گفتگو

هفته گذشته مجلس كلیات طرحی را به تصویب رساند كه با انتقاد‌های زیادی رو به رو شد. در یكی از جنجال برانگیز‌ترین بندهای مصوبه مجلس عنوان شد كه برای كسانی كه از روش‌های ناباروی و عقیم‌سازی استفاده می‌كنند، دو تا پنج سال حبس در نظر گرفته می‌شود. خیلی زود بسیاری از كارشناسان حوزه‌های مختلف اعم از جمعیت شناسان، جامعه شناسان، حقوقدانان، پزشكان و... نسبت به مصوبه مجلس واكنش نشان دادند. وزارت بهداشت رسما طرح مجلس را مورد انتقاد قرار داد و عنوان كرد كه در آن سلامت مادر و فرزند در نظر نگرفته شده است.

آنچه من درباره ماه مبارک رمضان می توانم بیان کنم عمدتا به رابطه آن به مثابه یک جشن مناسکی و یک آیین دینی با شهر مربوط می شود. از این لحاظ ماه رمضان در ایران ، تفاوت ها و شباهت های زیادی با سایر کشورهای اسلامی و به خصوص کشورهای عربی دارد. در این کشورها به خصوص در کشورهای عربی ماه رمضان، یک ماه جشن است که شباهت زیادی به فرایندهای جشن واره ای دارد که ما با نوروز و مسیحیان با کریسمس و سال نو تجربه می کنند.

زینب صفری: ۳۷ سال پس از درگذشت دکتر علی شریعتی یا به تعبیر خانواده‌اش «شهادت» او، هنوز پیکر این پژوهشگر و جامعه شناس برجسته تاریخ معاصر در زینبیه دمشق است و جسد مومیایی شده‌اش که قرار بود بعد از امانت‌سپاری ۵ ساله به ایران برگردانده شود، منتظر موافقت مسئولان است؛ خانواده شریعتی هم چنانکه تنها پسر او، احسان شریعتی می‌گوید هرگز با شرایط مناسبی برای انتقال پیکر او مواجه نشده‌اند. احسان شریعتی در گفت‌وگو با «تاریخ ایرانی» ابراز امیدواری کرده که با توجه به وقوع جنگ داخلی در سوریه و عدم اطلاع از مقبره شریعتی، مسئولان موافقت کنند که پیکر پدرش به ایران منتقل شود؛ البته منوط به آنکه اجازه داده شود او طبق وصیتش در حسینیه ارشاد دفن شود و دولت امکان برگزاری مراسم تشییع و خاکسپاری در شأن دکتر شریعتی را فراهم کند.

دکتر محمود سریع‌القلم اظهار کرد: حفظ ارزش‌هایی همچون انسانیت، معنویت و عدالت در سایه تورم دو رقمی، درآمدهای محدود و فقر قابل تصور نیست. این استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی همچنین با اشاره به اینکه "در جامعه هزاران جزیره فکری و فلسفی وجود دارد"، خاطرنشان کرد: اصل اختلاف در ایران میان گروه‌های فکری و سیاسی است و ما هنوز گفت‌وگوی دقیق، علمی و بی‌تکلفِ فکری را میان جریان‌های مختلف آغاز نکرده‌ایم.

این‌روزها دو ترجمه از محمود حسینی‌زاد از طرف نشر افق منتشر شده است. یکی مجموعه داستانی به نام «موبایل، داستان‌هایی در سبک‌وسیاق گذشته» از اینگو شولتسه، نویسنده آلمانی و دیگری رمانی کوتاه با عنوان «آقای آدامسون» از اورس ویدمر، نویسنده سوییسی. اینگو شولتسه پیش از این با دو داستان کوتاه که با ترجمه حسینی‌زاد در مجموعه «آسمان خیس» چاپ شده بود به خواننده فارسی‌زبان معرفی شده بود و چندسال پیش هم سفری به ایران داشت. اتحاد دو آلمان و برداشتن دیوار برلین و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این واقعه یکی از درونمایه‌های تکرارشونده در داستان‌های شولتسه است؛ داستان‌هایی که در آنها جامعه از خلال روابط آدم‌ها و سرگذشت آنها واکاوی می‌شود.

