گفتگو

ناصرالدین میرزای 16 ساله پس از مرگ پدرش به شاهی رسید. ابتدا در تبریز بر تخت نشست و میرزا تقی خان امیر نظام را با لشكر به تهران فرستاد و خود در 21 ذی‌القعده به تهران آمد. شاه جوان پیش از ورود به تهران، امیرنظام را با لقب اتابك خواند و او را به صدراعظمی خویش انتخاب كرد، نخست وزیری كه بعدا امیركبیر ایران شد و بزرگ‌ترین و خوشنام‌ترین صدراعظم تاریخ ایران. دكتر داریوش رحمانیان امیركبیر را دوست دارد، اما حقیقت را دوست‌تر و به همین خاطر او را مبری از هر نقد و انتقادی نمی‌داند، اگرچه معتقد است كه هر نقدی باید در زمینه تاریخی صورت بگیرد و نمی‌توان با خوانشی ناهمزمان امیر تاجبخش را متهم به استبداد كرد.

مایكل سندل یكی از فیلسوفان سیاسی زنده امریكایی است كه برای ایرانیان چندان شناخته شده نیست. وی هم اینك آوازه فراوانی در محافل فلسفی و سیاسی ایالات متحده و انگلستان پیدا كرده و به جهت ایراد سخنرانی‌های پر مخاطبی درباره مسائل عینی زندگی عمومی، در بین مردم عادی نیز شهرت و معروفیت زیادی به دست آورده است.

اواخر شهریور ماه مصادف است با درگذشت آیت الله طالقانی؛ روحانی بزرگواری که امام خمینی(ره) او را "ابوذر زمان" خواند و مجاهدین و فداییان خلق هم او را "پدر" می‌خواندند. یک عمر مبارزه سیاسی، کتاب‌های طالقانی را تا حد زیادی به محاق برده است. امروزه کمتر کسی از طالقانی به دلیل اهمیت کتاب‌هایش یاد می‌کند. در افکار عمومی و خاطره‌ تاریخی ایرانیان، مبارز بودن او بر متفکر بودنش غلبه کرده است. محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشکده مفید قم، درباره هر دو وجه شخصیت آیت الله طالقانی سخن می‌گوید. او معتقد است طالقانی انسان دردمندی بود که مبارزه با ظلم و استبداد را بر گوشه‌نشینی در حجره‌های بحث و فحص فقهی و علمی ترجیح داد و حتی در مقام مفسر قرآن هم، تفسیری دردمندانه نوشت که به کلی متفاوت از تفسیر عالمانه علامه طباطبایی بود.

پروفسور حسن امین در سال 1327 خورشیدی در محله پامنار در شهر تاریخی سبزوار در خاندان امین‌الشریعه متولد شد. نخستین دفتر شعرش را در 16 سالگی چاپ كرد. در 17 سالگی وارد دانشكده حقوق دانشگاه تهران شد. كارشناسی و كارشناسی ارشد را در دانشگاه تهران و دكترای تخصصی حقوق بین‌الملل را در دانشگاه گلاسكو گذرانید و پس از 14 سال تدریس در دانشگاه‌های دولتی اسكاتلند به سمت صاحب كرسی (پروفسور) حقوق در دانشگاه گلاسكو كالیدونیا ارتقا یافت. وی همچنین پس از اخذ پروانه وكالت از دادگاه‌های عالی اسكاتلند، به سمت مدعی‌العموم موقت شهر گلاسكو منصوب شد، او هم‌اكنون در مقام استاد مدعو در دانشگاه مطالعات خارجی پن مشغول به تدریس است

استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی گفت: اگر ما بتوانیم چراغی در خانه همسایه روشن کنیم ولی در خانه خودمان در تاریکی بمانیم این دیگر افتخاری ندارد. این موضوع جای سوال دارد که اگر چراغی را خود افروختیم چرا اکنون خود نداریم و برای خودمان خاموش است.

دکتر عبدالحسین زرین‌کوب در کتاب مشهور «دو قرن سکوت» از رفتار اعراب مسلمان در ماجرای فتح ایران و اسلام آوردن ایرانیان، انتقاد می‌کند و در مجموع ورود اسلام به ایران را با «غارت و کشتار» توام می‌داند اما شهید مطهری در کتاب «خدمات متقابل ایران و اسلام» از عملکرد اعراب مسلمان در ایران دفاع می‌کند و می‌گوید اگر ایرانیان با اعراب همکاری نمی‌کردند، حکومت ساسانیان فرونمی‌ریخت و اسلام در ایران فراگیر نمی‌شد.

