حضرت فاطمه زهرا(س) سیدة نساء العالمین اند و دارای جایگاه خاصی در نزد حضرت رسول(ص) بودند. این جایگاه تنها از برای این نبود که ایشان دختر پیامبر(ص) بودند بلکه علاوه بر این حضرت زهرا(س) همسر ولایت و مادر امامت هستند که هر کدام از این صفات بیانگر شخصیت بالای این بانوی بزرگوار اسلام است. شناخت شخصیت این بانوی فداکار اسلام که جان خود را در راه ولایت و برای منحرف نشدن اسلام فدا کرد، از طریق آیات و روایات بهترین راه برای درک شأن و منزلت این بانوی بزرگوار است.
من موضوع صحبتم را به مقایسه دو رساله «سیر و سلوك» خواجه نصیر و «المنقذ من‌الضلال» غزالی اختصاص می‌دهم. اما برای من همیشه این سوال مطرح بوده كه چرا خواجه نصیر به تمام مخالفان فلسفه و عرفان پاسخ داده اما در برابر غزالی كه بزرگ‌ترین دشمن فلاسفه بوده و در این زمینه كتاب نوشته است، ساكت مانده است.
غلامرضا اعوانی در همایش بزرگداشت روز خواجه نصیر‌الدین طوسی گفت: برای من همیشه مطرح بوده که چرا خواجه نصیر به تمام مخالفان خود و فلسفه پاسخ داده اما در برابر غزالی ساکت مانده است. من پاسخم را در مقایسه بین دو رساله «سیر و سلوک» خواجه نصیر و «المنقذ من الضلال» غزالی پیدا کردم. این دو رساله شباهت‌های زیادی با هم دارند و هر دو رساله سر گذشت‌نامه هستند.
دین باید وجه الهی داشته باشد و دارای جنبه‌یی باشد كه از آن به جنبه «ید الحقی» تعبیر می‌كنند، یعنی آن طرفی كه طرف خ داست، اصلا بدون خداوند معنایی نخواهد داشت. جنبه یدالحقی را «ولایت» می‌گویند و دینی كه جنبه یدالحقی نداشته باشد، دین نیست. ولایت یعنی وجهی از دین كه انسان را به خدا می‌رساند، ولایت در لــغت به معنای قرب است، دو عدد متوالی و نزدیك به هم كه فـاصله‌یی نداشته باشند. ولایت مایه تقرب بنده به خداوند است
عاشورا، جایگاه عظیمی در تاریخ اسلام دارد. به عبارتی خوابی كه حضرت ابراهیم(ع) دیدند كه حضرت اسماعیل(ع) را به قربانگاه می‌برند، تعبیرش در امام حسین(ع) انجام شد و طبق نظر بعضی از مفسران آیاتی از قرآن به این معنی دلالت دارد؛ آنجایی كه داستان حضرت اسماعیل(ع) را بیان می‌كند و می‌فرماید: او را در ازای قربانی بزرگی فدا دادیم. این آزمایش بزرگی برای حضرت ابراهیم(ع) بود اما در ادامه آیه آمده است: این را برای دیگران باقی گذاشتیم. به این علت مفسران می‌گویند كه این آزمایش برای امام حسین(ع) واقع شد و ایشان از این امتحان الهی سربلند بیرون آمدند. در ظاهر این امر، مقامی بوده كه خداوند برای حضرت امام حسین(ع) حفظ كرده است، مقام شهادت مقام عظیمی است كه فقط خواص به این درجه می‌رسند. به این دلایل است كه به حضرت امام حسین(ع) ذبیح‌الله می‌گویند.
دکتر غلامرضا اعوانی از بنام ترین اساتید فلسفه است که با اشراف تام بر دیدگاه های حکمی فلاسفه یونانی و اسلامی، بر اصالت فکری حکمای ایرانی و مسلمانی چون ابن سینا و سهروردی تاکید دارد. رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران، دارای آثار و مقالات متعددی در حوزه فلسفه قدیم، حکمت خالده، سنت گرایی، فلسفه یونان و فلسفه اسلامی و فلسفه تطبیقی است. دکتر اعوانی عضو هیئت رئیسه فدراسیون بینالمللی انجمن‌های فلسفه جهان و نیز نخستین رئیس انجمن بین المللی فلسفه اسلامی است. وی دکترای خود را در رشته فلسفه از دانشگاه تهران اخذ کرده است و در این رشته از شاگردان برجسته پروفسور هانری کربن و پروفسور ایزوتسو محسوب می شود. آنچه می خوانید مشروح گفت و گو با دکتر اعوانی است که در دفتر کار وی در فرهنگستان علوم برگزار شد.
عید غدیر خم را باید عید ولایت نامید. مقام و منزلت ولایت بیش از آنكه تبیین‌كننده شیوه حكومت‌داری باشد تبیین‌گر منزلت و جایگاه ولی در اسلام و به خصوص تشیع است. ولایت علم‌آور است و معرفت می‌آورد. در حدیث آمده است كه خداوند هیچ ولی را جاهل قرار نداده است، در واقع ولی عارف است و به نور الهی می‌بیند. حضرت رسول(ص) می‌فرماید: «اتقوا فراسه المومن فإنه ینظر بنور‌الله: از فراست مومن بترسید كه چیزها را با نور خدا می‌نگرد.
دکتر غلامرضا اعوانی رئیس سابق مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و عضو فعلی فرهنگستان علوم است. هم حکیم است و هم در عرفان و ادبیات فارسی دستی دارد و تألیفات فراوانی را در این حوزه‌ها به زیور طبع آراسته است. با او درباره جدال عقل و عشق به گفت‌وگو نشسته ایم که می‌خوانید.
ابن سینا پس از مدتی به حكمت رمزی و ذوقی سوق پیدا كرد، البته آنجا نیز به شیوه كاملا فلسفی نظراتش را بیان كرده است. این خود افق دیگری است كه ابن سینا باز كرده. ابن سینا نماینده عقلانیت است. اگر هم كسانی او را در این زمینه نفی كنند، به دلیل كم خوانی یا عمیق نخواندن آثار او به این نتیجه اشتباه رسیده‌اند. چنین كسانی حتماً باید تاریخ فلسفه و نحوه تكامل آن را درست مطالعه كنند. در غرب، عده‌ای دوباره در پی كشف آثار و اندیشه‌های ابن سینا اقدام كرده‌اند. در همین مطالعات، معلوم خواهد شد كه بسیاری از تفكرات فلسفی قرون وسطی و حتی امروز، برگرفته یا نشأت گرفته از آثار ابن‌سیناست.
ابن سینا شارح نبوده، بر خلاف ابن رشد كه چند جمله را نقل می‌كند و سپس به شرح آن می‌پردازد. تمام ارسطوشناسان پیش از ابن سینا شارح بودند؛ مانند: اسكندر افرودیسی. وقتی شاگرد ابن سینا از او می‌خواهد كه شرح كند، مخالفت می‌كند و می‌گوید: «من شارح نیستم؛ ولی اگر بخواهی از خودم بنویسم، می‌نویسم.» سپس ابن سینا كاغذ خواست و تمام مطالب شفا را طی دو یا سه روز از حفظ بدون مراجعه به منبعی نوشت.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید