اخبار

این ویژگی موجب همسویی و همراهی بسیاری با آن شد تا جایی که در همان زمان توانست پیروان متعددی را در کشورهای مختلف شرقی و غربی به خود جذب کند. مانویت، چنان که خود مانی هم در کفلایه می‌‌‌‌‌گوید: «مثل رود بزرگی به نظر آید که ادیان و مذاهب دیگر چون جویبارهای فرعی در آن می‌‌‌‌‌ریزند و جریان تازه‌‌‌‌‌ای به وجود میاورند». ریشه‌‌‌‌‌های ثنویت‌انگاری هستی‌شناسانه و انسان‌شناسانه مانویت را که خود متأثر از آیین‌‌‌‌‌ها و ادیان پیش از خود است می‌‌‌‌‌توان در اندیشه‌‌‌‌‌های امروزین ایران نیز پیگیری کرد؛ تقابل و جمع‌‌‌‌‌ناپذیری روح و جسم، خیر و شر و نور و ظلمت

مانی بر اساس روایات به سال 216 یا 217 میلادی در خانواده‌ای از تبار شهریاران اشکانی و مقیم بابل به دنیا آمد. هر چند او از کودکی بواسطه پدرش به نام فاتک با آیین مغتسله پرورش یافت، اما در سال‌های 228 و 229 میلادی با ادعای الهامات الهی و در نهایت به سال‌های 240 و 241 میلادی مذهب جدیدی را اعلام نمود.

واژه زندیق که در ایران پیش از اسلام در مورد پیروان مانی و کیش مزدک به کار برده می شود، بعد از ورود اسلام دایره معنایی ان بسیار وسیع شد و علاوه بر گروه های یاد شده، به هرگونه بدعت گزار و ملحد و کافر نیز زندیق می گفتند.

این مقاله درباره ی تأثیر فرهنگ ایران باستان در ادبیات پارسی پس از اسلاام، به ویژه در سده های چهارم و پنجم هجری، یعنی دوره ی شکوفایی زبان پارسی است.