رئیس آموزشکده عالی روش‌شناسی علوم انسانی پاریس با تأکید بر اینکه با توجه به شرایط ژئوپولتیک ایران و توازن قدرت و تمام پیچیدگیهایی که در منطقه به صورت ژئواستراتژیک وجود دارد، بهترین مدل برای ایران برای آنکه بتواند خود را در آشوبی که وجود دارد، حفظ کند، این است که آینده پژوهی را خیلی جدی بگیرد، گفت: آینده‌پژوه نه مدیر است و نه کنشگر بلکه کسی است که فقط سناریوهای محتلف را بر اساس روش، اماده می کند و روی میز تصمیم گیر سیاسی یا اقتصادی می گذارد.

آمنه شیرافکن: تحلیل ریشه‌های برآمدن «داعش» کار ساده‌ای نیست. رعب و وحشتی در منطقه خاورمیانه به راه افتاده و کسی نیست که از جنایات این گروه تروریستی بی‌خبر باشد. «فاطمه صادقی» از منظری جامعه‌شناختی- تاریخی به تحلیل «داعش» می‏‌پردازد و از سویی آن را محصول ناکارآمدی دولت‌ها می‌داند. او البته تاکید دارد در ضعف حضور روشنفکران جوامع اسلامی و نقش کمرنگ آنان در پاسخگویی به مسایل فکری و ارایه راهکار‌های عملی برای چالش‌های موجود مسلمانان، حالا «داعش» با نوستالژی «احیای خلافت» به میدان آمده است. همچنین در ریشه‌یابی پیدایش گروه‌های تندرویی همانند «داعش» نباید از وضعیت «نوامپریالیستی» حاکم بر خاورمیانه به‌سادگی عبور کرد زیرا شکل حضور قدرت‌ها در منطقه یا حمله به کشورها هم کاملا تغییر کرده و در خلأ قدرت به وجودآمده، افراطیون حرف اول را می‌زنند.

امروز پانزدهمین سالروز درگذشت استاد عبدالحسین زرین‌کوب است؛ نامی که در ادبیات، تاریخ و اندیشه مکتوب ایران میراثی ماندگار است. دکتر روزبه زرین‌کوب، برادر‌زاده این استاد فقید که سال‌های اخیر کار جمع‌آوری آثار وی را برعهده دارد گفت: سارقان برای پس دادن کتاب«نردبان آسمان» از استاد طلب پول هنگفتی کردند. مریم مرادخانی: استاد عبدالحسین زرین‌کوب نیز مانند سایر مفاخر و اندیشمندان می‌توانست آثار دست‌نویسی داشته باشد که مشغله و عوامل دیگر اجازه نشر آنها را در طول حیات به وی نداد؛ البته زمزمه‌هایی درباره مفقود شدن برخی آثار استاد نیز بر سر زبان‌ها است. برای بررسی چند و چون و اطلاع از تعداد کتاب‌های منتشر نشده استاد سراغ دکتر روزبه زرین‌کوب، استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران و برادر‌زاده عبدالحسین زرین‌کوب رفتیم.

< بخشی‌ها > راویان نغمه‌های اصیل ایرانی ندا سیجانی: ایران مهد تمدن است. تمدنی که ریشه در تاریخ دارد و شاخه‌های آن تقریباً در تمامی دنیا گسترده شده است. در چهار گوشه ایران زمین روستاها تا شهرها، هرکدام معرف گویش و زبان خاصی هستند. یکی از این زبان‌ها گویش کرمانجی یا کرمانجی شمالی است که یکی از گویش‌های اصلی کردی به شمار می‌رود. این زبان بیشتر در شمال خراسان و شهرستان‌های قوچان، درگز، شیروان، بجنورد و در آذربایجان، ماکو مورداستفاده است. همچنین در سرتاسر کردستان ترکیه و کردستان سوریه و بخشی از کردستان عراق به این زبان صحبت می‌کنند. البته به گفته برخی بیشتر گویش است تا زبان. کرمانجی در شهرستان‌های درگز، چناران و فاروج با در اختیار داشتن درصدی بالا، زبان دوم است. همچنین بسیاری از کردهای ساکن اروپا به زبان کرمانجی تکلم می‌کنند.