گفتگو

مراد فرهادپور را می‌توان یکی از بارزترین نمادهای جریان روشنفکری چپ نو دانست. وی انتشار آثارش را از دهه 60 آغاز کرد، نام اوکه رفته رفته در نیمه دوم دهه 70 با نام مکتب فرانکفورت و به ویژه آدورنو پیوند خورده بود، با کتاب عقل افسرده بر سر زبا‌‌ن‌ها افتاد وبه یکی از تاثیرگذارترین و فعال‌ترین روشنفکران چپ ایران تبدیل شد. بعدها با افول فضای سیاسی و رواج سیاست‌گریزی در نیمه دوم دهه هشتاد فرهادپور که دیگر نه نام یک شخص، بلکه عنوانی برای گروهی از مترجمان و نویسندگان (حلقه رخداد) محسوب می‌شد، همراه با دوستانش به سراغ امکانات جدید در سنت چپ نوی معاصر رفت و به جرات می‌توان گفت که در معرفی، ترجمه و شرح سه چهره مهم این جریان نقش مهمی ایفا کرد: اسلاوی ژیژک، جورجو آگامبن و این اواخر آلن بدیو. اما صرف نظر از رویکردهای سیاسی یا اجتماعی فرهادپور، چهره فلسفی‌ای که همواره و در تمام این سال‌ها با نام فرهادپور گره خورده، هگل است. فرهادپور هیچ کتابی از هگل یا درباره هگل ترجمه یا تالیف نکرده است، اما ایده‌های هگلی مانند دیالکتیک کل و جزء، پیوند فلسفه با سیاست، نقد توامان پوزیتیویسم و عرفان و مهمتر از همه پیوند کلیدی حقیقت و تاریخ در سرتاسر نوشته‌هایش به چشم می‌خورد. هگل به گفته خود فرهادپور، افق تفکر است. به همین دلیل در این گفت ‌وگو با او به منزله چهره اصلی جریان هگلی چپ نو به گفت و گو نشستیم تا از «نسبت ما و هگل» بگوید. پیوندی که فرهادپور از همان ابتدا، هم «ما» و هم نسبتش با «هگل» را به چالش می‌کشد.این گفت ‌وگو همچنین مجالی به دست داده است که فرهادپور از خودش، ایده‌هایش، تجربیاتش و ارتباط فکری‌اش با هگل سخن بگوید.

حسام‌الدین سراج آثار متعددی در حوزه‌ موسیقی آیینی خلق کرده است؛ شاید معروف‌ترین آنها آلبوم «وداع» باشد. اخیراً هم کار تازه‌ای را ضبط کرده است که تا پایان ماه رمضان منتشر خواهد شد. با وی درباره موسیقی آیینی صحبت کردم، بحث به «نینوا» اثر حسین علیزاده و «ربنا» با صدای استاد شجریان هم رسید. وی در این‌باره گفت «ربنای» استاد شجریان را بسیار دوست دارم. هر موقع در ماه مبارک رمضان می‌شنیدم، به عنوان یک عامل ایجاد خاطره بوده است. مردم از این اثر 30 سال خاطره دارند و امروز ظلم است که فرصت شنیدن این اثر از مردم دریغ شود. ظلم است این اثر را از حافظه تاریخی مردم ایران حذف کنیم. نسبت به این کار نوستالژی دارند و مردم آن را دوست دارند. هر وقت ربنا را می‌شنوند، نسبت به آن واکنش مثبت نشان می‌دهند. چقدر خوب است که آیات قرآن بین مردم رایج شود.

پروفسور مارکو مِنِگوتزو، استاد تاریخ هنر معاصر، موسیقی‌شناس و مدیر سیستم‌های نمایشگاهی در دانشگاه هنرهای زیبای «بررا» در میلان ایتالیاست. او ریاست کمیسیون فرهنگی و دپارتمان ارتباطات و برنامه‌ریزی برای هنر معاصر آن دانشگاه را نیز عهده‌دار است. منگوتزو به‌صورت مستمر به کشورهای هند، چین و روسیه سفر می‌کند و برای نخستین‌بار به‌دلیل برگزاری دوسالانه طراحی به ایران سفر کرد در دومین سفر او به‌عنوان هیات داوران سومین بی‌ینال مجسمه به دعوت موزه هنرهای معاصر به تهران آمد. آخرین کتاب او با عنوان «داستان کوتاه جهانی‌شدن در هنر و عواقب بعدی آن» منتشر شده است. وی اخیرا ‌به تهران سفر و در مراسم افتتاحیه نمایشگاه آثار چاپ دستی با‌عنوان «از امپرسیونیسم تا امروز» شرکت و در موزه هنرهای معاصر تهران درباره موضوع «فرم و ماده در تجربه مجسمه‌سازی مدرن» سخنرانی کرد. گفت‌وگویی با او در گالری تازه‌تاسیس «چاو» انجام شد. از مزدک فیض‌نیا، ‌که از سوی بنیاد فیض‌نیا از این مورخ دعوت کرد و زحمت ترجمه همزمان گفت‌وگو را کشید، ‌سپاسگزاریم.

