بحث دربارۀ روشنفکری و جریانهای روشنفکری در تاریخ جدید ایران یکی از مهمترین مسائلی است که در حوزه تحولات فکری جامعۀ ایران وجود دارد؛ ازاینرو، کندوکاو در علل و عوامل و زمینهها و شناخت بسترهای شکلگیری روشنفکران ایرانی از قرن نوزدهم به اینسو حائز اهمیت به نظر میرسد. بررسی تاریخ روشنفکری ایران چهبسا میتواند در ترسیم و فهم و تفسیر تحولات تاریخ معاصر ایران، از قاجاریه به اینسو، گام مهمی باشد.
اما آلاحمد و حاجسیدجوادی در این نکته با هم تفاوت داشتند. همانطور که پیشتر اشاره شد، آنها نمایندۀ نویسندگان و مقالهنویسان انتهای دهۀ ۱۹۶۰م. بودند؛ دورهای که بهطور گسترده دربارۀ مفهوم روشنفکر نوشته میشد و مورد ارزیابی قرار میگرفت، البته نه همواره با نگاهی مثبت و خوشایند. در واقع آنها دیگر اطمینان ملکی را در خصوص وظیفۀ مثبت روشنفکر نداشتند.
درحالیکه در بافت اروپایی، ظهور مفهوم «روشنفکر» (intellectual) عموماً به ماجرای دریفوس و دادخواست سیاسی مشهور دریفوس «manifeste des intellectuels»[۱]در سال ۱۸۹۸ (که هویتی جمعی به ایدۀ «روشنفکر» داد) برمیگردد، اما در بافت ایرانی، هیچ رخدادی وجود ندارد که بتوان آن را بهعنوان سمبل ظهور «روشنفکر» در نظر گرفت.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید