آنچه از میراث مکتوب انسان در طول تاریخ باقی مانده، بعد از نگاه و کار یک مصحح آگاه به حوزه تخصصی متن و البته آن دوره تاریخی و شیوههای تصحیح علمی و مقایسه متون و نسخههای مختلف به دست ما میرسد و بدین ترتیب، برگی از تاریخ و آگاهی گذشتگان، از زیر غبار فراموشی بیرون میآید.
هوشنگ اتحاد که اهل فرهنگ این سرزمین او را با مجموعه 14 جلدی «پژوهشگران معاصر ایران» میشناسند، در سال جاری جلد نخست از مجموعه «چهرههای موسیقی ایران معاصر» را در فرهنگ نشر نو، با همکاری نشر آسیم منتشر کرد. کتاب با پیشانینوشتی از تاگور در وصف موسیقی ایران آغاز میشود که میگوید: «ایران را با موسیقیاش شناختم، نظیر این موسیقی را با این وسعت و زیبایی، در هیچ کجای دنیا تا کنون نه دیده و نه شنیدهام.»
حاجی فیروز، در آخرین روزهای هر سال، به شهرها میآیند تا از آمدنِ نوروز به مردم خبر دهد. او یک مرد لاغراندام و سیاهچهره، با کُلاهِ دوکی، گیوههای نوکتیز و لباس سُرخ است که با دایره زنگی و دنبک، به خیابانها میآید و به رقص و آواز میپردازد. گویی از غم سنگینی رهایی پیدا کرده و اولین کسی است که از بهپایان رسیدن سرما و غم زمستان باخبرشده و با رقص و پایکوبی به خیابان آمده و مدام همه را به سربلندی و شادی دعوت میکند.
سابقه ادبیات كردی و ادبیات فارسی به لحاظ تعامل تاریخی و رشد و بالندگی یكدیگر، سابقهای دیرپاست؛ سابقهای كه دامنههایش تا امروز امتداد یافته و هرروز گستردهتر میشود. تبادل فرهنگی، خارج ازگرایشها و سمت و سوهای سیاسی، موضوعی است كه كمتر مورد توجه قرارگرفته اما هیچگاه متوقف نشده است. بسیاری ازمترجمان، ازدوزبان كردی و فارسی تلاش كردهاند كه ذات این همگرایی فرهنگی را بیش ازپیش یادآوری كنند كه نتیجه این عمل خودجوش، معرفی چهرههایی موثر از ادبیات هركدام به طرف مقابل است؛ موضوعی كه این گفتوگو بر اساس آن شكل گرفته است.
محمدعلی نویدی از جمله پژوهشگران و مولفانی است که بیش از 20 سال است که در حوزه تبارشناسی تفکر و تفکر اثربخش فعالیت میکند و صاحب تالیفاتی در این حوزه است. جدیدترین کتاب او «تبارشناسی تفکر» نام دارد که جلد نخست آن منتشر شده و دو جلد دیگر آن نیز تا نمایشگاه کتاب در دسترس علاقهمندان قرار میگیرد. به همین مناسبت با وی گفتوگویی درباره این اثر داشتهایم که در ادامه میخوانید:
سینما برای محمدرضا اصلانی همیشه امكانی برای بیان ناگفتهها و دغدغههای فراوان او بوده و هست. در تمامی نزدیك به پنج دهه فعالیت به جرات میتوان گفت در تمامی عرصههای سینما فعال بوده. روزگاری مستندهایی چون: «جام حسنلو»، «میراث شیشه» و... را ساخته و زمانی مشغول كارگردانی فیلمهای سینمایی كه ماحصلش «شطرنج باد» و «آتش سبز» است و روزگاری هم به سراغ مجموعه تلویزیونی میرود و آثاری چون «سمك عیار» و «منطقالطیر» را كارگردانی میكند.
«چهارشنبهسوری» که با نام جشن چهارشنبه پایان سال نیز شناخته میشود، یکی از جشنهای ایرانی است که در شب واپسین چهارشنبه سال (از غروب سهشنبه) برگزار میشود و نخستین جشن از مجموعه جشنها و مناسبتهای نوروزی است. در شاهنامه فردوسی اشارههایی درباره بزم چهارشنبهای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشاندهنده کهن بودن این جشن است. مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده است.
توجه کمتر به ادبیات معاصر در دانشگاهها و تربیت نیافتن نیروی متخصص در حوزه نقد ادبی، از جمله مسائلی است که اهالی ادبیات همواره آن را گوشزد میکنند و هرکس به نوبه خود سعی بر ارائه راهکاری برای حل این موضوع دارد. محمود فتوحی فارغ التحصیل دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی است و سابقه تدریس در دانشگاههای خارج و داخل کشور را دارد.
گسترش هنر اسلامی با الهامگیری و تأثیرپذیری از منابع بسیار ادوار پیشین، همچون هنر رومی، هنر اولیه مسیحی و هنر بیزانس میسر شد. چنانکه بعدها نیز تاخت و تازهای چادرنشینان مغول، زمینه ورود عناصر مختلفی از هنر آسیای مرکزی و هنر چین را به تولیدهای آثار هنر اسلامی فراهم کرد؛ اما در این میان تأثیر نشانگان هنر ایران باستان را بر هنر و معماری اسلامی نیز نمیتوان از نظر دور داشت. اثربخشی هنر و معماری ایران باستان با ویژگیهای خاص خود، با توجه به مجاورت سرزمین ایران با مراکز خلافت اسلامی آن دوران، فراتر از تأثیر مجموعه هنرهای سرزمینهای دیگر بوده است، تأثیری که نه فقط در هنر و معماری ایران پس از اسلام، که در تمامی گستره هنر اسلامی سرزمینهای دیگر نیز آشکارا مشهود و نمایان است.
21 اسفندماه امسال، دومین سالی است که روز بزرگداشت نظامی گنجوی به پیشنهاد سعید شفیعیون، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان در تقویم ملی ثبت شده است. به مناسبت همین روز و برای اطلاع از جایگاه نظامی در شعر و ادب فارسی با سعید شفیعیون به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید:
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید