گفتگو

ابن سینا پس از مدتی به حكمت رمزی و ذوقی سوق پیدا كرد، البته آنجا نیز به شیوه كاملا فلسفی نظراتش را بیان كرده است. این خود افق دیگری است كه ابن سینا باز كرده. ابن سینا نماینده عقلانیت است. اگر هم كسانی او را در این زمینه نفی كنند، به دلیل كم خوانی یا عمیق نخواندن آثار او به این نتیجه اشتباه رسیده‌اند. چنین كسانی حتماً باید تاریخ فلسفه و نحوه تكامل آن را درست مطالعه كنند. در غرب، عده‌ای دوباره در پی كشف آثار و اندیشه‌های ابن سینا اقدام كرده‌اند. در همین مطالعات، معلوم خواهد شد كه بسیاری از تفكرات فلسفی قرون وسطی و حتی امروز، برگرفته یا نشأت گرفته از آثار ابن‌سیناست.

دی ٨۵ بود که سیمین بهبهانی را در چهاردهمین نشست شعرخوانی مجله فرهنگی- هنری «اهورا» به دانشگاه هنر تهران دعوت کردم. مراسم با سخنرانی سیمین بهبهانی و سپس شعرخوانی وی آغاز شد و در ادامه دانشجویان دانشگاه هنر شعر خواندند. پایان مراسم با خواندن غزل معروف وی «دوباره می‌سازمت وطن»، ایشان را تا سردر دانشگاه هنر بدرقه کردیم. این گفت‌وگو حاصل‌‌ همان دوران است.

امروزه واژه کتابسازی نظر بسیاری از کارشناسان کتاب در هر حوزه‌ای را به خود جلب کرده است؛ کتاب‌‌هایی که میزان اقتباس آن‌ها از مرز معقول می‌گذرند و گردآورنده در موجودیت و اعتبار آن سهم چندانی ندارد. از سوی دیگر کتاب‌هایی منتشر می‌شوند که از اطلاعات موثق، علمی و درستی برخودار نیستند و ذهن خوانندگان را به دانسته‌های نادرست منحرف می‌کنند.

ابن سینا شارح نبوده، بر خلاف ابن رشد كه چند جمله را نقل می‌كند و سپس به شرح آن می‌پردازد. تمام ارسطوشناسان پیش از ابن سینا شارح بودند؛ مانند: اسكندر افرودیسی. وقتی شاگرد ابن سینا از او می‌خواهد كه شرح كند، مخالفت می‌كند و می‌گوید: «من شارح نیستم؛ ولی اگر بخواهی از خودم بنویسم، می‌نویسم.» سپس ابن سینا كاغذ خواست و تمام مطالب شفا را طی دو یا سه روز از حفظ بدون مراجعه به منبعی نوشت.

توپ‌های ماه اوت» روایتی دست اول و داستانی از فاجعه جنگ جهانی اول به قلم باربارا تاکمن نویسنده و تاریخ‌نگارا مریکایی با برگردان محمد قائد توسط نشر ماهی در اردیبهشت امسال منتشر شد و اکنون در آستانه چاپ دوم است.قائد در مقاله‌نویسی مهارت خاصی دارد، شاید تجربه روزنامه‌نگاری او را یک پله بالاتر از همگنان خود نشانده است. نام محمد قائد در عرصه ترجمه و تألیف نیز روی جلد هر کتابی که بیاید تضمین‌کننده فروش آن است. چنان که ترجمه «قدرت‌های جهان مطبوعات» اثر مارتین واکر پس از چند چاپ توسط نشر مرکز اکنون نایاب است.

مهندس سید ابوالحسن کاشانی، فرزند آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی در دوران نهضت ملی ایران، در سنین جوانی به سر می‌برده و شاهد بسیاری از رویدادهای آن مقطع بوده است. او هم‌اینک چند سالی است که به کار بازسازی منزل تاریخی پدر در خیابان پامنار تهران است تا آن را به مرکزی برای نشر افکار و آشنایی جوانان با پیشینه مبارزاتی آیت‌الله مبدل سازد. روایت او از علل و زمینه‌های چالش آیت‌الله کاشانی با دکتر مصدق، از خاطرات شخصی وی مایه می‌گیرد و همین، این گفت‌وشنود را خواندنی‌تر کرده است.

61 سال می‌گذرد. اما همچنان تب آن فروكش نكرده است. كودتای 28 مرداد سال 1332، همواره پژوهشگران حوزه‌های مختلف علوم انسانی را به خود جذب كرده است. انگاری هركه در این ملك و آبادی قلمی می‌زند یا سخنی می‌راند باید تكلیف خود را با این رویداد مشخص كند.

ما پیش از این ابوعلی سینا را فیلسوفی مشایی می‌دانستیم که طبیب هم بوده و شاهکار طبابتش هم علاج مرض جنون شاهزاده سامانی بوده و اینکه آن طبیب حاذق آثار مکتوب فراوانی در پزشکی دارد و فیلسوفی پیرو مکتب ارسطو (مشایی) بوده که کتاب‌های متعددی نیز در این حوزه داشته است و امروزه نیز در دانشگاه‌های معتبر داخل و خارج از او و آثار پزشکی و فلسفی‌اش به بزرگی یاد می‌کنند.

آقای دکتر اعوانی از بنام ترین استادان فلسفه است که با اشراف تام بر دیدگاههای حکمی فلاسفه یونانی و اسلامی، بر اصالت فکری حکمای ایرانی و مسلمان همچون ابن‌سینا و سهروردی تأکید دارد. رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران، دارای آثار و مقالات متعددی در حوزه فلسفه قدیم، حکمت خالده، سنت‌گرایی، فلسفه یونان و فلسفه اسلامی است.

13 تير هر سال، مصادف است با سالمرگ دکتر «محمد معين» کسي که وارث علامه دهخدا، استاد مسلم زبان فارسي و پديدآورنده «فرهنگ‌فارسي معين» است. يکي از استادان تاثيرگذار آموزش نوين دانشگاهي ايران، آموزشي که خيلي زود در ميان اغلب دانشکده‌هاي دانشگاه تهران ريشه دواند و برخي دانشکده‌ها حتي تا امروز، نوگرايي خود را به آن مديون‌اند.