«چنین گفت زرتشت» بحث برانگیزترین اثر نیچه نخستین بار به قلم داریوش آشوری در سال 48 منتشر شد و اکنون چاپ سی و چهارم آن توسط نشر آگه به بازار آمده است. در طول چند دهه، آشوری ویرایش و پیرایش متعددی بر این ترجمه داشت تا به زعم خود کامل‌ترش کند. پیش از آن هم ترجمه دیگری از این اثر منتشر شده بود اما نه کامل که چندان با اقبال جامعه روبه‌رو نشد. در سال‌های پس از انقلاب نیز ترجمه‌های دیگری به بازار آمد اما قدرت رقابت با ترجمه آشوری را پیدا نکرد.

هفته گذشته مجلس كلیات طرحی را به تصویب رساند كه با انتقاد‌های زیادی رو به رو شد. در یكی از جنجال برانگیز‌ترین بندهای مصوبه مجلس عنوان شد كه برای كسانی كه از روش‌های ناباروی و عقیم‌سازی استفاده می‌كنند، دو تا پنج سال حبس در نظر گرفته می‌شود. خیلی زود بسیاری از كارشناسان حوزه‌های مختلف اعم از جمعیت شناسان، جامعه شناسان، حقوقدانان، پزشكان و... نسبت به مصوبه مجلس واكنش نشان دادند. وزارت بهداشت رسما طرح مجلس را مورد انتقاد قرار داد و عنوان كرد كه در آن سلامت مادر و فرزند در نظر نگرفته شده است.

آنچه من درباره ماه مبارک رمضان می توانم بیان کنم عمدتا به رابطه آن به مثابه یک جشن مناسکی و یک آیین دینی با شهر مربوط می شود. از این لحاظ ماه رمضان در ایران ، تفاوت ها و شباهت های زیادی با سایر کشورهای اسلامی و به خصوص کشورهای عربی دارد. در این کشورها به خصوص در کشورهای عربی ماه رمضان، یک ماه جشن است که شباهت زیادی به فرایندهای جشن واره ای دارد که ما با نوروز و مسیحیان با کریسمس و سال نو تجربه می کنند.

زینب صفری: ۳۷ سال پس از درگذشت دکتر علی شریعتی یا به تعبیر خانواده‌اش «شهادت» او، هنوز پیکر این پژوهشگر و جامعه شناس برجسته تاریخ معاصر در زینبیه دمشق است و جسد مومیایی شده‌اش که قرار بود بعد از امانت‌سپاری ۵ ساله به ایران برگردانده شود، منتظر موافقت مسئولان است؛ خانواده شریعتی هم چنانکه تنها پسر او، احسان شریعتی می‌گوید هرگز با شرایط مناسبی برای انتقال پیکر او مواجه نشده‌اند. احسان شریعتی در گفت‌وگو با «تاریخ ایرانی» ابراز امیدواری کرده که با توجه به وقوع جنگ داخلی در سوریه و عدم اطلاع از مقبره شریعتی، مسئولان موافقت کنند که پیکر پدرش به ایران منتقل شود؛ البته منوط به آنکه اجازه داده شود او طبق وصیتش در حسینیه ارشاد دفن شود و دولت امکان برگزاری مراسم تشییع و خاکسپاری در شأن دکتر شریعتی را فراهم کند.

دکتر محمود سریع‌القلم اظهار کرد: حفظ ارزش‌هایی همچون انسانیت، معنویت و عدالت در سایه تورم دو رقمی، درآمدهای محدود و فقر قابل تصور نیست. این استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی همچنین با اشاره به اینکه "در جامعه هزاران جزیره فکری و فلسفی وجود دارد"، خاطرنشان کرد: اصل اختلاف در ایران میان گروه‌های فکری و سیاسی است و ما هنوز گفت‌وگوی دقیق، علمی و بی‌تکلفِ فکری را میان جریان‌های مختلف آغاز نکرده‌ایم.

این‌روزها دو ترجمه از محمود حسینی‌زاد از طرف نشر افق منتشر شده است. یکی مجموعه داستانی به نام «موبایل، داستان‌هایی در سبک‌وسیاق گذشته» از اینگو شولتسه، نویسنده آلمانی و دیگری رمانی کوتاه با عنوان «آقای آدامسون» از اورس ویدمر، نویسنده سوییسی. اینگو شولتسه پیش از این با دو داستان کوتاه که با ترجمه حسینی‌زاد در مجموعه «آسمان خیس» چاپ شده بود به خواننده فارسی‌زبان معرفی شده بود و چندسال پیش هم سفری به ایران داشت. اتحاد دو آلمان و برداشتن دیوار برلین و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این واقعه یکی از درونمایه‌های تکرارشونده در داستان‌های شولتسه است؛ داستان‌هایی که در آنها جامعه از خلال روابط آدم‌ها و سرگذشت آنها واکاوی می‌شود.

سید حسن امین متولد 1327 است. او در سال1345 وارد دانشكده حقوق دانشگاه تهران شد و پس از اتمام دوره‌های كارشناسی حقوق قضایی و كارشناسی حقوق خصوصی برای ادامه تحصیل به انگلیس رفت. وی مدرك دكترای خود را با تزی با عنوان «رژیم حقوقی فلات قاره در حقوق بین‌الملل عمومی با تكیه مخصوص بر خلیج فارس» از دانشگاه گلاسگو اخذ كرد و به تدریس در این دانشگاه پرداخت و سرانجام در سال1371به سمت استاد صاحب كرسی در این دانشگاه ارتقا یافت. وی همچنین پس از اخذ پروانه وكالت از دادگاه‌های عالی اسكاتلند به سمت مدعی‌العموم موقت شهر گلاسگو منصوب شد. پروفسور امین در حال حاضر وكیل دادگستری در ایران است.