گفتگو

«بی شک محبوبیت واژه حکمرانی تا حد زیادی مدیون تناسب آن با تغییرات جهانی است. در جامعه مدنی حکومت به میزانی درخور توجه به سازمان‌ها وابسته است و به واسطه پیوندهای بین‌المللی محدودتر شده است. از یک سو بخش عمومی در بسیاری از حکومت‌ها از سلسله مراتب بوروکراتیک به سمت بازارها و شبکه‌ها حرکت کرده است. از سوی دیگر فعالیت حکومت‌ها به صورت روز افزون در تنظیمات فراملی و بین‌المللی تنیده شده است، امری که ناشی از بین‌المللی شدن تعاملات صنعتی و مالی، ظهور بلوک‌های منطقه‌ای و افزایش نگرانی‌ها درباره مسایل جهانی، مانند تروریسم و محیط زیست است.»

میشل لووی جامعه‌شناس مارکسیست فرانسوی- برزیلی است و در مدرسه عالی مطالعات علوم اجتماعی تدریس می‌کند. او کتاب‌هایی درباره مارکس، چه‌گوارا، الاهیات رهایی‌بخش، لوکاچ، بنیامین، لوسین گلدمن و کافکا نوشته است. دو کتاب آخر او یکی با عنوان «فرانتس کافکا: رؤیابین برانداز» (2016) تلاشی است برای یافتن بستر نقد اجتماعی موجود در زندگی و آثار او. و دیگری با عنوان «اکوسوسیالیسم: بدیلی رادیکال برای فاجعه سرمایه‌داری» (2015) مقدمه ارزشمندی است بر سیر تطور اندیشه مارکسیستی درباره محیط‌ زیست. او در مصاحبه زیر به نسبت مارکسیسم با فرهنگ مدرن، بحران مارکسیسم، ضدیت رمانتیک با سرمایه‌داری، و برخی نقدها به مارکسیسم می‌پردازد.

روایت تاریخ از خلافت پنج ساله امیرالمؤمنین علی(ع) و تعامل آن حضرت با مخالفان، روایتی همراه با نهایت مدارا و شکیب است، تا آنجا که واژه مظلومیت را به ذهن متبادر می‌سازد. جز این هم نمی‌تواند باشد، چرا که آن حضرت از جایگاه امام و راهنمای بشر نسبتی هدایتگرانه با حکومت شوندگان برقرار کرده واز فرصت حکومت برای رشد فکری وکمال آحاد جامعه بهره می‌برد.

دورترین نشانه‌های بلدیه در تهران به عهد ناصری و دوران امیرکبیر می‌رسد. هر چند که به گفته داریوش شهبازی که عمری را به پژوهش در تاریخ تهران گذرانده، در طول تاریخ بلدیه، چندین بار به واژه «نخستین» برمی‌خوریم. در برخی منابع آمده که نخستین بلدیه تهران 12 خرداد ماه تاسیس شده است. به همین بهانه با داریوش شهبازی، مولف کتاب «برگ‌هایی از تاریخ تهران» و «پرسه در دارالخلافه» گفت وگویی داشته‌ایم که در آن به مرور تاریخ بلدیه پرداخته‌ایم.

لطف‌الله میثمی نشر «صمدیه» را در سال ۱۳۸۰ راه‌اندازی کرد که در زمینه کتب خاطرات، دینی و سیاسی فعالیت دارد. از جمله کتاب‌های منتشر شده در این نشر می‌توان به کتب آن سوی خاطره؛ نامه‌ها، زندگینامه و نامه آیت‌الله زنجانی؛ با چشمی گریان تقدیم به عشق؛ سه هم پیمان عشق؛ تعامل نهضت آزادی با مرجعیت و روحانیت؛ فروپاشی شوروی، تحلیل احزاب کمونیست دنیا و ... اشاره کرد.

استاد عبداله انوار از جمله اندیشه ورزان و پژوهشگرانی است که مطالعات و نظراتش در زمینه ی تاریخ ایران و به ویژه تاریخ یکصد سال اخیر و نهضت مشروطیت عمیق و بیطرفانه و به دور از تعصبهای سیاسی و فرقه ای است به همین دلیل در سخن گفتن از مشروطیت از واقعیتهایی میگوید که بسیاری از پژوهشگران تاریخ مشروطیت به هر دلیل از درک و بیان آن غافل ماندها ند. آنچه میخوانید گفتگویی کوتاه است درباره ی نهضت مشروطیت در جستجوی پاسخی برای این پرسش که چرا مشروطه، مشروطه نشد.

رضا داوری اردكانی، ١٥ خرداد ٨٥ ساله می‌شود. بیش از نیم قرن است كه حضوری انكارناشدنی در عرصه تفكر ایران دارد. از سال ١٣٤٦ كه دكترایش را گرفته در گروه فلسفه دانشگاه تهران تدریس كرده و از سال ١٣٧٧ با حكم سیدمحمد خاتمی، رییس‌جمهوری وقت، به ریاست فرهنگستان علوم منصوب شده است. داوری در كنار تدریس و ریاست فرهنگستان تا به امروز افزون بر ٥٠ كتاب و صدها مقاله نوشته است و به ویژه در سال‌های پس از انقلاب، همواره به عنوان یكی از چهره‌های اثرگذار در حیطه اندیشه مطرح است.

«دانشگاه و چالش‌های جامعه ایرانی»‌ و «جامعه‌شناسی و رنج‌هایش» عناوین جدیدترین آثاری است که به قلم تقی آزادارمکی منتشر شده است. کتاب «دانشگاه و چالش‌های جامعه ایرانی»‌ ذیل مجموعه‌ای که پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی درباره دانشگاه از صاحب‌نظران ایرانی منتشر کرده، روانه بازار کتاب شده است.

بحث از تقابل واقعی یا كاذب میان سنت و تجدد، مواجهه ایرانیان با فرهنگ و تمدن جدید، كشاكش‌های این رویارویی و فراز و نشیب‌های دویست-سیصد ساله آن، درست یا غلط، یكی از مباحث اساسی و مكرر در میان روشنفكران و اندیشمندان ایرانی در روزگار معاصر است. بسیاری اساس مشكلات ما را ناشی از حل نشدن این مساله و شماری نیز از اساس آن را یك شبه‌مساله تلقی می‌كنند.

ویلیام مونتگُمری وات (۲۰۰۶ ـ ۱۹۰۹)، استاد رشتۀ زبان و ادبیات عربی و مطالعات اسلامی در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند بود. او برجسته‌ترین مفسر غیرمسلمانِ اسلام در غرب به حساب می‌آمد و تأثیر عظیمی در رشتۀ مطالعات اسلامی بر جای نهاد، به گونه‌ای که بسیاری از مسلمانان در سراسر دنیا با احترام از او یاد می‌کنند.