گفتگو

با مدرن شدن جوامع بشری یکی از نکات مغفول مانده، اخلاق فردی و اجتماعی است که در جوامع مختلف با توجه به هنجارها و ارزش‌های آن جامعه شکل متفاوتی به خود گرفته است. جامعه ایرانی نیز در دو دهه گذشته در زمینه اخلاق فردی و اجتماعی با چالش‌های مهمی دست به گریبان شده و به‌نظر می‌رسد اخلاق فردی و اجتماعی نسبت به گذشته در حال افول است. نکته قابل تامل در این زمینه تغییر ساحت دین و همچنین تغییر ماهیت دغدغه‌های نسل جدید درباره دین و به تبع آن اخلاق اجتماعی است.

در بین آثار متعددی که داریوش شایگان به زبان‌های فارسی و فرانسوی نوشته است، احتمالا دو کتاب «آسیا در برابر غرب» و «افسون‌زدگی جدید» بیش از سایر آثارش موضع وی را در قبال تمدن جدید غرب نشان می‌دهند. اگرچه کتاب «انقلاب دینی» شایگان نیز جزو آثار مهم اوست اما در گفت‌وگو با سروش دباغ، این کتاب را فاکتور گرفتیم تا شایگان متقدم و متاخر را در آینه آن دو اثر اساسی‌اش تماشا کنیم. سروش دباغ در چند سال گذشته سلسله‌جلساتی در معرفی و نقد متفکران برجسته ایران برگزار کرده است و در این جلسات مفصلا به بررسی آثار و اندیشه‌های داریوش شایگان نیز پرداخته است.

همواره کلام را با ساز خود عجین کرده و حرف دلش را با خیل مخاطبان مشتاقش، با رقص انگشت ها بر سیم های تار در میان گذاشته است. حسین علیزاده هنرمند نام آشنای موسیقی ایران است. ردیف‌دان، آهنگساز، پژوهشگر و نوازنده برجسته تاروسه تار.هنرمند مطرح درعرصه موسیقی‌سازی که ازهمان ابتدای کار و تا به امروز هدفش معرفی و حفظ تاریخ موسیقی ایران به دنیا بوده است بی‌آنکه به مانند خیلی از امروزی‌ها نگاه تجاری برهنر داشته باشد.

در روزگار ما پول ارزش ارزش‌ها شده است، نه وسیله‌ای برای رسیدن به هدف یا اهدافی مشخص، بل غایتی در خود و برای خود است. همه‌چیز را می‌توان با پول خرید، برای هر چیزی می‌توان قیمتی تعیین كرد و در یك كلام پول عیار سنجش همه‌چیز شده است، حتی انسان‌ها. در افواه بسیار شنیده‌ایم و خوانده‌ایم كه با كمال تاسف، هر كسی قیمتی دارد! دقیقا خلاف آن حكم مشهور عموم نظام‌های اخلاقی، به ویژه كانت كه هیچگاه انسان را وسیله قرار نده!

مرحوم دکتر احمد احمدی، در طول عمر علمی خود آثار زیادی را تالیف و ترجمه کرده است. یکی از این آثار، کتاب «بن‌لایه‌های شناخت» است. این اثر حاصل بیش از دو دهه تحقیق و تدریس فلسفه تطبیقی در مقطع دکتری از سوی مرحوم حجت الاسلام احمد احمدی است.

روزگاری یك متفكر حوزه ارتباطات گفته بود كه رسانه‌ها ادامه حواس ما هستند. حالا شبكه‌های اجتماعی بیش از پیش حواس ما را درگیر خود كرده‌اند. به‌طوری‌كه فیلتر یك پیام‌رسان به ما احساس فلج بودن می‌دهد. اما روشنفكران به عنوان پیشروان تغییرات اجتماعی چگونه می‌توانند از درگیری ما با رسانه‌های مجازی برای افزایش آگاهی استفاده كنند؟ آیا اثرگذاری روشنفكران برای ایجاد تغییر با شبكه‌های اجتماعی بیشتر شده است؟ در همین رابطه سوالاتی از «حسن محدثی»، استاد جامعه‌شناسی پرسیدیم. مدیر گروه جامعه‌شناسی دین انجمن جامعه‌شناسی ایران معتقد است اگرچه قواعد حاكم بر شبكه‌های اجتماعی كمابیش همان قواعد موجود در رسانه‌های سنتی است اما نباید تاثیرات و دستاوردهای آن‌ را دست‌كم گرفت.

قدیمی‌ترها، داوود نوابی را با کتاب «نامه به کودکی که هرگز به‌دنیا نیامد» اوریانا فالاچی می‌شناسند. ترجمه نوابی از این کتاب در قبل از انقلاب، بیش از دوازده‌ بار چاپ شد، اما او کتاب‌های مهم دیگری را هم عرضه کرد؛ آثاری همچون «دیو در تن» اثر «رمون رادیگه» که در سال 1354 توسط انتشارات فرانکلین عرضه شد.

در ایران بیشتر کسانی که گوته را می‌شناسند، شاید بر این گمان باشند که منبع الهام این شاعر کلاسیک آلمانی در سرایش شعر، یا حداقل شعرهای شرقی او در دیوانش، غزل‌های حافظ باشد و این دیوان جز تقلیدی صرف از تغزل حافظ نیست، اما واقعیت این است که گوته صرفا تحت تاثیر حافظ نبوده است، بلکه با شعر دیگر شاعران ایرانی و حتی چینی و عربی هم در مشرق زمین ارتباط داشته است و این داد و ستد فکری خلاق او را از تقلید محض منع می‌کرده و فراتر می‌برده است.

كتاب تاریخ مصور نفت كه توسط مسعود فروزنده تهیه و تدوین شده است به تازگی منتشر و روانه بازار كتاب شد. این كتاب عكس‌هایی تاریخی را از ابتدای صنعت نفت تا دوره حاضر برای مخاطبان روایت می‌كند.

محمدامین قانعی‌راد، استاد جامعه‌شناسی که سال‌ها کوشید تا این علم را در ایران نهاد سازی کند، ساعاتی پیش پس از مبارزه طولانی با بیماری سرطان درگذشت. او تا همین روزهای آخر عمرش دست از تلاش برنداشت و کوشید تا با سخنرانی‌هایش در عرصه عمومی و رسانه‌ها گره‌ای از مشکلات این کشور را باز کند. آخرین گفت و گوی اختصاصی‌اش با خبرگزاری ایبنا درباره کتاب پرفروشش به اواخر سال گذشته برمی‌گردد.