گفتگو

فاجعه فلسفي ما اين نيست كه تفكر نداريم بلكه فاجعه اصلي در كشورهاي مثل ما اين است كه تفكر ما عمق كافي را ندارد. فلسفه ارتباط بسيار نزديكي با فرهنگ دارد. فرهنگ بدون فلسفه مثل كلام بدون بصيرت است يعني اگر هر جامعه‌يي در فرهنگ خودش فلسفه نداشته باشد اصلا معناي زندگي خود را گم مي‌كند و بر زندگي خودش اشراف ندارد. براي همين فرهنگ بدون فلسفه مثل كلام بدون بصيرت است

محمدعلی سپانلو نیاز به معرفی ندارد شاعر، پژوهشگر و نویسنده ای که دین بسیار برگردن ادبیات معاصر دارد. نویسنده ی کتاب ارزشمند «چهار شاعر آزادی». اوایل تیرماه بود که با او تماس گرفتم برای مصاحبه درباره ی «چهار شاعر آزادی »که همخوانی بسیار داشت با سوژه ی این شماره ی پرونده یعنی شعر ملی، گفت جلسات شیمی درمانی ام تا 25 تیرماه ادامه دارد به این شماره نمی رسم. صبر کردیم تا اتمام این جلسات توش و توانش را برگرداند، با روی باز پذیرایمان شد و با روحیه ای وصف ناشدنی، گفت فقط سعی کنید تا سالروز مشروطه این شماره را منتشر کنید فقط چون گفتید به این مناسبت به سراغ شعر ملی رفتید همه ی توانم را برای مصاحبه جمع کردم. مشروطه خیلی در تاریخ ما مهم است!

برخی می گویند استاد سخن است و نادره گفتاری بی همتا در عرصۀ نظم و نثر پارسی. برخی هم می گویند در نثر مسجع بی مانند است؛ البته این ها همه هست و همه این ها نیست؛ سعدی، سعدی است. اول اردیبهشت ماه جلالی بهانۀ کوچکی برای پاسداشت این گرامی مرد تاریخ ادبیات ایران است؛ بهانه ای که ما را پای صحبت های دکتر امیراسماعیل آذر نشاند. استادی که سیمایش با برنامۀ «مشاعره» برای ما نوستالژیک شده است.

استاد دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه پیشرفت علمی در گرو ورود به نظامهای علمی جهانی و تعامل گسترده با جهان است، گفت: پیشرفت علمی امروز ما به صورت تصنعی و کمی با چاپ مقالات به اصطلاح علمی در مجلات مختلف، ممکن است اتفاق بیافتد اما واقعیت این است که اینها صرفا وقت تلف کردن و از میان بردن سرمایه است. آن هم به گونه ای که گریزی روشن از عقلانیت را در همه ابعادش نشان می دهد.

این روز‌ها بازار بحث‌های فرهنگی مجددا با مباحث سیاسی آمیخته شده است و این بار محل دفن ریچارد فرای آماج حملات گروه‌های فشار قرار گرفته است. دکتر محمدمهدی حجت، مرد نام آشنای میراث فرهنگی و معاون اسبق این سازمان در باره این موضوع میهمان سؤالات ما بود. متن زیر گفت‌وگوی بهارنیوز با اوست:

ریچارد فرای شاید هیچ گاه فکر نمی‌کرد که بهانه یک دعوای سیاسی در ایران شود. دعوایی که حالا بین منتقدان و دولتی‌ها و هواداران دولت شروع شده است. اصولگرایان عمدتا می‌گویند که فرای نه یک ایران‌شناس بلکه یک جاسوس بوده است. آن‌ها معتقدند دولت نباید اجازه دفن او را در حاشیه زاینده‌رود صادر کند. سید محمد بهشتی، مشاور رئیس سازمان میراث فرهنگی به تدبیر می‌گوید که این اقدامات در راستای جبران شکست سیاسی اصولگرایان انجام می‌شود، اقداماتی که حالا در دولت هم کسانی پیدا شده‌اند تا جلوی آن بایستند.

"منشی‌زاده" را به‌ دلیل به‌کار بردن اعداد و نشانه‌های ریاضی در شعرهایش به "شاعر ریاضی" می‌شناسند. از کتاب‌های او می‌توان به مجموعه شعر «قرمزتر از سفید» و مجموعه طنز «از روبه‌رو با شلاق» اشاره کرد. این شاعر در سال‌های اخیر به سرودن شعرهایی موسوم به شعر رنگی روی آورده ‌است.

مقام معظم رهبری سال 1393 را سال «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامیده‌اند. ایشان در ترسیم افق سال نو، دو مسأله اقتصاد و فرهنگ را مهم‌تر از مسائل دیگر برشمرده و تأکید کردند برای تحقق شعار سال ۹۳ تلاش مشترک مسئولان و آحاد مردم ضروری است. برای تبیین مضامین نامگذاری سال 93 و ضرورت همکاری همه مسئولان برای تحقق این نامگذاری، با دکتر مهدی گلجان، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت‌وگویی صورت گرفته است که می‌خوانید.

رحمت علی رحیمی: استقرار صلح جهانی در حوزه سیاسی جهان مستلزم هماهنگ کردن اندیشه‌های گوناگون انسان‌ها در اقصی نقاط جهان است؛ انسان‌هایی که با ادیان، فرهنگ‌ها، نژاد‌ها و ملیت‌ها و حتی مذاهب و عقاید مختلف راه و رسم زندگی را در پیش گرفته‌اند.

موضوع گفت‌وگوی پیش‌رو درباره «روشنفکر قلمرو عمومی» است. قلمرویی که معتقد است برای‌گذار از جامعه سنتی به‌سوی مدرن باید از ابزاری به‌نام «نقد» بهره برد. یورگن هابرماس فیلسوف آلمانی متعلق به مکتب فرانکفورت است که یک‌بار هم در سال 81 به ایران سفری داشته است؛ البته سفری با حاشیه‌های مخصوص خودش. فیلسوفی که «شاهرخ حقیقی» محقق حوزه اندیشه هنگام سخن گفتن از او نمی‌تواند علاقه‌اش را به هابرماس پنهان کند. با حقیقی گذری کرده‌ایم به اندیشه‌های هابرماس 80 ساله؛ اندیشه‌ای که او معتقد است برای تمام جوامع از جمله ایران کاربرد دارد و به‌همین علت است که او را روشنفکر قلمرو‌عمومی می‌دانند. حقیقی با حوصله‌ای که من کمتر در خود سراغ دارم به پرسش‌ها پاسخ می‌دهد، با وسواسی که به‌نظر می‌رسد باعث علاقه‌مندی‌اش به فلسفه شده است. شاهرخ حقیقی پس از دریافت لیسانس در رشته اقتصاد از دانشگاه تهران، ایران را به قصد تحصیل در رشته ادبیات تطبیقی ترک کرد و به آمریکا رفت. او بسیار زود دریافت که حوزه پژوهشی موردعلاقه‌اش فلسفه است.