سید حسن امین متولد 1327 است. او در سال1345 وارد دانشكده حقوق دانشگاه تهران شد و پس از اتمام دوره‌های كارشناسی حقوق قضایی و كارشناسی حقوق خصوصی برای ادامه تحصیل به انگلیس رفت. وی مدرك دكترای خود را با تزی با عنوان «رژیم حقوقی فلات قاره در حقوق بین‌الملل عمومی با تكیه مخصوص بر خلیج فارس» از دانشگاه گلاسگو اخذ كرد و به تدریس در این دانشگاه پرداخت و سرانجام در سال1371به سمت استاد صاحب كرسی در این دانشگاه ارتقا یافت. وی همچنین پس از اخذ پروانه وكالت از دادگاه‌های عالی اسكاتلند به سمت مدعی‌العموم موقت شهر گلاسگو منصوب شد. پروفسور امین در حال حاضر وكیل دادگستری در ایران است.

در عرفان اسلامی قاعده‌ای هست که می‌گوید: لا تکرار فی التجلی. یعنی تجلی تعددپذیر و تکرارپذیر نیست. بحث پلورالیسم دینی، ادعای تساوی حقانیت ادیان (Equal Validity of Religions) است. در بحثهایی که با خود جان هیک داشتم، این تعبیر را بسیار به کار می‌برد؛ یعنی ادیان همه حق‌اند و متساویاً هم حق‌اند. این ادعا به لحاظ معرفت‌شناختی مخدوش است و پیامدهای نادرست و زیانباری هم دارد و آشکارا مسئله دعوت به دین و تبلیغ دینی را منتفی می‌سازد.

حسین باهر جامعه شناس و بنیانگذار مکتب رفتارشناسی در گفت و گوی تفصیلی با ایرنا به بررسی دلایل، آثار و پیامدهای پدیده ی فرار مغزها و البته آنچه وی فرار ژن ها خواند، پرداخت. حسین باهر متولد اول فروردین ۱۳۲۳ در قم است. او که دارای مدرک دکتری در توسعه ی اقتصادی و فوق دکتری فلسفه ی مدیریت منابع از کاناداست، آثار متعددی را در زمینه ی رفتارشناسی، جامعه شناسی و مدیریت از خود بر جای گذاشته است. باهر به تازگی از عضویت در هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران بازنشسته شد.

وقتی جامعه‌ای به خود احترام نگذاشت و دروغ و ریا برایش به روش‌های «طبیعی» و «زرنگی» به حساب آمد. وقتی سر و شکل آدم‌ها؛ دارایی‌؛ خودرو و تحصیلات تبدیل شدند به معیارهای سنجش انسانیت، چنین جامعه‌ای رو به سقوط خواهد گذاشت. 28 ژوئن مصادف با زادروز ژان ژاك روسو؛ اندیشمندی‌ست که صاحب سه فرضیه‌ی مهم است: تئوری آموزش و پرورش، پولیتیکال تئوری و تئوری انسان طبیعی. در اولی؛ روسو معتقد به ساخت انسان منصف، عادل، منطقی، اخلاقی، دورنگر و اندیشه‌گر است. انسانی که به حقوق دیگران احترام بگذارد، مفید و متکی به خود باشد و درست و نادرست را تشخیص بدهد. مفسران این تئوری بودند که مدارس را کارخانه آدم‌سازی نام نهادند، نه فقط محل سوادآموزی و یادگرفتن حساب و هندسه و مقدمات علوم و ادبیات.

سیدعلیرضا بهشتی: نام ناطق‌نوری در منزل ما نامی آشنا بود. او را به‌عنوان یک روحانی تلاشگر، شجاع و خوش‌بیان می‌شناختیم. در جریان یکی از راهپیمایی‌های انقلاب، در خانه غسل شهادت کرد تا آماده و پاک به سوی سرنوشتی که هیچ‌کس نمی‌دانست چیست، برود. در روزهای پرالتهاب منتهی به پیروزی انقلاب نیز با پدر ارتباطی تنگاتنگ داشت. پس از انقلاب، بیشتر در رابطه با جهاد سازندگی می‌شناختیمش و البته نقش پررنگی که در مقطع زمانی معینی، در سامان‌یابی جامعه روحانیت مبارز داشت. با حزب جمهوری اسلامی هم همکاری گسترده‌ای داشت، به خصوص پیش از فاجعه خونبار هفتم تیر؛ اما آنچه بیش از هر چیز ناطق را زبانزد محافل سیاسی کرده و می‌کند، پایبندی‌اش به راه و رسم جوانمردی است، تا آنجا که رقابت سیاسی موجب نمی‌شود رفاقت را کنار نهد. همین خصلت است که از او چهره‌ای با درک بالایی از اهمیت پیشبرد منافع ملی و سیاست‌ورزی با حفظ لوازمش ساخته است.