مقاله

شاهرخ مسکوب یکی از کسانی بود که اهمیت نقالی (روایتگری شاهنامه) را بهتر از دیگران فهمیده بود و برای روایتگری شاهنامه و روایتگران این اثر سترگ، احترام زیادی قائل بود. چنانچه کتاب «مقدمه‌ای بر رستم و اسفندیار» را به این خادمان بی‌نام و نشان شاهنامه تقدیم کرد. به کسانی که در طول تاریخ کوشیدند تا شاهنامه، زندگی صبورش را در میان مردم عادی ادامه دهد. به کسانی که پیام حکیم توس را به گوش مردم رسانده و نگذاشتند این صدا خاموش شود.

در فاصله زمانی میان مرگ تیمور و سقوط سلسله آق‌قویونلو و حكومت تیموریان در نخستین دهه قرن هـ ‌ق، ایران در حد بی‌سابقه‌ای شاهد شكوفایی هنرهای مربوط به كتاب بود. دربار تیموریان و تركمانان ثروت خود را با گشاده‌دستی صرف هنرهایی چون خوش‌نویسی، نگارگری (مینیاتور)، دیگر هنرهای مرتبط با كتاب می‌كردند، بسیاری از دست‌نوشته‌های تذهیب شده‌ای كه در هرات، تبریز و دیگر شهرها، در این دوره به وجود آمده، دارای شهرت و اعتبار است. شمار دست‌نوشته‌های بدون تذهیب این دوره بسیار زیاد است، نمونه‌های متعددی از این آثار نیز به طرز درخشانی با سه سبك جدید تذهیب شده‌اند.

اشاره: پیش از این به مناسبت طرح «ریشـه‌كنی فقر به مدد علم» مطالبی تحت عنوان «علم، جامعه و روشنفكری» درباره سابقه این طرح و تجربه دویست ساله تاریخ تجدد و كامیابی‌ها و ناكامی‌های آن نوشته شد. در آن نوشته بیشتر نظر به ارتباط و نسبت میان دانش و روشنفكری در صحنه زندگی و تاریخ بود. روشنفكری در تاریخ یكصدساله بر آمدن و شكوفا شدنش بیشتر از سیاست ـ و نه از علم ـ بازخواست می‌كرده است كه چرا به وعده‌های منورالفكری قرن هجدهم وفا نشده است. پرسش و اعتراض روشنفكری قاعدتاً باید بر این اساس استوار می‌بوده است كه وعده قرن هجدهمی پدید آمدن جهان صلح و آسایش و بی‌نیازی و سلامت و بی‌مرگی را تحقق یافتنی می‌دانسته‌اند اما اكنون كه آن امید تقریباً بر باد رفته است (هرچند كه هنوز آثار آن رؤیا را در گفتارهای رسمی اهل دانش و سیاست بخصوص در جهان توسعه نیافته می‌توان یافت) روشنفكر چه درخواستی داشته باشد و از كی درخواست كند. درخواست كه نباشد صاحب درخواست هم ساكت می‌ماند.

«عدالت چیست؟» این پرسشی است که سقراط در کتاب جمهوری افلاطون مطرح می‌کند و از آن زمان تاکنون یکی از مسائل اصلی فلسفه و همة متفکران اجتماعی بوده است. از نظر افلاطون و به ‌دنبال او ارسطو، عدالت، در عامترین معنای آن، فضیلت ذاتی است؛ عصارة همة فضیلت‌ها، و مهمترین فضیلت برای «حیوانات اجتماعی» که از نظر او ما انسانها هستیم ـ که با یکدیگر در اجتماعات بیش از پیش بزرگتر، شهر‌ها، و ملت ـ دولتها زندگی می‌کنیم؛ اما حتی در جمهوری افلاطون، پاسخ به این پرسش (یعنی تعریف «عدالت») در بهترین حالت پاسخی پر مناقشه است که ضوابط مشخصی را برای انتخابهایی ـ عادلانه یا غیرعادلانه ـ که در زندگی روزمره انجام می‌دهیم، ارائه نمی‌کند.

به نظر افلاطون برترین و عالیترین «مثال» (ldeas) همانا «خیر مطلق» یا «زیبایی مطلق» است. زیباییهای این جهانی، به منزله سایه‌های زیبایی مطلق‌اند و هر چه بهرة آنها از آن زیبایی بیشتر باشد، زیباتر خواهند بود. روح انسان پیش از آنكه به این جهان آید و اسیر تن شود، در جهان مُثُل به سر می‌برد. در آنجا روح با «زیبایی مطلق» آشنا شده و اینك كه در بدن گرفتار آمده است و همه چیز را به دست فراموشی سپرده است، یادی از آن زیبایی (زیبایی مطلق) برای وی بر جای مانده است. این «یاد»، معیاری است برای شناخت زیباییهای این عالم. ما اشیای زیبا را با آن «یاد» می‌سنجیم و به مدد این سنجش، میزان زیبایی آنها را تعیین می‌كنیم.

تحولات اخیر عراق از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است و لازم است همه ابعاد آن در سطوح مختلف مورد توجه قرار گیرد. عوامل و بازیگرانی در سطوح مختلف ملی (عراق)، منطقه‌یی (خلیج فارس و خاورمیانه) و بین‌المللی (قدرت‌های بزرگ و متوسط جهانی) در این تحولات دخیل هستند

بسیار ضروری است که در همه کودکستان ها و دبستان ها و دبیرستان ها و نیز در همۀ رسانه‌ها و ازجمله در صدا و سیما و فیلم و تئاتر از ارزشهای اخلاقی سخن به میان آید و تبلیغ و آموزش داده شود.

بی شک یکی از الزامات جامعه مترقی، پیشرفته و پویا پرداخت مالیات توسط مردم و هزینه کردن آن مطابق قوانین برای امور جاریه و درازمدت کشور توسط دولت‌هاست.

خبر اهداي يكي از نشان‌هاي مهم فرهنگي دولت فرانسه به يك هنرمند ايراني در هر سطح و هر زمينه‌يي كه باشد باعث سربلندي ما است. چنان كه در گذشته نيز بزرگان عرصه سينما، تئاتر، نقاشي و موسيقي اين نشان را دريافت كرده بودند.

سرودن درباره مفهوم «اميد و انتظار» در شعر معاصر وجوه و ديدگاه‌هاي مختلفي دارد و شاعران فراواني با نگاه‌هاي گوناگون به آن پرداخته‌اند. عموم اين نگاه‌ها در بياني كلي، ذيل بحث «رهايي»، «تغيير»، «داد» و «آزادي» جان مي‌گيرند.