دیگر هم می‌گویند وضعیت مهاجرت دانشجویان و نخبگان به دیگر کشورها طبیعی است و هیچ جای نگرانی در این باره وجود ندارد.

کتاب «آخرین شاه، آخرین دربار؛ سال‌های پایانی رژیم پهلوی به روایت اسدالله خان علم»، به کوشش موسی فقیه حقانی که در بهار سال جاری از سوی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران منتشر شده است، در واقع خلاصه‌ای از دوره هفت جلدی یادداشت‌های اسدالله علم است.

مرجع عالیقدر حضرت آیت‌الله العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، گذشته از سوابق طولانی در مبارزه با استعمار و عوامل آن در عراق و ایران، از فرهنگبانان تشیع و حافظان میراث علمی آن به‌شمار می‌آید. در گفت‌وشنودی که به مناسبت سالروز رحلت آن بزرگوار به شما تقدیم می‌شود، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدمحمود مرعشی نجفی درباره این جنبه از شخصیت پدر ارجمند خود، به‌تفصیل سخن گفته است.

دکتر مجید تفرشی تاریخ نگار، سند پژوه و پژوهشگر، سالها است که مقیم لندن است و در زمینه اسناد تاریخ معاصر ایران در آرشیو ملی بریتانیا (The National Archives) مشغول تحقیق است. او هم اکنون 53 سال دارد و نخستین کتابش را در 19 سالگی، با عنوان «مقدمات مشروطیت» منتشر کرد. از دیگر آثار او می توان به خاطرات دوران سپری شده، گزارشهای محرمانه شهربانی، زندگی، خاطرات و اسناد شیخ احمد بهار، صدای پای دگرگونی، خاطرات دوران سپری شده و چهل سال در صحنه اشاره کرد.

درگذشت آیت‌الله سیدمحمود طالقانی، از تراژیك‌ترین مرگ‌های تاریخ سیاسی ایران است. اندیشه سیاسی طالقانی در كنار عملكردش در جریان مبارزات سیاسی، از او چهره‌ای ساخته بود كه اگر اندكی دیرتر از دنیای فانی رخت می‌كشید، می‌توانست در برخی بزنگاه‌های تاریخ جمهوری اسلامی ایران، نقشی محوری و اثرگذار داشته باشد. مهم‌ترین ویژگی‌ای كه چنین تصویری از او ایجاد كرده مدارا و رواداری است كه در كارنامه او بسیار به چشم می‌خورد.

جایگاه طبقاتی نخبگان که اکثر آن‌ها از طبقۀ فرادست زمین‌دار و روحانیون بودند، چه تأثیری در بازتولید نظریۀ استبداد در ایران داشت؟ زمینه‌های تاریخی این گرایش همچون نابسامانی برآمده از جنگ جهانی، قحطی و شورش‌های محلی جهت استقلال طلبی چه قدر در گرایش نخبگان به قدرت مرکزی مؤثر بود؟

پروفسور ژیلبر لازار ایرانشناس مطرح فرانسوی از دانشمندانی بود که عمر خود را صرف تحقیق درباره زبان فارسی و فرهنگ ایرانی کرد. وی همچنین در دی ماه ۱۳۹۵ به دلیل سال‌ها فعالیت در حوزه زبان فارسی به عضویت افتخاری فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. لازار در طول عمر خود خدمات بسیار ارزنده‌ای را برای زبان فارسی انجام داد و فارسی‌آموزان بسیاری را در فرانسه تربیت کرد.

كمتر اتفاق می‌افتد كه كسی در حوزه سیاست‌ورزی بین اكثر نحله‌ها محبوب باشد. اولین امام جمعه تهران اما این ویژگی را داشت. شاید عمده محبوبیت وی ناشی از تساهل و رواداری‌ای بود كه نسبت به دگراندیشان داشت. اگر همین یك نكته از طالقانی مورد عنایت قرار گیرد و بسط داده شود، خیلی از مشكلات سیاسی و حتی اجتماعی امروز می‌تواند حل شود.