مقاله

یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی نویسندگان جوان، مبحث ارزش‌گذاری و نقد آثار ادبی تولیدی است. بسیاری از اهل قلم معتقدند در فضای ادبی کنونی، سنجه و معیار قابل قبولی برای نقد منصفانه و علمی اثر ادبی (به معنای اخص کلمه) وجود ندارد. ادبیات داستانی ایران در سال‌های اخیر، بیشتر دچار معضل بی‌معیاری بوده است. بی‌معیاری، به معنای نبود جریانی منسجم و علمی در بررسی، تفسیر و تحلیل اثر ادبی (این واژه با صحه گذاری بر هنجارهای رایج اشتباه گرفته نشود). این وضعیت به ناچار سمت و سوی هرج و مرج یافته است.

این مطالعه جهت معرفی کتب مذهب دورۀ ّقاجاریه ارایه شده است. مؤسسۀ کتابخانه و موزۀ ملّی ملک، بزرگترین موزۀ خصوصی و وقفی کشور، دارای بیش از ۱۹هزار عنوان نسخۀ خطی است که تعداد زیادی از این کتب دارای تزیینات و تذهیبهایی نفیس و قابل ّتوجه هستند. در این میان نسخه های بسیاری متعلّق به دورۀ قاجاریه بوده که دارای ارزش هنری والایی است.

با نگاهی به اسناد تعمیرات حرم مطهر و اماکن متبرکۀ رضوی به اطّلاعاتی در مورد مشاغل، نام اشخاص مرتبط با این تعمیرات، میزان اجرت و شغل آنان، مکانهای تعمیر شده و مصالح به کار گرفته شده برمیخوریم. اسناد مربوط به مشاغلی مانند سرکاردار عمارات، بنا، بیلدار، فعله، عمله، کاشی تراش، کاشی پز، سنگتراش، معمار، معمارباشی، گچبر، مشرف تعمیرات، نقاش، کاشیکار و ناظر تعمیرات تقریباً در هر سه دورۀ تاریخی صفویه، افشاریه و قاجاریه درآرشیو مدیریت امور اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی یافت میشود.

از عصر قاجاریه طومارها، کتابچه ها و اسنادی باقی مانده که در آنها املاک و داراییهای آستان قدس رضوی نوشته شده است. یکی از این کتابچه ها به نام «کتابچۀ موقوفات آستانۀ رضوی» مربوط به سال 1285 هجری قمری است. این کتاب بی نظیر حاوی سیاهۀ املاک و اموال، داراییها و اسامی عمال و خدام آستانه است.

در مسیر جستجو برای گردآوری مواد جهت موسوعۀ(ذخائر الحرمین الشریفین) گاهی به مطالبی برمی‌خورم که ربطی به آن موضوع ندارد، اما علائق مذهبی و اعتقادی نمی‌گذارد به آسانی بگذرم و آن‌ها را نادیده بگیرم، زیرا جدید و جذّاب هستند. از آن نویافته‌ها، مادّه تاریخ‌هایی است درباره آبادانی حرم مطهر امام علی النقی و امام حسن عسکری؟عهما؟ در سامرّا، در دو زمان مختلف؛ اولین مورد به سال 1109، و دومین آن به حدود سال 1200 هـ ق برمی‌گردد.

در آرامگاه امامان، امامزادگان و شخصیتهای مهمی كه دارای گنبد و بارگاه و حریم هستند، عموماً نقاشیهایی از انواع مختلف آن به چشم می خورد. حرم مطهر امام رضا (ع) در ایران نیز از جمله این بناهاست که در دوره های مختلف همواره مورد ّتوجه هنرمندان و حامیان آنها بوده است. هنر نقاشی و تزیینات هنری در قسمتهای زیادی از صحن و سرای حرم رضوی شکوفا شد و هنرمندانی در این عصر به ظهور رسیدند

پرسش از راز برتری حكمت صدرا و تفوق آن بر سایر نحله‌های فلسفی، سؤالی است اساسی در حوزه فلسفه اسلامی كه میتوان آن را با تكیه بر روش‌شناسی ملاصدرا پاسخ گفت. در باب روش‌شناسی ملاصدرا مجموعاً هفت نظریه قابل گزارش است. نظریه مختار نگارنده، ملاصدرا را در برخوداری از منابع متنوع و متكثر خود، دارای یك الگوی پژوهشی میداند كه با پیروی از آن موفق به ابداع نظریات جدید میگردد و بدینسان نوآوریهای فراوان وی را قابل تبیین میداند.

از دلیل هاى چهارگانه اى که در استنباط احکام فقهى از آن سود جسته مى شود (سنت) است. گرچه نوعاً ازدلیل سنت در عرض سه دلیل دیگر: کتاب و عقل و اجماع نام برده مى شود ولى از آن جا که بیش تر استخراج و استنباط احکام به وسیله روایات صورت مى گیرد مى توان گفت: (سنت) مهم ترین دلیل دستیابى به احکام است و در سیر اجتهاد و فقاهت بیش ترین سهم و بالاترین نقش را دارد.

ناصرالدین شاه جمیعا چهار سفر به خارج از کشور داشته‌ است،اولین سفر وی سفر به عتبات عـالیات‌ می‌باشد که در سال ۱۲۸۷ هـ ق انجام گرفته‌ است،در این سفر عدهء‌ زیادی‌ از زنان حرم مانند سفرهای داخلی با وی همراه بوده‌اند.در سه‌ سفر فرنگستان که به ترتیب در سالهای ۱۲۹۰، ۱۲۹۵ و ۱۳۰۶ هـ ق صورت می‌گیرد،امکان این‌ امر را نمی‌یابد،به‌طوری که در سفر اول‌ که‌ از مـحیط فـرنگستان بی‌اطلاع بوده علاوه بر زنانی که تا انزلی وی را همراهی می‌کنند

مکبث خنجربه‌دست به اتاق پادشاه رفت، در همان لحظه خنجری را در هوا دید که معلق است و از آن خون می‌چکد، وقتی دست به سوی آن دراز کرد خنجر ناپدید شد. مکبث آن را خیال پنداشت، لذا با یک ضربه خنجر خود پادشاه خفته را به قتل رساند. در مکبث خون ریخته‌شده نه استعاره که واقعی است که از خود بر دست و چهره لکه بر جای می‌‌گذارد، اما شاید بتواند لکه خون را با مقداری آب شست. این توصیه‌ای است که لیدی مکبث به همسر خود که پادشاه تازه‌به‌تخت‌رسیده است می‌‌کند «برو، آبی بیاب و این شاهد ناپاک را از دستان‌ات بشوی»١